sciaga- psychologia - egzamin, Psychologia, Psychologia(1)

Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ

1.Przedmiot badań w psychologii

- przedmiotem badań jest psychika, życie psychiczne związane z szerokim zakresem różnych aspektów.

Psychologia składa się z wielu działów:

Psychologia ogólna- nauka o duszy, o jednostce, o człowieku, o zachowaniu , reazlizacji, osobowości. To poznawanie procesów;

orientacyjno- poznawczych - pozwalają poznawać otoczenie, zdobywać doświadczenie, wiedzę. Są to: wrażenie,spostrzeżenie, uwaga, wyobraźnia, pamięć, myślenie, mowa.

kierunkowch- nadają pewien kierunek działalności człowieka. Mogą być motywacyjne i emocjonalne. Centralny punkt psychologii to osobowość- to co ją stanowi, tworzy.

Psychologia rozwojowa- dział, dziedzina, która pokazuje wszystkie zjawiska psychologiczne w kontekście rozwoju, czyli zmiany w różnych okresach życia, wyjaśnia również od czego zależy rozwój: działania, otoczenie itd. Ściśle związana z nią jest:

Psychologia wychowawcza- pokazuje pewne aspekty wychowania

Psychologia nauczania- druga część p. wychowawczej

Psychologia kliniczna- można ją podzielić na :

- p. dzieci i młodzieży

- p. osób dorosłych

zajmuje się zaburzeniami w życiu i rozwoju człowieka (elementy defyktologii)

Psychologia społeczna- wyjaśnia relacje człowieka z grupą społeczną

Psychologia pracy- badanie predyspozycji, cech, związanych z pracą zawodową

Psychologia penitencjarna- psychologia pracy z więźniami, wiąże się z resocjalizacji

2.Metody badań specyficzne dla psychologii

Obserwacja- planowe spostrzeganie czegoś, celowe, wcześniej zorganizowane, powtarzane, badacz jest bierny, nie robi nic, tylko obserwuje, nie ingeruje w przebieg.

Techniki:

- próbek czasowych (np. przez miesiąc, co dzień, itp)

- próbek zdarzeń (konkretne zdarzenia –agresja w grupie )

- dzienniki obserwacji- rejestracja przez całą dobę

Samoobserwacja - introspekcja

Eksperyment- przeciwieństwo obserwacji, wywołuję sytuację, określam parametry, sama prowokuję. Może być sztuczny (laboratoryjny) lub naturalny (szkoła, rodzina). Mogę go wielokrotnie powtórzyć (ale niezbyt często, bo wejdzie nauczenie)

Test- zbiór zadań przygotowanych do szerokiego zastosowania, może być znormalizowany, trafny (próby i zadania są konkretnie nastawione na funkcję, którą mają badać), rzetelny (w każdych warunkach daje stałe efekty), wystandaryzowany (są ustalone normy dla danej grupy wiekowej), wykonawczy. Test musi być sprawdzony na dużej populacji ludzi.

3.Metody niespecyficzne w psychologii

Ankieta- zbiór pytań zadawanych osobie badanej lub grupie badanych osób w tym samym czasie. Jest metodą do badań pilotażowych, sądażowych, wstępnych. Nie daje pełnego obrazu, jest wstępem do dalszych badań, zwykle są to pytania otwarte, czasem prowokują. Nie opieramy się na niej jak na metodach badawczych.

Kwestionariusz- przeciwieństwo ankiety, zawiera dużo pytań zamkniętych, konkretnych, szczegółowych, mamy możliwość zweryfikowania prawdziwości odpowiedzi (pytania się powtarzają).

Wywiad- jest wcześniej przygotowany, ma na celu zebranie konkretnych informacji. Pytania są przygotowane wcześniej, wiemy dokładnie jakich informacji należy oczekiwać.

Dzieli się na:

- kliniczny (u lekarza: gdzie boli, jak)

- anamnestyczny (prześledzenie życia człowieka: rozwój, życie)

- środowiskowy (zebranie informacji o warunkach życia mieszkania rodzin- różne kręgi środowiskowe osoby badanej.

Rozmowa - polega na tym, że nie ukierunkowuję informacji, nie musimy dyscyplinować rozmówcy, jest spontaniczna, nacechowana indywidualizmem.

Analiza dokumentów- ważna, należy z niej korzystać, czasem w skrajnych przypadkach można się odwołać do akt sądowych, książeczka zdrowia.

Metody statystyczne – opierające się na statystyce

9.Czym inteligencja. Omów jest znane ci teorie inteligencji.

