Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
SOCJOLOGIA
(pojęcie wprowadzone na
początku XIX w.) - to jest nauka o grupach /
zbiorowościach społecznych – nauka o strukturze
społecznej. Bada związki człowieka z elementami
struktury – nauka o interakcjach społecznych
POZYTYWIZM NAUKOWY –
SOCJOLOGIA SCJENTYSTYCZNA
(August
Comte 1838 r. prekursor socjologii we Francji).
SOCJOLOGIA
– zajmuje się przede wszystkim
1.
badaniem faktów.
2.
poszukuje pomiędzy faktami
związków i
3.
ustala prawa
- niechęć do metafizyki,
- przywiązywanie wagi do precyzji języka
- nacisk na empiryczną sprawdzalność
NURT HUMANISTYCZNY
Florian Znaniecki
(Uniwersytet w Poznaniu w
1920r.) –
prekursor socjologii w Polsce
Max Weber-
waŜna jest kategoria rozumienia, nie
wystarczy obserwacja
. „Socjologia dąŜy dzięki
interpretacji do zrozumienia działania społ. I przez
to do przyczynowego wyjaśnienia jego przebiegu i
skutków”
Socjologia w Polsce - Leon PetraŜycki
– UW
1919/1920; w 1930 oficjalnie jako nauka
WYOBRAŹNIA SOCJOLOGICZNA
– C. W. Mills.
Umiejętność oderwania się od
swojego jednostkowego doświadczenia;
SOCJOLOGIA MIKROSPOŁECZNA
(mikrostruktury) – małe zbiorowości, których
podstawą są bezpośrednie interakcje jednostek,
takŜe struktura i funkcja takich zbiorowości, a nadto
wzory zachowań jednostkowych i bezpośrednich
interakcji
SOCJOLOGIA MAKROSPOŁECZNA
–
interesuje się duŜymi zbiorowościami z złoŜonej,
wielopoziomowej budowie, których częściami
składowymi są grupy, instytucje, organizacje,
wzajemne ich relacje i procesy zachodzące na
poziomie całego społeczeństwa
POZIOM ŚREDNI – MEZOSPOŁECZNY
- obserwuje procesy powstawania społeczeństwa
PODZIAŁ SOCJOLOGII
(DZIAŁY)
1. EMIPRYCZNA
(prowadzenie badań społ.)
2.
TEORETYCZNA
(tworzenie teorii i hipotez)
3. METODOLOGIA BADAŃ SPOŁECZNYCH
(opracowywanie technik badawczych,
doskonalenie badań)
4.
STOSOWANA
(praktyczne działania)
5.
HISTORIA SOCJOLOGII
(historia myśli
socjologicznej)
WARUNKI PROCEDURY BADAWCZEJ
1. Zdefiniowanie problemu
2. Przegląd istniejącej literatury
3. Sformułowanie pytań
4. Wybór narzędzi badań i sposobu zbierania
danych
5. Zbieranie danych
6. Analiza pod względem ilościowym i jakościowym
7. Interpretacja wyników analiz
8. Sformułowanie wniosków
NARZĘDZIA BADAWCZE:
- ankieta; - wywiad; - obserwacja; źródła pisane
eksperyment
KULTURA
Wszystko, co jest stworzone przez człowieka, co
jest przez niego nabywane przez uczenie się i
przekazywane innym ludziom, a takŜe następnym
pokoleniom w drodze informacji pozagenetycznej
DEF:
zespół
wartości i norm
, który obowiązuje w
danym społeczeństwie.
WARTOŚĆ
-
coś co
uznajemy za cenne i do czego chcemy dąŜyć.
DEF:
(Jan Szczepański) -przedmiot materialny lub
idealny w stosunku do którego jednostki lub
zbiorowości przyjmują postawę szacunku i dąŜenie
do niego odczuwają jako przymus
.
3 TYPY WARTOŚCI
(St. Ossowski)
1.
