Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
2
1
Umowa przedwstępna umowa, przez którą 1 lub 2 strony zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy, powinna zawierać istotne postanowienia u. przyrzeczonej. Terminy zawarcia: Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta u. przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia u. przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, to strony obowiązuje termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła oświadczenie. Jeżeli w ciągu roku od zawarcia u. przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia. Forma umowy: Przepisy prawa cyw. nie wymagają dla u. przyrzeczonej wymogu sporządzania jej w szczególnej formie: wystarczy zwykła forma pisemna. Jeżeli natomiast u. przedwstępna została sporządzona w formie aktu notarialnego to strona uprawniona może dochodzić zawarcia u. przyrzeczonej przed sądem. Roszczenia z u. przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym umowa przyrzeczenia miała być zawarta. W takim wypadku jeżeli sąd oddali żądanie zawarcia u. przyrzeczonej to roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym orzeczenie stało się prawomocne. Jeżeli natomiast u. przedwstępna została zawarta w formie zwykłej pisemnej, a mianowicie wtedy, gdy strona zobowiązana do zawarcia u. przyrzeczonej uchyla się od jej zawarcia, druga strona może wtedy żądać naprawienia szkody (czyli odszkodowania), którą poniosła przez to, że liczyła na zawarcie u. przyrzeczonej. Warto zaznaczyć, że umowa przyrzeczona wymaga dla swojej ważności zachowania formy aktu notarialnego. Zawarcie innej formy niż akt notarialny, skutkować będzie nieważnością takiej u.. Co istotne, przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność nieruchomości i wydać mu tę nieruchomość, a kupujący zobowiązuje się nieruchomość odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Umowa przedwstępna przygotowuje zawarcie właściwej u. między stronami. Za jej pomocą 1 lub 2 strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości konkretnej u. (umowy przyrzeczonej, właściwej). Jeżeli przyrzeczenie złożyła tylko 1 ze stron to zawarcia u. przyrzeczonej może zażądać tylko strona 2 (uprawniona). Jeżeli zaś u.przedwstępna jest 2-stronnie wiążąca (przyrzeczenie zawarcia umowy właściwej złożyły obie strony), to zawarcia u. przyrzeczonej może żądać każda ze stron. Przeszkody zawarcia umowy:-w postaci braku odpowedniego zezwolenia organu władzy państwowej na zawarcie u. (strony spodziewają się uzyskać takie zezwolenie w przyszłości, zatem zawierają umowę przedwstępną).Kodeks cywilny wymaga by w u. przedwstępnej określić istotne postanowienia umowy właściwej, np.: data, do której, albo w której ma być zawarta umowa przyrzeczona.Skutki prawne zawarcia u. przedwstępnej 1.Osoba uprawniona (wierzyciel) na mocy u.przedwstępnej może żądać zawarcia umowy przyrzeczonej nawet wbrew woli strony zobowiązanej (dłużnika).2.Strona uprawniona może może żądać naprawienia szkody, jaką poniosła przez dłużnika.3.Wierzyciel może żądać zawarcia u. przyrzeczonej tylko pod warunkiem, iż u. przedwstępna czyni zadość wymaganiom, od których zależy ważność u. przyrzeczonej, szczególnie wymaganiom co do formy tej umowy. Jeżeli powyższe przesłanki są spełnione, strona uprawniona może dochodzić zawarcia u. właściwej przed sądem w trybie przewidzianym przez przepisy postępowania cywilnego, zaś wyrok sądowy będzie równoznaczny ze złożeniem przez stronę, która nie wywiązała się z u. przedwstępnej, oświadczenia o zawarciu u. przyrzeczonej. Kwestia ujemnego interesu związanego z umową: Zakres ujemnego interesu obejmuje przede wszystkim koszty, które strona poniosła w związku z u., koszty negocjacji, koszty wycen, a także koszty pomocy prawnej Kary umowne Dopuszczalne jest również zastrzeżenie kar umownych. Zastrzeżenie kary umownej ma na celu wyłącznie zrekompensowanie nienależytego wykonania świadczenia głównego. Kara umowna natomiast uznawana jest za zryczałtowane odszkodowanie za niewywiązanie się jednej ze stron z umowy