Inteligencja - umiejętność wykorzystania wiedzy, doświadczeń w nowych sytuacjach , zdolność efektywnego myślenia. Ludzie różnią się poziomem inteligencji. Wynika to zarówno z różnic uwarunkowanychgenetycznie, jak też z różnych przyczyn środowiskowych. Opracowano szereg technik umożliwiających pomiar inteligencji. Są jednak zawodne, ponieważ w dużej mierze uwzględniają wyuczone wiadomości. Aby ustalić poziom umysłowy stosuje się składnik wprowadzony przez W. Sterna, tak zwany iloraz inteligencji. Wyrażą on liczbowo poziom inteligencji,jako stosunek wieku umysłowego do wieku zycia.

Teorie inteligencji:

Teoria Spearmana – Każda zdolność powstaje jako wynik współdziałania dwóch czynników, tak zwanego czynnika G czyli inteligencji ogólnej oraz czynnika S czyli specyficznego. Czynników S jest wiele , są one specyficzne dla różnych rodzajów czynności.

Teoria Vernona - W myśl tej teorii, struktura inteligencji składa się z 5 poziomów. Na szczycie znajduje się czynnik głowny G. poniżej leżą czynniki drugiego rzędu, obejmujące czynności werbalne oraz czynności praktyczne. Czynnik te wyodrębniją się na 3 poziomie. Z czynnika werbalnego zostaje wyodrębniony: słowny, liczbowy i szkolny, praktyczny czynnik- czynności mechaniczne, przestrzenne i manualne. Te dzielą się na czynniki czwartego rzędu . Z nich wyodrębniają się dopiero składniki specyficzne.

10.Co to są zachowania instynktowne, podaj podział instynktów. Podaj przykłady.

Instynkt jest działaniem skierowanym na zaspokojenie potrzeb biologicznych, najistotniejszych dla utrzymania przy życiu jednostki i zachowania gatunku. Zachowanie instynktowne powstaje na podłożu wrodzonych struktur neurodynamicznych. Jest działaniem składającym się z całej sekwencji czynności, przebiega w taki sam sposób u przedstawicieli danego gatunku. Czynność instynktowna składa się z 3 członów.

Człon gnostyczny umożliwia rozpoznanie jakości podniety życiowo ważnej dla osobnika i zapewnia wybiórcze reagowanie organizmu.

Aktywność własna - dążność gatunkowa. Być może towarzyszy jej jakieś prymitywne uczucie przyjemności albo przykrości, których źródłem są fizjologiczne potrzeby organizmu, regulowane przez układ nerwowy wegetatywny. Trzecim członem reakcji instynktownej jest preferowany, dziedziczny wzór złożonych ruchów.

Przykład instynktu: Zwierzę, aby zaspokoić potrzebe pokarmową, musi zdobyć pokarm np. drapieżnik musi upolowac inne zwierze.

11.Co to są postawy? Jakie są ich komponenty, podaj przykłady.

Postawa - to sposób zachowania lub ustosunkowania się człowieka wobec osób, przedmiotów, zjawisk czy sytuacji. Postawy mogą być utajone lub czynne.

Postawy utajone (bierne) - wyrażają się w formie gotowości człowieka do działania w określonym kierunku. Postawy czynne - to konkretne działanie, zachowanie jednostki w stosunku do osób, przedmiotów.
Postawy nie są stałym składnikiem osobowości. Zmieniają się, gdy zachodzi sprzeczność między potrzebami jednostki a wymaganiami grupy.

Dostosowując się do wymagań grupy człowiek musi czasem zmienić swoje postawy. Sytuację komplikuje fakt, iż środowisko nie zawsze oddziałuje na człowieka jednoznacznie.

W toku życia człowieka kształtuje się system postaw. składniki (kompenent):

- poznawczy - do których zalicza się: przekonania, poglądy, opinie (postawa bierna)

- uczuciowe(emocjonalno-motywacyjny) - obejmujące pozytywne lub negatywne oceny osób, przedmiotów lub sytuacji (wie, ale nic nie robi)

- wykonawcze(behawioralny) - w skład, których wchodzą: konkretne działania, zachowania (postawa czynna)

postawa pełna – to bierna i czynna, zawierająca wszystkie te 3 komponenty

16.Omów źródła, rodzaje i właściwości procesów emocjonalnych oraz ich udział w różnych czynnościach psychicznych.

Procesy emocjonalne

Dzięki procesom orientacyjno – poznawczym odzwierciedlamy otaczający nas świat, natomiast ustosunkowując się do świata nadajemy mu cechy emocjonalne. Ogólnie ujmując: to emocje ozwierciedlają nasz stosunek ( odczucia) do świata zewnętrznego.Procesy emocjonalne wpływają w zasadniczy sposób na aktywność człowieka, a zmiany zachodzące pod wpływem tych procesów obejmują cały organizm.