WARTOŚCI UZNAWANE (przyjmujemy Ŝe są
one waŜne; przymus zewnętrzny)
2. WARTOŚCI ODCZUWANE (wewnętrznie
czujemy, Ŝe są one waŜne; własna nagląca
potrzeba)
3. WARTOŚCI REALIZOWANE (mogą być
zarówno 1 jak i 2)
NORMY
WSZELKIE REGUŁY POSTĘPOWANIA, KTÓRE
WYWODZĄ SIĘ Z WARTOŚCI
1. FORMALNE (przepisy)
2. NIEFORMALNE (przyjęte w społeczeństwie)
ODMIANY NORM KUTUROWYCH
-
OBYCZAJ
(istotne dla przetrwania
społeczeństwa);-
ZWYCZAJ
(powtarzalne
zachowanie przyjęte w posł.)
-
TABU
(„zakazane” tematy) -
PRAWA
;
-
OBOWIĄZKI
TRE
ŚĆ
KULTURY:
wzory sposobów odczuwania, reagowania
i
my
ś
lenia*
, wartości i wyrastające z tych wartości
normy, a takŜe sankcje skłaniające do ich
przestrzegania
* WZORY SPOSOBÓW MY
Ś
LENIA,
REAGOWANIA, ODCZUWANIA:
- idealne;
- realne: jawne
(np. na BoŜe Narodzenie ubieramy
choinkę) i
ukryte
(np. realizujemy, nie mając
pojęcia, Ŝe zachowujemy się zgodnie z tym
wzorem)
TYPY
KULTURY [3]
(Antonina Kłosowska)
1. Kultura
BYTU
(materialna)
2. Kultura
SPOŁECZNA
(dotyczy relacji
międzyludzkich)
3. Kultura
SYMBOLICZNA
(sztuka, nauka etc)
TRZY PORZĄDKI KULTURY
1.
Porządek
MATERIALNY
(np. samochód)
2. Porządek
KINETYCZNY
(wszelkie normy
dotyczące zachowań – prawo jazdy etc)
3. Porządek
PSYCHOLOGICZNY
(np. chęć
posiadania samochodu)
PODZIAŁ KULTURY
I. KULTURA
PREFIGURATYWNA
(dominującą
pozycję mają młodsze pokolenia. Starsi uczą się
od młodszych)
II. KULTURA
POSTFIGURATYWNA
(priorytet
wieku; osoby młodsze uczą się od osób starszych;
dominuje starsze pokolenie)
III. KULTURA
KOFIGURATYWNA
(równowaga)
SYSTEM
DEF:
pewien układ powiązanych ze sobą
współzaleŜnych elementów
FAKTY SPOŁECZNE
Tworzą je ludzie jako zbiorowości, ale całkowicie
się od nich odrywają. Zaczynają istnieć jako
autonomiczne fakty. Jesteśmy zawsze pod ich
wpływem.
PRZEMOC SYMBOLICZNA
Wszystko w czym Ŝyjemy (normy) to rodzaj
przemocy
KAPITAŁ KULTUROWY
1. FINANSOWY (zasoby finansowe)
2.. LUDZKI
3.. SPOŁEZCZNY
4. KULTUROWY
ETNOCENTRYZM
Skłonność do wynoszenia własnej grupy ponad
inne i traktowanie jej kultury jako przewyŜszającej
wszystkie inne oraz ocenianie praktyk innych kultur
wedle norm kultury własnej
RELATYWIZM KULTUROWY
(przeciwieństwo etnocentryzmu)
Element pewnej ideologii / doktryny lub pojęcie
socjologiczne
JAKO ZASADA METODOLOGICZNA
– podejście
socjologiczne - (podchodzenie bez uprzedzeń i bez
ocen – badanie bez oceny)
JAKO ELEMENT ŚWIATOPOGLĄDU
– filozofia
Ŝyciowa - (wszystkie kultury są równe, nie moŜemy
ich oceniać)
JAKO FILOZOFIA CZŁOWIEKA
(człowiek jest
całkowicie wytworem kultury
JAKO RELATYWIZM WARTOŚCI
(przestajemy
twierdzić, Ŝe są jakieś wartości – najbardziej
groźne – prowadzi do nihilizmu, braku wartości i
ideałów
DYFUZJA KULTUROWA
Przenikanie norm i wartości z jednej kultury do
drugiej kultury
SOCJALIZACJA
Proces nabywania umiejętności do funkcjonowania
w społeczeństwie, przyswajanie norm kulturowych)
W toku socjalizacji
człowiek poznaje i przyswaja:
- umiejętności; - normy i wzory zachowań
- wartości; - umiejętności posługiwania się
rozmaitymi przedmiotami
- kształtuje osobowość i toŜsamość
Mechanizmy socjalizacji:
- wzmacnianie; - naśladowanie
- przekaz symboliczny
- PIERWOTNA
– na etapie dziecka – grupy
pierwotne – rodzina, znajomi
-WTÓRNA
– na późniejszym etapie Ŝycia (szkoła,
zakład pracy, dalsze kręgi towarzyskie)
ROLA SPOŁECZNA
Pozycja społeczna
to sposób usytuowania
człowieka w zbiorowości
Rodzaje pozycji społ.:
- PRZYPISANE; - OSIĄGANE
Rola społeczna
określa się ją w odniesieniu do
pozycji społecznej.
