Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
Zakład Medycyny Nuklearnej Dr n. med. Maria H. Listewnik Seminarium II rok 2008/2009 Diagnostyka i terapia chorób tarczycyDiagnostyka przytarczyc – konspekt Badanie scyntygraficzne tarczycy:· Miejsce scyntygrafii tarczycy w algorytmie diagnostycznym chorób tarczycy.· Przygotowanie chorego do badania scyntygraficznego i stosowane radiofarmaceutyki Scyntygrafia Tarczycy- rozdzielczość aparatury • Rozdzielczość aparatury :8-15 mm przy skanerze tradycyjnym• Badanie przy użyciu gammakamery: rozdzielczość do 10mm Scyntygrafia Tarczycy- Radiofarmaceutyki• 99m-TcO4 - koncentruje się, ale nie ulega organifikacji - używany rutynowo do diagnostyki tarczycy.• Izotopy jodu (131I i 123I). Izotopy jodu ulegają koncentracji i organifikacji w gruczole tarczowym• 99m-TcO4 –MIBI, 201-Tl, 99m-TcO4- Tetrofosmina- radiofarmaceutyki onkofilne (podejrzenie procesu nowotworowego, badanie przytarczyc) Wskazania do scyntygrafii tarczycy w chorobach łagodnych :
Pamiętaj: Scyntygrafia tarczycy= obraz metaboliczny, czynnościowy
• Wole nadczynne guzkowe z jawną lub utajoną nadczynnością • Różnicowanie pomiędzy zapaleniem tarczycy a chorobą Graves- Basedowa , • Monitorowanie terapii radiojodem• Ocena wielkości wola szczególnie dla wola zamostkowego • Ocena charakteru guzka w wolu guzkowym.Wskazania do scyntygrafii 131I:
• Badania przed leczeniem radiojodem łagodnych chorób tarczycy wraz z oceną jodochwytności (scyntygrafia ilościowa)• Podejrzenie ektopowego położenia • Badania kontrolne po leczeniu operacyjnym wysokodojrzałego raka tarczycy• W zapaleniu tarczycy (niski wychwyt!) Scyntygrafia Tarczycy
• Metoda oparta ma podstawach molekularnych (wychwyt radiojodu i 99m TcO4 jest proporcjonalny do ekspresji symportera sodowo-jodowego) pozwalająca na wykrycie autonomicznie funkcjonującej tkanki tarczycy.• W krajach, gdzie występuje niedobór jodu w wolu wieloguzkowym nie może się w pełni uruchomić mechanizm sprzężenia zwrotnego i można znaleźć guzki autonomiczne u osób z prawidłową czynnością tarczycy.• Raki tarczycy są większości wypadków guzkami „zimnymi” i ekspresja NIS jest około 100-krotnie niższa niż w normalnej tkance.• Na terenach niedoboru jodu ryzyko zmian nowotworowych jest dwukrotnie wyższe niż na terenach o dobrym zaopatrzeniu w jod (2,7 vs 5,3%) Przykłady wzorów wychwytu znacznika w chorobie Graves- Basedowa, stanach zapalnych, po leczeniu operacyjnym, wolu guzkowym i wolu guzkowym toksycznym. Ocena scyntygramów ze zwróceniem uwagi na obszary ogniskowego braku („zimne”) lub wzmożenia wychwytu znacznika („gorące”).
Wskazania do podania radiojodu w łagodnych chorobach tarczycy· wole guzkowe nadczynne· choroba Graves- Basedowa· duże wole nietoksyczne, łagodne w celu zmniejszenia wymiarów jeśli są przeciwwskazania do leczenia operacyjnego. Przeciwwskazania bezwzględne: ciąża, karmienie piersią, podejrzenie raka tarczycy w badaniu cytologicznym. Przeciwwskazania względne: młody wiek (dzieci z nadczynnością tarczycy, z reguły z chorobą Graves- Basedowa, u których nie można osiągnąć poprawy innymi metodami)
Utrudnia leczenie niska jodochwytność.