Cechy emocji:

ZNAK EMOCJI– to zabarwienie emocjonalne , czyli przyjemne lub przykre

Emocje dodatnie - emocje przyjemne, towarzyszą zazwyczaj wtedy, gdy jest utrzymana równowaga pomiędzy osobą ( podmiotem) a środowiskiem.

Emocje ujemne – emocje negatywne, przykre, powstają w sytuacjach zagrożenia, niebezpieczeństwa, przyczyniają się do dezorganizacji zachowania, jak również mogą wpływać mobilizująco na zachowanie człowieka; np.: reakcja obronna spowodowana kataklizmem.

INTENSYWNOŚĆ EMOCJI (natężenie) - to pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego , czyli stanu psychicznemu, któremu towarzyszy przejaw aktywacji. Przejawy aktywacji:

Afekt – stan charakteryzujący się skrajnym podnieceniem emocjonalnym; np.: silny strach, wściekłość, szał, ekstaza

Śpiączka – stan charakteryzujący się brakiem jakiejkolwiek reakcji organizmu na bodźce zewnętrzne

TREŚĆ EMOCJI – to takie emocje, jak: strach, lęk, głód, gniew, radość, miłość, na treść emocji ma wpływ nabywanie doświadczenia przez każdego człowiekai jest indywidualnym przeżyciem dla każdego z nich. Rodzaj bodźców wpływających na treść:

SPECYFICZNE – np.:zaspokojenie potrzeby głodu, itp..

NIESPECYFICZNE – nie służą bezpośrdnio na zaspokojenie potrzeb fizjologicznych organizmu , są to potrzeby wyższego rzędu – uczucia

Żródła procesów emocjonalnych:

-bodźce zmysłowe – ból

-bodźce, które powstają w wyniku wahań w równowadze biologicznej organizmu (głód, choroba)

-narkotyki , alkohol, środki farmakologiczne

-ocena słowna (pochwła, nagana)

-brak zgodności spostrzeżeń i oczekiwań – obce środowisko , niespodziewna sytuacja

17.Podaj rodzaje pamięci i omów fazy procesów pamiętania

Pamięć – określa zdolność mózgu do przechowywania informacji odbieranych przez zmysły: obraz – wzrok; słowa , dźwięki – słuch; dotyk; zapach- powonienie; smak

Fazy procesów pamięciowych:

Zapamiętywanie informacji- spostrzegane przedmioty wywołuja zmiany w komórkach nerwowych w postaci sladów pamięciowych, może trwa krótko albo stanowić złożoną czynność

Przechowywanie ich – zmiany utrzymuja się chociaż wywołujące je bodżce przestały działać (utajona faz pamięci)

Odtwarzanie(przypomnienie)- polega na aktualizowaniu dosw w odpowiedniej formie

Pierwszym ogniwem pamięci jest zapamiętywanie.

Proces zapominania. Nie wszystkie doświadczenia, które zapamiętywaliśmy zachowują się trwale w naszej pamięci. Część zapominamy fragmentarycznie (cześciowe), część całkowicie.

Rodzaje pamięci:

pamięć odobniczą dzielimy ze względu na:

przedmiot- 1.obrazowa, słowna, ruchowa, uczuć, 2. epizodyczna (dot. jednostkowych faktów), sematyczna,

rozumienie: mechaniczna (bezmyslne wkuwanie), logiczna(proba uchwycenia sensu),

udział woli: dowolna, mimowolna,

trwałość przechowywania:

1.bezposrednia (utrzymanie pewniej ilosci bodzcow w danej chwili), odroczona(duza trwałość),

2. utlraktrótkotrwała (sensoryczna), krótkotrwała (robocza), długotrwała ,

rodzaj przypomnien: rozpoznawcza, odtwórcza

23.Zanalizuj procesy myślowe. Narysuj schemat udziału różnych procesów myślowych i operacji umysłowych w rozwiązywaniu problemów problemów różnym stopniu złożoności. Podaj przykłady.

Myślenie – łańcuch czynności , operacji myślowych, przetwarzanie informacji, subiektywne odziwerciedlenie rzeczywistości.

Charakter myślenia:

Pośredni- nie działają żadne bodźce

Uogólniony - odzwierciedla wzajemne stosunki, zależnośc w odbiorze rzeczywistości (układanie wg kolejności historyjki obrazkowej)

Procesy myślowe: wg kolejności: Analiza, synteza, abstrahowanie, klasyfikowanie, porównywanie

Rodzaje myślenia:

Przed myśleniem jest kojarzenie – do 1rż

Sensoryczno – motoryczne (zmysłowo-ruchowe) – dziecko poznaje świat i zawsze występuje działanie

Konkretno – wyobrażeniowe – myślenie oparte na konkrecie

Słowno – logiczne (pojeciowe) – myśl. Abstrakcyjne – pojęcie – słowo – symbol (zamiast obrazka) – nie ma odzwierciedlenia materialnego, np.: klimat

Cechy myślenia:

Samodzielnośc – samo rozwiązuje zadania

Krytycyzm – ocenia, rozmyśla, sprawdza

Dyscyplina – trzymanie się zasad

Giętkość – umiejętność szukania różnych sposobów rozw. Zad.