3
Umowa nienazwana to umowa nieuregulowana przepisami prawa. Umowami nienazwanymi są te umowy, które nie zostały uregulowane ani w kodeksie cywilnym, ani w innych aktach prawnych porządku krajowego Jako przykład można wskazać umowy: factoringu, consultingu, forfaitingu, merchandaisingu, timesharingu, sponsoringu itd. Reżim prawny wobec umowy nienazwanej:Reżim ten jest wyznaczony przez przepisy szczególne, ustanowione albo wyłącznie dla danych typów umów nienazwanych (albo dla danych typów umów nazwanych i nienazwanych). W tym drugim przypadku zastosowanie mają przepisy prawa zobowiązań, które dotyczą niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Stosuje się wtedy również przepisy ogólne prawa cywilnego (np. dotyczące przedawnienia roszczeń, biegu terminu, warunku itp.). Pierwszym etapem jest właściwa kwalifikacja takiej umowy przez sąd. Zgodnie z przepisami prawa cywilnego, umowa sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy, jest nieważna. Nieważna jest także umowa sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Kolejny etap stosowania norm prawnych polega na ustaleniu przez organ stosujący prawo, do jakiej grupy umów podobna jest konkretna umowa (cechy jakiej grupy umów posiada umowa nienazwana).Przesłanki prawne umowy nienazwanej: 1.Dwustronna czynność prawna 2.Brak jej nazwania, choć to nazwanie nie musi wystąpić wrost poprzez tytuł, pojęcie itp., może wynikać z kontekstu lub opisania, 3.Brak określenia essentialia negotii (istotna treści danej czynności prawnej, która powodowała, że zaliczno daną czynność do tego a nie innego typu) takiej umowy w Kodeksie Cywilnym lub w innej ustawie. 4.Brak tożsamości umowy z umową nazwaną, albo takiego podobieństwa, które wskazuje na rodzaj umowy nazwanej, albo istotny wyjątek od zasad konkretnej umowy nazwanej. 5.Określenie stron umowy, jej przedmiotu i treści, w tym zwłaszcza praw i obowiązków stron, 6.Pozostawanie w zgodzie z porządkiem prawnym, tzn. w zgodności treści i cech stosunku prawnego z jego naturą, ustawami i zasadami słuszności, jak i dobrymi obyczajami.Relatywność umów nienazwanych – konieczność odwołania się przy ich określaniu do definicji oznaczonych typów umów nazwanych. Poszukuje się umów najbliższych cechami do badanej umowy i aby sąd mógł uznać, że ona jest nienazwana to musi się ona istotnie różnić od pokrewnych typów umowu.Przejściowość występowania umów nienazwanych – wiąże się z przekonaniem, że powtarzalność określonych relacji prawnych w umowach między stronami i ich standaryzacja musi doprowadzić do wykształcenia się chociaż minimalnego jej początkowego uregulowania ustawowego.Jest 5 kategorii umów nienazwanych:1.Umowy nienazwane czyste 2.Takie, które mają odniesienie do umów nazwanych 3.Umowy eksperymentalne 4.Umowy tworzone indywidualnie na jednorazową potrzebę stron 5.Umowy mieszane konstruowane z różnych umów nazwanych i nienazwanych
3
Umowy nienazwane Factoringu: Umowa factoringu należy do tzw. umów nienazwanych (nieuregulowanych w kodeksie cywilnym), której treść może być ostatecznie ukształtowana przez strony umowy. Factoring jest to rodzaj pośrednictwa handlowego. Wyspecjalizowana instytucja finansowa (co do zasady – spółka z udziałem banku) nabywa w drodze cesji od przedsiębiorstw (handlowych lub przemysłowych) roszczenie o zapłatę należnych im kwot, które przysługują tym przedsiębiorstwom z różnego rodzaju zobowiązań. Umowa factoringowa jest ściśle powiązana z umową sprzedaży (dostawy). Na jej mocy sprzedawca (dostawca) dokonuje przelewu swoich wierzytelności przysługujących mu wobec odbiorcy (kupującego) na wyspecjalizowaną instytucję za odpowiednią prowizją. Faktor może zapłacić cenę towaru sam, a następnie dochodzić jej zapłaty od odbiorcy towaru albo jest gwarantem zapłaty tej ceny przez kupującego. Stronami umowy factoringowej są: faktorant – przedsiębiorca trudniący się sprzedażą, dostawą towarów lub świadczeniem usług oraz faktor – cesjonariusz wierzytelności, przeważnie wyspecjalizowana spółka factoringowa lub instytucja bankowa.