1. Jest to zespół praw i
obowiązków związanych z daną pozycją. 2.
Schemat zachowania związanego z pozycją,
scenariusz pozycji
RS - Jest to wyznacznik sposobu zachowania się.
Elementy roli społecznej:
1. Zachowanie nakazane
2. Zachowanie zakazane
3. Margines swobody
(SOCJ. -RÓWNIEś MECHANIZM KONTROLI SPOŁ.)
GRUPY SPOŁECZNE
1 Wszelki zbiór osób, który moŜemy ujmować jako
całość ze względu na jakiekolwiek godne uwagi
stosunki zachodzące pomiędzy jego członkami
(Albion W. Small)
2 Wszystkie grupy są oczywiście zbiorowościami,
lecz zbiorowości, które nie spełniają warunków
interakcji członków, nie są grupami (Merton)
SPOŁECZE
Ń
STWO
zbiorowość trwająca przez wiele pokoleń, a więc
istniejąca dłuŜej niŜ Ŝycie jednostki, zespoloną
wewnątrz wielorakimi systemami stosunków
społecznych, wyodrębnioną od innych takich
zbiorowości trwałą przynaleŜnością członków i
stanowiącą w mniejszym lub większym stopniu
całość terytorialną.
WI
ĘŹ
SPOŁECZNA
poczucie toŜsamości grupowej, przynaleŜności,
łączności poprzez konformizm
wg St. Ossowskiego
więź społeczna to konformizm społeczny – coś co
skłania by postępować aprobując postawy
charakterystyczne dla danej grupy
wg Szczepańskiego
więź społ. To zorganizowany system stosunków
międzygrupowych i środków kontroli społ.
TYPY WIĘZI SPOŁECZNYCH
1.
Więzi osobowe
– bezpośrednie – behawioralne
2.
Więzi bezosobowe
Benedict Anderson
to grupy, które są grupą lecz kaŜda jednostka z
kaŜdą nie moŜe poczuć osobiście tej więzi
F. Tonnis
dzielił więzi na:
3
.
Więzi wspólnotowe
(grupa nieformalna)
4.
Więzi kontraktowe
(grupa formalna o
określonej strukturze np. stowarzyszenie)
E. Durkheim
5. Solidarność ograniczona
(pewien podział
pracy zorganizowany)
6. Solidarność mechaniczna
( więzi naturalne,
mechaniczny podział ról)
3 rodzaje wi
Ę
zi w grupie społecznej:
1. Obiektywna
2. Subiektywna
3. Behawioralna
wg. Stanisław Ossowski
KATEGORIA STATYSTYCZNA
(cecha dzięki
której zostaje wyodrębniona grupa)
KATEGORIA SOCJOLOGICZNA
( więź, cecha
obiektywna, łącząca grupę społeczną)
KATEGORIA SPOŁECZNA
(więź subiektywna,
poczucie przynaleŜności, które staje się elementem
toŜsamości)
ROBERT MORTON
w grupie występują interakcje wg stałych wzorów
KAPITAŁ KULTUROWY
- nowe ujęcie
więzi społecznej. Określenie idei, wiedzy,
umiejętności i przedmiotów o wartościach
kulturowych, jakie ludzie nabywają, w czasie
uczestnictwa w Ŝyciu społecznym.
