Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
Leczenie
1. instrumentalne ( podstawa badania) – 9% pacjntow tego oczekuje
2. ekspresyjne ( ukierunkowa na element emocjonalny ) – 49% pacjentow czynnika ekspresyjnych)
Pacjent po wypadku oczekujący na operacje:
1. 62% oczekuje umiejętności
2. 38% oczekuje czynow ekspresyjnych
Pacjent z choroba przewlekla:
1. 61% oczekuje funkcji emocjonalnej
2. 39% oczekuje umiejętności
Co trzeba robić, żeby uzyskiwac wiarygodne informacje:
1. dostosowac pyt do poziomu umysłowego pytanej osoby
2. tempo wypowiedzi ( szybsze – gorsze)
3. budowa pytania(dobre – proste)
4. pytania zaw dygresje lub wielokrotnie złożone utrudniaja
5. dzieci odpowiadaja na czesc pytania wielokrotnego
6. dobor slow
7. pytania zgodna z chronologia( dotyczące jedenj sytuacji)
8. godny sposób i adekwatny zwracania się do pacjenta
9. zróżnicowanie tego co pacjent podejrzewa a wie na pewno(pytania o to samo w innej formie)
10. budowanie samodzielnej odpowiedzi pacjenta
Podział pytań
1. pytania wolne od sugestii – uzyskue najbardziej konkretne informacje, pozbawione lub zaw mala ilość pojec abstrakcyjnych – co osoba zrobila co się działo
2. pytania sprzeczne – u ososb o niskim poziome inteligencj, u dzieci. Wywoływanie samotności: Czy brzuszek boli? Czy nie boli gdy idzie do?
3. Pytania wybiorcze – nie stosowac u ososb upośledzonych - …..lub…. dziecko wybiera jedna z mozliw ale pierwsza nie może być bardziej prawdopodobna
4. pytania zawierające fakty – to bardzo sugestywne pytania – jedząc zimne czujesz bol zeba?
5. bardzo precyzyjne pytania – Było cieplo czy zimno?
Bodzce zew przy badaniu
1. obecność innych osob np. rodzicow czy współmałżonków
2. przychodzące i przeszkadzające osoby np. pielęgniarki
3. padający zarzut winy : dlaczego dopiero teraz?
4. wyladowanie emocji wobec pacjenta: najgorsze sa zachowania ekstremalne – nadmierna bliskość) poza tematem: dodatkowo warto powiedziec ze pacjent ma usiąść
Czynniki wzmacniające kontakt :
1. cierpliwość
2. obiektywizm
3. otwartość
4. życzliwość
5. wrażliwość
6. wnikliwość
7. zainteresowanie
Skuteczne narzędzia słuchania:
a) parafraza – powtarzanie własnymi słowami myśli rozmówcy – rozmowca chce przekazac ale nie wie jakich slow uzyc, lepiej nie powtarzac slowo w slowo: o ile dobrze Pana rozumiem…
b) odzwierciedlenie – pozycja ciała, bezpieczna odlegl, unikanie zbyt dużego kontaku fizycznego, tempo wypowiedzi, mowienie naturalnym glosem, odniesienie do nastroju pacj
c) prowadzenie – ośmielanie, zadawanie pyt, uformowywanie chaotycznych wypowiedzi
Zdolności do wyrazania wsparcia emocjonalnego: przykłady
1. przy znieczuleniu – „zaraz będzie po wszystkim”. zle – „nie maz się” „nie bądź baba” pacjent czuje się wtedy jak wydymana laska, warto powiedziec: „ rozumiem, co jest nabradziej trudne”
2. Do placznego dziecka – „dlaczego jestes smutny, operacja się już skończyła”
3. do człowieka osłabionego – „pod wzgeledm fizycznym nic panu nie dolega ale chyba nie czuje się pan najlepiej”
Błędy jatrogenne – sposoby zachowania lekarza lub pracownikow, które źle wpływają na zdrowie pacj.