4
Consultingu: Umowa konsultingowa przybiera różne formy, typy i zakresy działalności doradczej, stąd trudno ją sklasyfikować. Można powiedzieć, że umowa consultingowa polega na świadczeniu usług doradczych, świadczonych przez niezależną i wykwalifikowaną osobę lub osoby (doradcy).Usługi takie mogą dotyczyć m.in. polityki, organizacji, procedur, metod, zaleceń określonego działania przez przedsiębiorcę, jak również pomocy we wdrażaniu takich zaleceń. Umowa consultingowa jest więc umową o świadczenie usług. Doradca jest podmiotem niezależnym od zlecającego usługę, posiada także odpowiednie kwalifikacje (jest to profesjonalista). Działalność doradcy ma charakter stały, zawodowy oraz odpłatny.Consulting jest umową dwustronną. Stronami umowy consultingowej są: zlecający dokonanie czynności consultingowej oraz wykonujący te czynności doradca (jednostka consultingowa). Przedmiot umowy consultingowej nie jest jednolity. To osoba zlecająca usługę decyduje o przedmiocie takiej umowy (jest to obowiązek strony zlecającej). Przedmiotem umowy consultingowej mogą być np.: specjalistyczne informacje na temat wskazany przez zlecającego usługę, analizy, diagnozy, zalecenia, rady, opinie itp. Zlecający ma obowiązek dostarczenia instytucji consultingowej dokumentacji, która jest potrzebna do prawidłowego wywiązania się z zobowiązań. Ma również obowiązek współdziałania z jednostką consultingową. Na zlecającym usługę spoczywa również obowiązek zapłaty wynagrodzenia za wykonanie usługi. Sposób ustalenia wynagrodzenia może być dowolny (np. może to być wynagrodzenie kosztorysowe, ryczałtowe). Dodatkowo, zlecający nie może udostępnić osobom trzecim wyników pracy jednostki consultingowej (jest to intelektualna własność jednostki).
Forfaitingu: Istotną rolę odgrywa w forfaitingu zaufanie między kontrahentami. Forfaiting jest jedną z technik służących do finansowania handlu zagranicznego (dotyczy on wyłącznie należności eksportowych). Polega on na zakupie przez instytucję forfaitingową należności terminowych jej klientów, które powstały w wyniku realizacji kontraktu eksportowego, bez regresu w stosunku do sprzedawcy wierzytelności. Natomiast omawiane wierzytelności powinny przyjąć postać akceptowanego przez instytucję finansową instrumentu finansowego. Forfaiting nie jest zatem ani pożyczką, ani cesją wierzytelności, nie jest to także dyskonto czy wykup weksli. Istota forfaitingu polega głównie na finansowaniu, zaś wszelkie czynności dokonywane przez forfaitera są podporządkowane przede wszystkim tej funkcji.