TYPOLOGIA GRUP SPOŁECZNYCH
1.Grupy małe – (zajmuje się niemi mikrosocjologia)
Grupy duŜe (makrosocjologia)
2. Grupy pierwotne (socjalizacja pierwotna)
Grupy wtórne (socjalizacja wtórna)
3. Grupy własne (identyfikacja, przynaleŜność)
Grupy obce
4. Grupy inkluzyjne (kaŜdy moŜe do niej naleŜeć)
Grupy ekskluzywne (nie dla kaŜdego)
5. Grupy formalne (sformalizowane)
Grupy nieformalne (grupy pierwotne)
6. Grupy Ŝarłoczne (pochłaniają jednostkę )
Teoria grup odniesienia
– grupy
obce nie musza być ciałem negatywnym; ciągłe
ludzkie porównywanie do innych grup; odniesienie
szczęścia, dochodów itp. do uczuć innych by
porównać i ocenić poziom swoich cech
GRUPY ODNIESIENIA:
- grupy odniesienia
pozytywnego
(aspiracje do
grupy która jest w porównaniu z innymi dobra;
przejmowanie określonych cech danej grupy by się
z nią utoŜsamić)
- grupy odniesienia
negatywnego
- socjalizacja antycypująca (wyprzedzająca)
system zachowań określonej grupy jest
wyznacznikiem by do niego naleŜeć
- grupa odniesienia
porównawczego
(porównuje
przez róŜnice)
- grupa odniesienia
normatywnego
(jako wzór lub
antywzór)
- grupa odniesienia
audytoryjnego
(oceniają
nasze zachowanie i waŜny jest punkt odniesienia
STATUS POŁECZNY
prawa i obowiązki, zadania, zachowania
przypisane do danego statusu społecznego (Ralph
Linton)
Zestaw ról społecznych
kaŜdy pełni swoją rolę odpowiednio do sytuacji – z
jednym statusem społecznym łączy się szereg ról.
Konflikt roli
– sytuacja w której prawa i obowiązki
ze względu ma wykonywaną rolę, kolidują ze sobą
KONTROLA SPOŁECZNA
To wszelkie mechanizmy uruchamiające, a
niekiedy i wymuszające współdziałanie, które
utrzymuje porządek społeczny.
W tworzeniu tego porządku zasadniczą role
odgrywa:
1. proces instytucjonalizacji
2. proces socjalizacji
PODZIAŁ:
1.
Kontrola nieformalna
(wzory zachowań
przekazywane w stosunkach osobistych i wszystkie
reakcje i sankcje stosowane spontanicznie i na
zasadzie zwyczaju.)
2.
Kontrola formalna
(wszystko , co jest zapisane
w państwowych kodeksach prawnych)
KONFORMIZM
Dostosowanie własnego zachowania i sposobu
myślenia do zachowania i myślenia innych
członków danej zbiorowości
PRZYCZYNY:
- naśladownictwo,
- obawa przed karą
- potrzeba akceptacji
DEWIACJA
„zboczenie z drogi, odchylenie od właściwego
kierunku; błądzenie”
Zachowania, które są niezgodne ze Standarami
normatywnymi, składającymi się na wspólnotową,
podzielaną wizję ładu
DEWIACJA JAKO REZULTAT REGULOWANIA
SYSTEMU SPOŁECZNEGO
TYPOLOGIA DEWIACJI wg. MORTONA
- KONFORMIZM (aprobowanie wartości
uznawanych w danej zbiorowości i stosowanie się
do obowiązujących wzorów zachowań
- INNOWACJA (aprobowanie wartości przy
jednoczesnym niestosowaniu się do uznawanych
wzorów zachowań)
- RYTUALIZM (nieaprobowanie uznawanego w
zbiorowości systemu wartości, ale stosowanie się
do obowiązujących wzorów zachowań)
- BUNT I UCIECZKA
KLASY I WARSTY,
RUCHLIWOŚĆ SPOŁECZN
A
KLASA
w ujĘciu klasycznym
1. Klasa w rozumieniu K. Marksa – podstawą
podziału społ. na klasy jest
stosunek do własności
środków produkcji
2. Klasa wg Maxa Webera – podział na klasy
występuje pod względem ekonomicznym – Klasa
określa
rodzaj szans na tynku
3.Klasa wg Williama Warnera – pozycja określana
poprzez
wysokość dochodów i szacunek społeczny
ujĘcie współczesne
1. rozumienie klasy w perspektywie stratyfikacji –
zróŜnicowanie społeczne na płaszczyźnie
ekonomicznej
2. rozumienie klasy w perspektywie strukturalne –
kategoria analityczna
WARSTWA
Stratyfikacja (uwarstwienia)
Termin ten jest uŜywany do opisu społeczeństw, w
których istnieje nierówny podział dochodów,
władzy, prestiŜu oraz innych poŜądanych dóbr i
oznacza hierarchiczny układ poziomów połoŜenia
społecznego róŜniących się udziałem tych dóbr.
