Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
ZESTAW 2
1.Chromatografia
gazowa- to analityczna technika chromatograficzna, w której fazą nośną jest gaz (hel, wodór). Umożliwia ona procentowe ustalenie składu mieszanin związków chemicznych, w których występuje ich nawet kilkaset. Nie umożliwia jednak bezpośredniej identyfikacji struktury chemicznej związków, za wyjątkiem aparatów z detektorem masowym. Metoda ta opiera się na rozdzielaniu mieszanin na długich i cienkich kolumnach z odpowiednim wypełnieniem stałym lub żelowym, a następnie detekcji stężenia kolejno wychodzących związków na wylocie kolumny. Mechanizm rozdziału oparty jest na występowaniu oddziaływań międzycząstkowych między związkami rozdzielanych mieszanin i wypełnienie kolumn. Oddziaływania te hamują przepływ związków chemicznych przez kolumnę nazywanych retencją. Czym są silniejsze, tym czas przejścia związku chemicznego przez kolumnę jest dłuższy.
2. Rekultywacja jezior i sztucznych zbiorników wodnych
– mechaniczne: bagrowanie(usuwanie warstwy osadów dennych i części przybrzeżnej roślinności zakorzenionej), de stratyfikacja (burzenie lub niedopuszczenie do powstania w jeziorze uwarstwienia termicznego, stymulującego masowy rozwój glonów w górnej-nagrzanej i oświetlonej warstwie wód), przepłukiwanie (dające oprócz działania destratyfikacyjnego efekt rozcieńczania)
- chemiczne: precypitacja(strącanie związków fosforu, a tym samym usuwanie części tego biogennego pierwiastka z obiegu i ograniczenie przyrostu masy glonów), stosowanie algicydów
- biomanipulacja (ingerencja w skład gatunkowy zooplanktonu i introdukcji wybranych gatunków ryb).
3. Wymień rodzaje sorpcji: wymienna, chemiczna, biologiczna, fizyczna, mechaniczna
4. Erozja wietrzna gleb: polega na przenoszeniu cząstek glebowych przez wiatr. Najbardziej podatne są gleby wyschnięte, nie posiadające stałej struktury agregatowej oraz pokrywy roślinnej, piaski i pyły. W naszych warunkach klimatycznych erozja ta nie powoduje dużych szkód, do jakich dochodzi na terenach, na których panuje klimat suchy i półsuchy. Nasilenie może nastąpić zimą, w przypadku gdy po suchej jesieni wystąpią mrozy i wiatry przy braku śniegu. Erozja jest zjawiskiem naturalnym, jednak działalność człowieka może ją potęgować, np. likwidacja lasów, niewłaściwe użytkowanie rolnicze nachylonych powierzchni. Wyróżnia się trzy przejawy erozji wietrznej: -deflacja (wywiewanie z powierzchni gleby i przenoszenie na różne odległości ziarn oraz cząstek glebowych i ziemnych(próchnicy, pyłu, iłu, piasku, okruchów skalnych))-korazja (żłobienie i wygładzanie powierzchni skalnych przez piasek niesiony wiatrem)
-akumulacja (osadzenie się i nagromadzenie materiału de flacyjnego transportowanego przez wiatr)
5. Procesy glebotwórcze (pedogeneza)- całokształt zjawisk fizycznych, chemicznych, biologicznych, zachodzących w powierzchniowej warstwie skorupy ziemskiej pod wpływem kontaktu z biosferą, atmosferą i hydrosferą, w wyniku których powstają gleby. Zjawiska te to m. in. rozkład i synteza substratu mineralnego i resztek organicznych, wymiana materii i przepływ energii między organizmami żywymi a substratem mineralnym gleby. Procesy glebotwórcze – niektóre z proces glebowych nadają rozwojowi gleby jednoznaczny kierunek i prowadzą do powstania określonego jej typu
– brunatnienia(gleby brunatne),
- płowienio-przemywania, lessivage- powstają gleby płowe,
-bielicowanie(gleby bielicowe),
- bagienny(gleby bagienne)
- murszowy (gleby pobagienne)
- oglejenia.
6. Czynniki klimatu, które wpływają na glebę
7. Obieg siarki w glebie- mineralizacja związków organicznych, -przyswajanie związków mineralnych siarki, - wbudowywanie jej w ciała organizmów, - utlenianie siarczków i siarki elementarnej do siarczanów – proces chemiczny.(pierwsze trzy to procesy biologiczne zachodzące z udziałem organizmów.)