1. Związane z przekazywaniem i odbiorem inf
2. Związane z brakiem inf lub niezrozumiala inf
3. Zw z obchodem lekarskim
4. Lekarz co innego mowi do pacjenta a co innego do kolegow
5. Związane ze straszeniem pacjenta
6. Badanie pacjenta w obecności innych ososb
7. Pogłębianie u pacjenta poczucia wlasnej choroby
8. Zw z badaniami dodatkowymi – nadmierna ilość
9. Brak wyjesnienia, przygotowania pacjenta do badania
10. Związane z leczeniem
11. Błedy związane z hospitalizacja
12. Pozbawienie pacj snu i odpoczynku
13. Brak szacunku dla pacjenta
Sytuacje trudne
1. Konflikty – podjęcie decyzji sprzecznej – każdy cel ma jakas wartość ale nie można mieć każdego
2. Konieczność wykonania wyboru nawet jeśli jest trudny – ale nie można nie dokonac wyboru
3. Konflikt miedzy dazeniem i unikaniem – im bliżej celu tym mniej jest atrakcyjny
Dwa wzory zachowan w frustracji
1. Zadaniowy – ta trudność jest problemem który trzeba rozwiązać
2. Osoby z typem obronnym – a)na rozne nieprzewidzane sytuacje reaguja przezywaniem a nie rozwiązywaniem problemu b)wystepuje zmiana celu c) nastepuje unkniecie – agresja ( szczególnie gdy źródło agresji jest silniejsze) d) fiksacja – nieustanne powtarzanie badan i ze poprzednie były zle e) regresja – wcześniejsze formy zachowania ( u dzieci silniejsze)
Mechanizmy obronne:
1. Zapobieganie lub zmniejszanie zagrozenia ze strony drugiego człowieka
2. Podnoszenie wlasnej wartości(potrzeba wygadania się, alkohol, fantazjowanie)
3. Ruch represji/wypieranie – niedopuszczanie do świadomości przykrych mysli
4. Ruch rzutowania projekcji – przypisywanie innym ludziom cech których u siebie nie akceptujemy np. kiedy kobieta jest wredna mowi ze inne tez sa wredne
5. Racjonalizacja – do danej sytuacji dobudowujemy teorie która ja wyjasnia
6. Reakcja wypozorowania - wytworzenie postawy przeciwnej w stosunku do rzeczywistych uczuc
7. Smiech – gorzkich winogron lub słodkich cytryn (chuj wie o co chodzi)
8. Wytłumaczenie naszych zachowac pozwala nam zachowac mniemanie o sobie
Odległe następstwa (chuj wie czego)
1. Nekrotyzacja osobowości (pesymizm, depresja, nerwica)
2. Zaburzenia proc socjalizacji ( nieumiejętność nawiązywania trwałych kontaktow)
3. Nieprawidłowy rozwoj osobowości
Stres – gdy na organizm człowieka oddzialywuja niesprzyjające czynniki
1. Reakcje na stres fizjologiczny
1.stadium reakcji alarmowej
2. stadium reakcji odpornościowej
3. stadium reakcji wypalenia
1. faza szoku
2. toleruje szereg bodźcow
3. wyczerpanie zdolności odp org
Także gdy na org dziala czynnik psychologiczne
Powst bardzo silne napiecie emocjonalne
2. Nastepstwa
1. Działające dorażnie
2. Trwałe zmiany
3. stresory społeczne – zagrozenia dla celow waznych, mających ważność dla jednostki np. zamkniete drzwi od kibla
1. charakter przeszkody
2. wymagaja wykonywania czynności szybciej niż w normlanych warunkach
3. możliwość krytyki
4. przewidywanie wystapienia zagrozenia
5. deprywacje gdzie ponosi się szkode
4. do stresu fizjologicznego wyróżnimy fazy:
1. zgeneralizowane pobudzenie przyjazne dla czlwoieka pelna mobilizacja
2. pojawienie się silnych emocji o napieciu zabarwionym strachem , niepokoj, przerażenie
3. pojawia się motywacja do przezwyciężenia stresu, chec zwalczania stresu cel niewazny
Wystapienie stresu powoduje szereg zmian o charakterze nie specyficznym
1. faza mobilizacji + rozstrojenia (nie można sprostac zadaniu choc wiedza na to pozwala) reakcja podlega fiksacji
2. zmiay w ekspresji emocjonalnej
3. zmiany w wyrazaniu emocji
4. predyspozycje podmiotowe osobnicze wpływaja na radzenie ze stresem
1. zaleza od okresu dzieciństwa ( dziecko przegrywa)
5. jedyna korzyścią jest umiejętność przezwyciężania stresu
1. wystapienie postaci bierności
2. zaburzenia o charakterze nerwowym
3. zaburzenia interdyscyplinarne
4. choroby psycho motoryczne
5. choroby somatyczne
6. wazne jest natężenie emocji a nie ich znak
7. indywidualnie sprzyja walce ze stresem jakość ukl nerw
1. wysoki intelekt
2. stan somatyczny
8. obniżające
1. zle oświetlenie
2. niewlasciwa temp
3. zmierzenie się z autorytetem
Radzenie sobie – uzywanie tresci spychających nas do defensywy
1. zrzedzenie (jak mogłeś nie przygotowac się do egz)
2. wscipstwo
3. pouczenie
4.watpienie w wybor
5. niechciane doradzanie
6. obraźliwy komentarz
7. psycholog amator
Dodatkowo pozw