Podział na warstwy (niekiedy klasy)
W UJ
Ę
CIU STRUKTURALNYM:
część klasy np.
burŜuazja przemysłowa, burŜuazja finansowa,
inteligencja
W UJĘCIU STRATYFIKACYJNYM
jako kategoria
empiryczna – wyróŜnienie na podstawie elementów
mierzalnych: wysokość dochodów, wykształcenie
mierzone ilością lat nauki, prestiŜ zawodu
W UJĘCIU STRATYFIKACYJNYM JAKO OGÓLNA
KATEGORIA TEORETYCZNA
RUCHLIOWŚĆ SPOŁECZNA
Zmiana miejsca jednostek, takŜe grup, w systemie
społecznego zróŜnicowania rozpatrywanego
najczęściej jako hierarchiczny układ pozycji bądź
warstw.
1.
Ruchliwość
wewnątrzpokoleniowa
–
podnoszenie przez jednostkę poziomu swojego
wykształcenia, nabywanie kwalifikacji, bogacenie
się
2. Ruchliwość
międzypokoleniowa
– zajęcie przez
jednostkę wyŜszej bądź niŜszej pozycji, niŜ mieli
jej rodzice, wskutek zdobycia przez nią innego
wykształcenia oraz dochodów.
UNDERCLASS
- zbiorowości ludzi Ŝyjących w trwałej biedzie
- nie korzystają z dobrodziejstw rozwoju gospod.,
są wykluczeni ze społeczeństwa
- postać marginalizacji i wykluczenia
MARGINALIZACJA SPOŁECZNA
polega na
niemoŜności korzystania z uprawnień
PrzynaleŜność do
underclass
ma tendencję do
dziedziczenia
czynniki: bezrobocie i bieda
CHARAKTERYSTYKA KULTURY:
1. Kultura obejmuje całość Ŝycia człowieka
2. Kultura nie ma charakteru wartościującego
3. Jest tworem zbiorowym, nie indywidualnym
4. Narasta i przekształca się w czasie
ORGANIZACJA FORMALNA
trwałe, uporządkowane celowe działanie
trwałe sposoby działania, postępowania
Zespół ludzi, który jest powiązany
bezosobowymi relacjami / zaleŜnościami;
powołany dla określonego celu
Makdonaldyzacja Społeczeństwa”,
George Ritzer
Makdonaldyzacja:
proces, który powoduje
Ŝe w coraz to nowych sektorach
społeczeństwa Stanów Zjednoczonych, a
takŜe reszty świata, zaczynają dominować
zasady działania baru szybkich dań.
DrŜyjcie, bo jest powód. Koniec świata jaki
znaliśmy, zbliŜa się wielkimi krokami, a co
gorsza, jesteśmy bezsilni i nie moŜemy tego
procesu juŜ odwrócić.