Merchandaisingu: Merchandising polega na wykorzystaniu przez danego przedsiębiorcę dobra niematerialnego, co prowadzi do zwiększenia obrotów jego firmy. W umowie merchandisingu stosuje się dwa rodzaje dóbr niematerialnych. Są to: dobra obrazkowe (wizerunki rzeczywiste lub wymyślone) oraz hasła (np. nazwiska osób, hasła reklamowe itp.). Oczywiście, aby wypromować dany produkt, dobro niematerialne powinno być akceptowane i rozpoznawalne przez jak największą liczbę klientów. Dlatego też przy wyborze niematerialnego dobra promującego uwzględnia się krąg podstawowych nabywców danego produktu (np. chybionym pomysłem byłoby promowanie odzieży dla nastolatków za pomocą wizerunku zapomnianego piosenkarza sprzed kilkunastu lat). Dodać należy, iż jednym ze szczególnych rodzajów merchandisingu jest merchandising reklamowy. Polega on na wykorzystywaniu odpowiedniej symboliki w działalności reklamowej przedsiębiorstwa (np. wykorzystanie wizerunku danego aktora przy produkcji własnej reklamy).
4
Sponsoringu: Umowa sponsoringu nie jest uregulowana bezpośrednio w przepisach o prawie cywilnym. Jest ona umową nienazwaną. Jej istnienie w obrocie prawnym jest możliwe dzięki obowiązywaniu zasady swobody zawierania i kształtowania umów. Sponsoring zaliczany jest do umów zobowiązaniowych dwustronnych- umowa ta łączy węzłem zobowiązaniowym dwa podmioty tj. sponsora oraz sponsorowanego. Zarówno sponsorem jak i sponsorowanym może być praktycznie każdy podmiot prawa- osoby fizyczne, osoby prawne oraz tzw. niezupełne osoby prawne. Nie ma znaczenia rodzaj oraz forma prawna działalności w przypadku przedsiębiorców. Przedmiotem każdego stosunku cywilnoprawnego, a więc również umowy sponsoringu, powinno być oznaczone zachowanie się wszystkich stron tego stosunku polegające na określonym świadczeniu. Może ono polegać zarówno na działaniu jak i zaniechaniu, które są wynikiem realizacji praw oraz obowiązków wynikających z umowy. Jeżeli chodzi o sponsora należy zauważyć, iż jego świadczenie ma najczęściej postać czynną. Może być zarówno pieniężne (jednorazowe bądź okresowe) lub też rzeczowe. Może mieć także charakter usługowy. Nie istnieją przeszkody do tego aby przedmiot umowy sponsoringu miał również charakter mieszany np. pieniężno-rzeczowy.
Umowa zobowiązaniowa Minimalna treść umowy zobowiązaniowej: Trzeba wskazać te elementy, które są niezbędne do uzyskania przez nią skuteczności. Co musi zawierać treść w oświadczeniach woli stron by powstało zobowiązanie?? Jedynym koniecznym składnikiem zobowiązania jest elementarny stosunek prawny dwustronnie zindywidualizowany, gdzie jeden podmiot jest zobowiązany do podjęcia określonego działania lub zaniechania na rzecz drugiego, to dla stworzenia zobowiązania niezbędne jest ustanowienie kompletnej normy postępowania wyznaczającej taki stosunek. By stworzyć zobowiązanie trzeba określić: *podmiot zobowiązany (adresata normy), *nakazane mu zachowanie wraz z podmiotem uprawnionym, *sytuację, po której wystąpieniu adresat normy powinien realizować wyznaczone mu zachowanie. Uprawnienia i obowiązki stron są współwyznaczane przez ustawę, która zawiera przepisy ogólne i formułuje pewne typy stosunków zobowiązaniowych .Dwie strony mogą dążyć do zawarcia zobowiązania o określonym kształcie. Wtedy trzeba ustalić pewną wzorcową konstrukcję zobowiązania. Tę wzorcową konstrukcję wskazują przepisy określające tzw. Essentialia negotii - cechy konstruktywne danego typu czynności prawnej, czyli: *Cechy zachowania nakazanego dłużnikowi, *Określenie jego podmiotu, *Określenie czy jest jakiś związek między świadczeniami *Określenie jakie cechy powinny mieć strony zobowiązania WAŻNE jest by ustalić jak muszą być w umowie opisane poszczególne składniki norm postępowania mających wyznaczać stosunek zobowiązaniowy. Treść umowy powinna być taka by w razie zdarzeń opisanych w jej zakresie można było ustalić osobę zobowiązaną, nakazane jej zachowanie i osobę, na rzecz której to zachowanie ma być podjęte. Można dojść do wniosku, że ani świadczenie, ani strony zobowiązania nie muszą być ściśle oznaczone w umowie, a tylko – oznaczalne! Zasadą jest, że umowa wywiera skutki między osobami, które ją zawierają (osobiście lub poprzez reprezentanta) Umowa zobowiązaniowa nie może nakładać obowiązków na osoby trzecie. Może być problem ale wtedy, gdy podmiotem uprawnionym miała być inna osoba niż ta, która jest jedną ze stron umowy czyli w przypadku umowy na rzecz osoby trzeciej!