8. Rodzaje pierwotniaków, które można spotkać w glebie
- jednokomórkowe organizmy, często nie mające ściany komórkowej i w związku z tym kształt ich ulega ciągłym zmianom,
- żyjące pojedynczo lub w koloniach, poruszają się w różny sposób,
- w glebach żyją przeważnie tylko drobne ich formy, wielkości 5-20mikro, należące do trzech klas: korzenionóżki, wiciowce, orzęski,
- liczebność w środowisku glebowym waha się od X0 tys. do X00 tys. w 1g. gleby,
- ilość zależy od: rodzaju gleby, pory roku, od wielu innych czynników ekologicznych,
- najlepiej rozwijają się w temper. od18-20’C,
- bez dostępu tleny giną,
- w niekorzystnych dla nich warunkach tworzą grubościenne cysty spoczynkowe,
- występują najliczniej w górnych warstwach gleby, a więc tam, gdzie bytuje najwięcej bakterii,
- korzystny wpływ na ich rozwój ma nawożenie gleby kompostem lub obornikiem.
ZESTAW 10
1. Bioluminescencja, świecenie organizmów, organizmów żywych, np. bakterii, grzybów, pierwotniaków, jamochłonów, mięczaków (głowonogi), skorupiaków, owadów (świetlików) i ryb, będąca wynikiem procesów biochemicznych zachodzących w organizmach. Luminescencja wynika z obecności związku organicznego , która utlenia się tlenem cząsteczkowym w reakcji katalizowanej przez lucyferynazę. W procesie tym następuje najpierw wytworzenie szczególnego stanu wzbudzenia utlenionego substratu, który następnie powraca do stanu wyjściowego przy równoczesnej emisji światła.
W trakcie bioluminescencji może świecić cały organizm (bakterie, pierwotniaki), pewne narządy (niektóre gatunki krylu, małżoraczków i kałamarnic) lub - jak u pewnych organizmów morskich - świecąca lucyferyna wydzielana jest do środowiska. Lucyferyna i lucyferynaza mają różną budowę u różnych . Narządy świetlne mają różną budowę i pochodzenie w zależności od gatunku.
U bakterii i grzybów bioluminescencja jest zjawiskiem ubocznym, towarzyszącym reakcjom chemicznym ich . U innych organizmów bioluminescencja jest specjalnym przystosowaniem o ważnym znaczeniu biologicznym, np. u ryb głębinowych odgrywa znaczną rolę w orientowaniu się w środowisku, wabieniu zdobyczy, a u owadów np. w wabieniu osobników odmiennej płci.
2. Czynniki wpływające na pęcznienie gleb
- skład mineralny-min. ilaste, zwłaszcza z grupy montmorillonitu, zwiększają pęcznienie,
- skład granulometryczny- im wyższa zawartość iłu koloidalnego tym wyższa podatność na pęcznienie,
- rodzaj kationów-wysycających kompleks sorpcyjny, Ca, Mg, Al, Fe zmniejszają pęcznienie, natomiast Na i K go podwyższają,
- struktury-gleby o małych agregatach mniej pęcznieją,
- wilgotność początkowa- pęcznienie gleb suchych jest większe niż wilgotnych.
3. Nowoczesne metody rekultywacji – fetoliza
- proces mieszany z użyciem elektroosmozy
- rozkład w plazmie
- stabilizacja zanieczyszczeń na polimerach,
- witryfikacja
4. Cząstki ziemiste - mają bezpośredni wpływ na właściwości fizyczne gleby, a pośrednie na chemiczne i biologiczne.
5. Wpływ związków próchniczych na właściwości fizykochemiczne i chemiczne
6. Makroorganizmy – makrofauna:
- to głównie ssaki: susły, krety, chomiki, świstaki, króliki, ślepce, nornice,
- ich główną rolą jest spulchnianie gleby oraz rozdrabnianie i przemieszczanie substancji organicznej i mineralnej oraz drążenie gleby,
- rozdrabnianie resztek roślin i zwierzęcych znajdujących się w glebie ułatwia mikroflorze korzystanie z zawartych w nich składników pokarmowych,
- zwierzęta wpływają na żyzność i strukturę gleb.
7. Stosunki wodno-powietrzne gleb ciężkich- w glebach ciężkich występują głównie mikro i mezopory, duża retencja wodna, słabe napowietrzanie.
8. Sorpcja biologiczna
- polega na zatrzymywaniu składników(ich form przyswajalnych) przez organizmy żywe, które je pobierają i wykorzystują do swoich funkcji życiowych (składniki pokarmowe), po obumarciu organizmy te ulegają rozkładowi, uwalniając pobrane składniki, które stają się przyswajalne dla roślin,
- proces niekorzystny w okresie intensywnego wzrostu roślin, korzystny jesienią,(niekorzystny, pobieranie azotu przez organizmy -> zubożenie azotu),
- sorpcja biologiczna chroni niektóre jony przed wymywaniem z gleb lekkich, magazynuje je i stopniowo udostępnia roślinom.