Cechy organizacji formalnej:
- dąŜą do określonego celu
- struktura sformalizowana
- podział pracy
- wyodrębnione ośrodki władzy (kręgi decyzyjne)
- waŜniejsze są statusy społ. a nie jednostki
- dominują ośrodki materialne
- dominują stosunki rzeczowe
Jak sam autor przyznaje,
pojęcie
makdonaldyzacji jest swoistym rozwinięciem
weberowskiej koncepcji racjonalno
ś
ci
,
dostosowanym moŜe do wymogów naszych
czasów i przemoŜnego pragnienia dąŜenia do
maksymalizacji wydajno
ś
ci i oszcz
ę
dno
ś
ci
. Bo teŜ
całe, zidentyfikowane i nazwane przez Ritzera
zjawisko, ma faktycznie sporo zalet
.
(Max Weber):
TYP IDEALNY BIUROKRACJI
Abstrakcyjny model, skonstruowany z cech
istotnych jakiegoŚ zjawiska
- precyzyjne dochodzenie do celu – org formalna
jako maszyna; rezultat racjonalizacji działań
Biurokracja
– władza legalna, oparta na
normach prawnych i kompetencji osób
sprawujących władzę na mocy tych norm
Cechy typu idealnego biurokracji
- wszystkie sposoby postępowania są określone
przez prawa i procedury
- struktura hierarchiczna
- bezosobowe stosunki
- wymóg posiadania kwalifikacji
- urzędnicy jako pracownicy najemni
- sfera urzędowa oddzielona od sfery prywatnej
- pisemna komunikacja
- pamięć biurokracji (archiwizacja)
Taki typ idealny byłby skuteczną organizacją
formalną
Główne cechy biurokracji racjonalnej:
- precyzyjność
- przewidywalność
- kalkulacyjność
- ciągłość w osiąganiu celu
Patologie organizacji formalnej
- nieprzygotowanie na sytuacje nietypowe
- odporność na innowacje (konserwatyzm)
- przemieszczenie celów /(zamiast osiągnąć cel,
waŜniejsze są procedury)
- bezosobowa maszyna z trybami personelu,
działającego tylko wedle przepisów
(klasyczne
podejście)
Socjolog wydzielił cztery podstawowe
aspekty makdonaldyzacji:
1. sprawność,
2. wymierność,
3. przewidywalność
4. sterowanie,
i faktycznie z pozoru łatwo obronić
argumentację zwolenników tego procesu.
DąŜenie do uzyskania sprawności
wynika wprost z narastającego tempa
Ŝycia i czy tego chcemy czy nie, nie uda
nam się temu przeciwdziałać.
Szybkość działania zmakdonaldyzowanych
systemów prowadzi do wymiernych oszczędności,
z których oczywiście zadowoleni są równieŜ klienci.
Problem w tym, Ŝe ci ostatni rzadko kiedy zdają
sobie sprawę, jak wiele czynności i kosztów (takŜe
niefinansowych) dostawcy produktów czy usług na
nich przerzucają. No bo przecieŜ w takim barze
szybkiej obsługi to klienci stoją w kolejce, to oni
zanoszą do stolika jedzenie, potem odnoszą resztki
do kubła i układają na stercie tace. Wykonują
zatem za pracowników sporo czynności, ale
przecieŜ to ma miejsce nie tylko w sieciach fast
foodów, ale i w tak modnych ostatnio serwisach
Web 2.0, w których gros zawartości tworzą
uŜytkownicy w oparciu o przygotowane narzędzia.
W ślad za sprawnością idzie wymierność, która
przewaŜnie sprowadza się do ilości: produktu czy
czasu na jego przygotowanie. A taka
kwantyfikowalność ułatwia zarządzanie całością
procesów, chociaŜ z drugiej strony skupienie się na
liczbach jest zwodnicze i przewaŜnie stanowić ma
iluzję mnogości, wielość utoŜsamiana jest bowiem
z jakością. Kwantyfikowalność procesów ma
oczywiście prowadzić i do ich przewidywalności (w
kaŜdym barze McDonalds’a spotkamy się z
jednakowo wyglądającym wnętrzem, obsługą,
ofertą, itd.), i do łatwiejszego sterowania
pracownikami i klientami. Siłą rzeczy, tak wielorakie
narzędzia, przynosząc z jednej strony pewne
korzyści (po zagłębieniu się w szczegóły - głównie
pozorne), prowadzą do dehumanizacji naszych
zachowań. Ludzie pozbawieni prawa do
indywidualności, zmuszeni do wykonywania tych
samych procedur przy znikomej moŜliwości ich
modyfikacji, zastępowani maszynami i
urządzeniami, ograniczają myślenie. Okazuje się
tym samym, Ŝe makdonaldyzacja napędzana
pogonią za efektywnością, przez swoją posuniętą
do skrajności racjonalność, staje się sama w sobie
nieracjonalna.