Sztywność – nie szuka sposobów rozw. ( upośledzenie umysłowe)

Szybkość – tempo w jakim zachodzą procesy myślenia

Pochopność – lekkomyślność

27.Omów rodzaje, cechy i funkcje uwagi. Podaj przykłady.

Uwaga jest cechą procesów poznawczych, skierowaniem świadomości na określony przedmiot, zjawisko lub własne przeżycie.

Funkcje uwagi: selekjonowanie-możliwosc dokonania wyboru czynności lub zjawiska na którym chcemy się skupić

-ukierunkowanie aktywności człowieka - czynności na określony cel lub zadanie

Rodzaje uwagi:

-w zaleznosci od poziomu organizacji zachowania się czlowieka:

reaktywna- pelni role regulacyjna w zachowaniu się reaktywnym(odruchy i nawyki), kognitywna – wiąże się z zachowaniem celowym, skierowanym na wykonanie zadania)

-tradycyjne podział

mimowolna, zostaje wywołana bez większego wysiłku z naszej strony. Czynnikiem wywołującym uwagę mimowolną jest przede wszystkim siła bodźca.

dowolna przejawia się w świadomym koncentrowaniu się na jakimś zadaniu, przedmiocie, nawet, jeśli nas to nie interesuje. wtórna – zawiera cechy dowolnosci i mimowolności. Po swiadomym skoncentrowaniu uwagi na zadanie zostajemy przez nie pochłonięci, ze nie wymaga już zadnego wysiłku, a uboczne bodźce nie odrywają nas od pracy

Cechy uwagi :

Pojemność ( zakres)- teren jaki potrafi objąć swoją uwagą Natężenie uwagi - oznacza siłę koncentracji świadomości na jakimś przedmiocie przez dłuższy czas. Trwałość uwagi - to zdolność utrzymania świadomości przez dłuższy czas na jakimś przedmiocie Podzielność - oznacza umiejętność jednoczesnego skupienia się na kilku przedmiotach. Przerzutność - uwagi polega na zdolności szybkiego przechodzenia od jednej czynności do innej.

Przeciwstawieniem sprawnej uwagi jest roztargnienie.

4. Wymień i scharakteryzuj wrodzone składniki osobowości

OSOBOWOŚĆ – zespół cech psychofizycznych. Indywidualna struktura zachowania i przżywania jednostki, rozwijająca się w toku życia.

Na wrodzone składniki osobowości składają się części osobowości uwarunowane genetycznie.Możemy wśród nich wyróżnić:

Temperament - to zespół najbardziej stałych właściwości psychicznych człowieka przejawiających się w jego reakcjach emocjonalnych i motorycznych.Jest psychicznym przejawem typu układu nerwowego.
Na typ temperamentalny mają wpływ czynniki wrodzone oraz nabyte w toku życia.
Typy temperamentalne:

- sangwinik

- choleryk

- melancholik

- flegmatyk

Zdolności, uzdolnienia, talent

Zdolności są to właściwości psychiczne człowieka warunkujące pomyślne rezultaty działania. Rozwijają się na podłożu zadatków wrodzonych, które umożliwiają rozwinięcie zdolności ale ich nie wyznaczają..
Zespół zdolności warunkujący skuteczne działanie w jakiejś dziedzinie to uzdolnienie.

Z reguły ludzie różnią się między sobą uzdolnieniami, jedni posiadają uzdolnienia organizacyjne, inni do przedmiotów matematycznych, humanistycznych, czy artystycznych.
Wyższy stopień uzdolnień umożliwiający twórczą działalność określa się jako talent

Zarówno zdolności, uzdolnienia jak i talent nie rozwijają się samorzutnie, ale trzeba pracować nad jego rozwojem.

Inteligencja - umiejętność wykorzystania wiedzy, doświadczeń w nowych sytuacjach , zdolność efektywnego myślenia.

5.Omów cechy temperamentalne i ich rolę w zachowaniach ludzi Obserwując różnych ludzi zauważamy, że niektórzy z nich są spokojni, powolni, rzadko się denerwują, inni są także spokojni, ale przygnębieni, jeszcze inni są żywi, weseli lub skłonni do gniewu i wybuchów. U podstaaw tych różnić w zachowaniu leżą różnice temperamentalne. Wyróżniamy 3 główne cechy temperamentalne które mają wpływ na kształtowanie się typów temperamentów: ...

sciaga- psychologia - egzamin, Psychologia, Psychologia(1)

Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ

Formularz