Przygotowanie chorych do leczenia 131I : · badanie kliniczne (wywiad, w tym środowiskowy, warunki socjalne, wyjaśnienie ewentualnych niejasności, informacja pisemna na temat leczenia dla każdego chorego, uzyskanie akceptacji co do leczenia jodem radioaktywnym) · aktualna ocena laboratoryjna (TSH, FT4 ew. FT3, ocena poziomu przeciwciał w spornych przypadkach) · scyntygrafia tarczycy 131 wraz z oceną jodochwytności* i czasem efektywnego półtrwania · ocena ultrasonograficzna pod kątem zmian ogniskowych jak i ocena objętości wola · badanie cytologiczne (o ile nie wykonane wcześniej w wybranych przypadkach jako uzupełnienie diagnostyki * przy niskiej jodochwytności możliwość podawania soli litu lub rekombinowanego TSH Tyreostatyki a leczenie 131I w chorobie Graves`a · Z reguły odstawia się tyreostatyk na około 7-10 dni przed planowanym leczeniem.Osłona sterydowa a leczenie 131I w chorobie Graves`a • Stosowanie osłony sterydowej jest uzasadnione w przypadkach chorych z niezłośliwym wytrzeszczem.• Ryzyko zaostrzenia się wytrzeszczu po zastosowaniu takiej osłony jest zbliżone do ryzyka u tych chorych, którzy byli leczeni operacyjnie.• W większości przypadków chorzy dobrze tolerują przyjmowanie 30-40 mg Encortonu w dawkach malejących przez okres 2- 3 miesięcy Badania kontrolne po leczeniu 131I• W ramach kontraktu przez 12 miesięcy. W tym czasie chory odbywa zwykle 3-4 wizyt, w czasie których wykonywane są badania obrazowe i ocena czynności tarczycy. W praktyce u chorych, którzy rozwijają niedoczynność po podaniu dawki lub nie odpowiadają na leczenie jest potrzeba częstszych badań kontrolnych.
Dokumentacja • Należy uzyskać pisemną zgodę chorego na podanie dawki jodu radioaktywnego.• Chorzy powinni otrzymać informację o leczeniu radiojodem ze szczegółowymi wskazówkami jak postępować po podaniu dawki jodu.• Kobiety w wieku rozrodczym powinny przedstawić test ciążowy.• Osoby mające zawodowy kontakt z małymi dziećmi czy kobietami w ciąży powinny otrzymać zwolnienie lekarskie.• Należy uzyskać pisemną zgodę chorego na podanie dawki jodu radioaktywnego. Kalkulacja dawki leczniczej w oparciu o uzyskane wyniki badań (objętość tarczycy, jodochwytność, czas efektywnego półtrwania). Podawanie dawki leczniczej: doustnie w postaci jodku sodu. Wyniki leczenia radiojodem
Dyskusja efektów leczenia radiojodem (niedoczynność tarczycy wczesna i późna, nawrót nadczynności po leczeniu radiojodem)
Postępowanie po leczeniu radiojodem- opieka nad chorym w ramach przychodni działającej na terenie Zakładu Medycyny Nuklearnej przez rok od podania dawki leczniczej. Rak tarczycy jako problem wielodyscyplinarny- rola metod izotopowych w diagnostyce i terapii
Proszę udać się do informacji zawartych na stronach internetowych. Pierwszy odnośnik dotyczy wytycznych z 2000 roku z II Konferencji a poniżej wytyczne z III Konferencji w Szczyrku.
Diagnostyka i leczenie raka tarczycy. Rekomendacja Polskiej Grupy do Spraw Nowotworów Endokrynnych. Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział w Gliwicach na III Konferencji Naukowej Rak Tarczycy, Szczyrk, 25 marca 2006.
Rak tarczycy w diagnostyce scyntygraficznej- przykłady scyntygramów dla ilustracji przygotowania chorego do badania scyntygraficznego metodą whole body w poszukiwaniu meta.
Diagnostyka radioizotopowa przytarczyc
· Scyntygrafia przytarczyc - uwidocznienie gruczolaka bądź przerostu przytarczyc u chorych z nadczynnością przytarczyc. Głównym wskazaniem jest lokalizacja ektopowego położenia lub brak normalizacji po przeprowadzonej operacji gruczolaka przytarczyc.
· Znaczniki izotopowe: 201Tl, MIBI - 99mTc
Scyntygrafia subtrakcyjna
· Subtrakcja= subtraction = odejmowanie
· Odejmujemy od siebie obrazy scyntygraficzne po podaniu tego samego radiafar-maceutyku (ale różniące się czynnościowo np.stress/ rest w scyntygrafii serca) lub różniące się podanym radiofarmaceutykiem (jak w scyntygrafii przytarczyc)
...