Prawo Petera
–„w hierarchii kaŜdy pracownik stara
się wznieść na swój szczebel niekompetencji”
Prawa Parkinsona
– kluczowe funkcje nie
pokrywają się z kluczowymi stanowiskami
„im więcej mamy czasu na wykonanie jakieś pracy,
tym więcej czasu ona nam zajmuje”
TEORIE ZARZĄDZANIA
ZarzĄdzanie naukowe (Frederick Taylor)
mechaniczne ujęcie procesu pracy i człowieka.
Taylor udowadniał, w jak duŜym stopniu wydajność
pracy zaleŜy od organizacji procesu pracy.
Stosunki miĘdzyludzkie (Elton Mayo)
na wydajność pracy mają wpływ równieŜ:
- atmosfera panująca w zakładzie
- stany psychiczne pracownika
- zadowolenie lub stres
Kierunek administracyjny
zarządzanie całym przedsiębiorstwem i na
centralnych funkcjach kierowniczych. Przedmiotem
zainteresowania jest usprawnienie struktury
organizacyjnej przedsiębiorstwa
Makdonaldyzajca
– racjonalizacja Ŝycia
(urzeczowienie relacji) – wolimy wiedzieć co nas
czeka, nie lubimy niespodzianek
Cechy makdonaldyzacji:
1. Efektywność
2. Kalkulacyjność
3. Technologia maszyn
4. Przewidywalność
Jak kaŜde zjawisko,
makdonaldyzacja ma
swoje dobre strony,
bo przecieŜ dzięki
standaryzacji i pewnej uniformizacji, dostępność
wielu produktów czy usług jest znacznie większa
niŜ kiedykolwiek wcześniej, czas niezbędny na
zaspokojenie szeregu potrzeb jest znacznie
krótszy, dyfuzja wiedzy i innowacji jest znacznie
szybsza, a standardy chociaŜby przetwórstwa
Ŝywności, są znacznie wyŜsze. Parafrazując
klasyka, rozchodzi się jednak o to,
Ŝe plusy
przesłaniają nam minusy, a tych jest multum.
INSTYTUCJE TOTALNE
(E. Goffman)
np. szpital psychiatryczny, klasztor, sierociniec
Instytucja totalna sprowadza rolę swojego członka
tylko do roli obowiązującej w tej instytucji, do
właściwości obowiązującej w IT
- członek przebywa z innymi członkami tejŜe
instytucji (personelem/)
- przymuszenie do norm obowiązujących w IT
(członkowie są podwładni personelowi)
Najsmutniejsze stwierdzenie padają na
końcu całego tego długiego eseju. Bo jeśli
liczysz, Ŝe Mcfirmy do ciebie nie trafią a
zaszycie się w głuszy pomoŜe na
odizolowanie się od ekspansywnej
makdonaldyzacji, mam smutną wiadomość.
Daremne Ŝale, próŜny trud.
Makdonaldyzacja czeka za rogiem i tylko
patrzeć, jak zapuka do twoich drzwi. Ritzer
twierdzi, Ŝe uciec przed nią nie moŜna, da
się jedynie opóźnić jej postęp,
neutralizować jej pewne aspekty.
Typy instytucji totalnych:
1. Opieka nas osobami niedołęŜnymi
2. Zakłady dla osób niebezpiecznych (nie z ich
winy)
3. Instytucje dla osób, które szkodzą w sposób
świadomy
4. O charakterze instrumentalnym
5. Dla osób które dobrowolnie do tych instytucji
chcą naleŜeć