Umowa zmieniająca Minimalna treść umowy: określenie istniejącego stosunku zobowiązaniowego, którego zmiana może dotyczyć. Oraz: Dokonanie jakiejkolwiek regulacji, a więc zniesienie lub zmiana jakiegokolwiek obowiązku w sferze jego stosunku bądź ustanowienie nowego obowiązku zamiast czy obok już istniejących.
Umowa rozwiązująca Minimalna treść Jeżeli zobowiązanie nie było jeszcze wykonane: Trzeba w treści wskazać stosunek zobowiązaniowy, do którego się ona odnosi oraz wyrażenie woli jego rozwiązania. Klasyczna umowa rozwiązująca (mająca „moc wsteczną”) musi formułować nowe normy postępowania, wyrażające nakazy zwrotu spełnionych świadczeń.Nie jest konieczne ścisłe określenie w treści umowy podmiotów ani treści ustanawiających obowiązków. Użycie przez strony sformułowania mówiącego o „rozwiązaniu umowy” może być podstawą do ustalenia w drodze wykładni zamiaru wywołania skutków.
5
Odpowiedzialność kontraktowa jest odpowiedzialnością cywilnoprawną. Wynika z niewykonania lub nienależytego wykonania przez dłużnika obowiązku (zobowiązania), który powstał na podstawie czynności prawnej. Przesłanki odpowiedzialności kontraktowej:- zdarzenie, z którym prawo wiąże czyjąś odpowiedzialność, szkoda (przy czym chodzi tu wyłącznie o szkodę majątkową, jaką poniósł sam poszkodowany) oraz związek przyczynowy między zdarzeniem a szkodą. Dłużnik odpowiada zarówno za stratę, jak i za utracone korzyści. Za stratę uważa się wartość świadczenia utraconego przez wierzyciela (przy niewykonaniu zobowiązania) lub zmniejszoną wartość umówionego świadczenia (przy nienależytym wykonaniu zobowiązania). Do szkody zaliczyć można ponadto wydatki, jakie wierzyciel poniósł celem zrekompensowania szkody (np. zapłata odszkodowania lub kary umownej za niewykonanie własnego zobowiązania), a także tzw. szkody następcze, czyli takie, które są rezultatem nienależytego wykonania zobowiązania (np. powstawanie zacieków na ścianach z powodu złej jakości materiałów budowlanych). Odpowiedzialność kontraktowa oparta została na zasadzie winy, można więc ją przypisać jedynie osobie poczytalnej. Dłużnik z reguły odpowiada za każdy stopień winy (inaczej niż w prawie karnym). Najwyższym stopniem winy jest wina umyślna, która polega na tym, że dłużnik chce naruszyć ciążące na nim obowiązki (w tzw. zamiarze bezpośrednim łac. dolus directus), albo na tym, że dłużnik przewiduje możliwość naruszenia swoich obowiązków i na to się godzi (w zamiarze ewentualnym, łac. dolus eventualis). Wina nieumyślna...