1. nie uzywamy etykietek -/stereotypow
2. skup się na konkretnym zachowaniu a nie na calym człowieku
3. bycie konkretnym-nie można używać ogolnikow np. jestes zjebem ale uzywamy to zachowanie mi się nie podobalo
Elementy zachowania klinicysty zachęcające do otworzenia
1. dac pacjentowi czas na znalezienie wlasnych slow
2. bycie elastycznym wobec pacjenta (współodczuwanie)
3. stosowanie pytan otwartych
4. pytac o kwestie psychofizyczne o aspekty społeczne
5. podsumowac to co mowil pacjent ( klaryfikacja)
6.proponowac wyjaśnienie tego co pacjent chciał powiedziec
Elementy nie sprzyjajace
1. wypelnianie recept bez rozmowy
2. dazenie do kontrolowania emocji
3. stawianie pytan zamknietych
4. pytania tylko o problemy fiz związane z cialem
5. komentowanie wszystkich zachowan pacjenta
6. udzielanie rad bez wyjaśnienia dlaczego
Wzmacnianie wspolodpowiedzi
1. negocjowanie z pacjentem np. rehabilitacji programu cw
2. pytanie pacjenta o odczucia związane z cw
3. pytanie o doświadczenia, refleksje
4. upewnianie się ze pacjent rozumie to co robi
5. pacj odpowiedzilany za wyk zlecenia
Zaloba umieranie – psychologiczne aspekty śmierci
1. aktualnie śmierć nie jest uwazana za zjawisko normalne (z braku wiezy zapomina się ze człowiek jest śmiertelny) czas umierania wydluza się z postepem medycyny, po I i II wojnie swiatowej liczba rodzin cierpiacych wzrosla
2. Opisano kolejne fazy procesu:
1. podział Liolemana? –a)Dolegliwości msomatyczne po uzyskaniu informacji: poczucie osłabienia, zwątpienia glos wyciszony, jakby z oddali, czasem omdlenia. B) zaabsorbowanie wlasnymi doznaniami. c) poczucie winy. D) poczucie irytacji. E) silne pobudzenie.
2. podzial Engela – a) zaprzeczen i szoku, b) …… nieodwracalne procesu c) adaptacja
3. podzial Elisabeth Rose – a) zaprzeczenie b) ustatkowanie się c) gniewu d) depresji e) akceptacji
3. Załoba
1. I faza – odczucie odrętwienia, sparaliżowania niedowierzanie pocz 3-4 tyg po śmierci. Pozniej smutek, poczucie osamotnienia wrazenie ze Zycie się skończyło. Wchodzenie w uzywki lub nadaktywność.
2. II faza – podstawowym motywem jest budowanie nowej tożsamości, poczucie winy związane z gniewiem, targowanie się(gdybym zmusila by poszedł do lekarza), obwinianie, pojawia się pytanie o sens zycia, gniew i złość w stosunku do zmarłego. Obwinianie się (wyjazd dziecko, klotnia), „co ze mnie za matka, ze nie poczulam, odczuwanie absurdalnej egzystencji, aktywne poszukiwanie obrazu tej osoby (pozostawienie pokoju w nienaruszonym stanie) obsesyjne przypominanie sobie osoby zmarlej, etap targowa(jeśli wroci to będziemy lepsi)
3. III faza – odzyskiwanie sensu zycia, funkcjonujemy rodzinnie, społecznie, zawodowo, odczuwanie poczucia radości bez poczucia winy.
4. Zaloba patologiczna – niedokonczona – zatrzymanna na jakims etapie- zaburzenia interpersonalne, wylaczenie z zycia, rodzaj unikania ludzi przypominających zmarla ososbe, poczucie leku, idealizacja osoby zmarlej, wszytsko popzostaje na tym samym miejscu, nie wolno zrobic niczego co dana osoba nie akceptuje, gdy ktos się wylamie jest uwazany za zle dziecko zla ososbe, wzrost ilości wizyt u lekarza, wzrost spozycia lekow, wzrost spozywania alkoholu, srodkow nasennych.
U malzenst trwających powyżej 30 lat – idzie się za osoba która odchodzi(wzrost śmierci), śmierć jest kryzysem dla jednostki gdy śmierć jest nagla, samotność ludzie nie maja wzorca, zwyczaju rozmawiac o tej sytuacji. Poczucie wlasnej identyfikacji było związane z osoba zmarla. Przekonanie o podwojnej śmierci osoby która odeszla i tej co zostala:
1. poszukuje swojego istnienia poprzez pomoc innym , zbliżenie się do boga zmiana wszystkiego, samobójstwo
2. smutek – utrata czesci nas samych
3. lek – pytanie o przyszłość
4. poczucie winy
Fantazje na temat osoby która odeszla – pozwalaja na zachowanie kontaktu z osoba która odeszla. Proba odkupienia win, proba ukarania się
5. Strata osoby narzeczonej – często proby samobójcze, lek przed związkiem, przekonanie ze już takiej miłości nie będzie.
6. poronienie – powszechne przekonanie nie jest związane ze strata, często powoduje rozpad związku, Odejscie dziecka w wieku przedszkolnym – najtrudniej się pogodzic(zaburzenia naturalnego biegu) dzieci pozostale zarzucaja rodzicom idealizuje osoby która odeszla, poczucie ze rodzice nie interesuja się.
Kiedy mowic dzieciom o śmierci?
...