9. Zasolenie
10. Jak próchnica wpływa na powstanie gleb
Próchnica działa jako lepiszcze strukturotwórcze, powodując sklejanie elementarnych cząstek w większe cząsteczki. Tym samym powstaje struktura gruzełkowata gleby. Związki próchniczne mają wysoką pojemność wodną. Mogą zatrzymać nawet 5-krotnie więcej wody niż same ważą i to w formie dostępnej dla roślin. Jest to właściwość, która ma szczególne znaczenie dla gleb piaszczystych, ponieważ ich pojemność wodna zależy głównie od zawartości substancji próchnicznych. Próchnica wpływa też na stosunki wodno-powietrzne w glebie i aktywizuje w niej życie mikrobiologiczne. Sprzyja bowiem równoległemu rozwojowi mikroorganizmów beztlenowych (wewnątrz gruzełków) i tlenowych pomiędzy nimi. Próchnica poprawia zasobność gleb. Jej związki mogą zmagazynować 4 do 12 razy więcej składników pokarmowych niż część mineralna gleby. Zwiększa też zdolności buforowe gleb, regulując i stabilizując ich odczyn. Związki próchniczne mają także istotny wpływ na procesy fizjologiczne roślin. W ich skład wchodzi wiele tzw. substancji wzrostowych, które intensyfikują szereg ważnych procesów fizjologicznych roślin, takich jak gospodarka wodna, oddychanie i fotosynteza.
Zestaw 3:
1. Podstawy chromatografi wodnej:
Chromatografia jest techniką analityczną, która umożliwia rozdział mieszaniny na poszczególne składniki lub frakcje. Wykorzystuje ona różnice w zachowaniu się poszczególnych związków w układzie dwufazowym, w którym jedna z faz nie zmienia swojego położenia (faza stacjonarna), druga natomiast porusza się względem pierwszej w określonym kierunku (roztwór rozwijający). W przypadku chromatografii cieczowej faza ruchoma jest cieczą. Układ chromatograficzny składa się z trzech składników:
• mieszaniny poddawanej rozdzieleniu;
• fazy stacjonarnej, która może oddziaływać międzycząsteczkowo ze związkami tworzącymi analizowaną mieszaninę. Istotna dla rozdziału jest zarówno wielkość powierzchni sorpcyjnej, jak i stopień jej obsadzenia grupami funkcyjnymi;
• fazy ruchomej, czyli eluentu lub inaczej czynnika wymywającego. W przypadku chromatografii cieczowej jest nim ciekły rozpuszczalnik, który przenosi analizowaną substancję przez złoże.
Proces chromatograficzny to wielokrotna sorpcja i desorpcja substancji z fazy stacjonarnej do fazy ruchomej i odwrotnie, tzn. z fazy ruchomej do stacjonarnej. Różne związki oddziałują z każdą z faz w charakterystyczny dla siebie sposób i z tego względu przemieszczają się z różną szybkością, co umożliwia ich rozdział. Czas ich wędrówki określa się mianem retencji.
2. rodzaje porów (wszystkie klasyfikacje + wymiary):
Pory glebowe:
kapilarne 0,05 – 8,5 µm
niekapilarne > 8,5 µm
Inny podział:
mikropory < 0,2µm – zawierają wodę niedostępną dla roślin
mezopory 0,2 - 8,5 µm – woda dostępna dla roślin, ale ruch wody jest utrudniony
- makropory > 8,5 µm – woda porusza się swobodnie
3. Glony w glebach (trzebabyło podać klasy):
sinice
okrzemki
zielenice
różnowiciowce
4. Z czego składa sie kompleks sorpcyjny w glebach:
kompleks sorpcyjny, zbudowany z koloidów
glebowych:
· minerały ilaste (smektyty, wermikulit, illit, kaolinit),
· krystaliczne, uwodnione (w odczynie zasadowym) tlenki żelaza i glinu,
· próchnica,
· kompleksy ilasto-próchnicze,
· minerały bezpostaciowe.
5. Ligninowa teoria tworzenia sie próchnicy:
lignina jest częściowo rozkładana przez mikroorganizmy. Zmodyfikowane po tym rozkładzie pozostałości ligniny wchodzą w skład powstających związków próchnicznych. Zmiany (modyfikacje) zachodzące w ligninie obejmują: spadek ilości grup metoksylowych (OCH3), powstawanie grup fenolowych (-OH) i skracanie bocznych łańcuchów węglowych do grup COOH. Tak zmodyfikowany materiał ulega dalszym zmianom, w wyniku których powstają najpierw kwasy huminowe, których część ulega utlenieniu i fragmentacji i powstają kwasy fulwowe.
Powstawanie związków próchnicznych ze zmodyfikowanej ligniny ma duże znaczenie w
torfach, osadach jeziornych i słabo napowietrzonych glebach.
6. Przemiany azotu w glebie (opisać w jednym zdaniu każdy proces):
Amonifikacja – mikrobiologiczny rozkład organicznych związków azotowych do NH3 i innych prostych związków mineralnych
Nitryfikacja – utlenianie NH3 do HNO3
Denitryfikacja – redukcja NO3 i NO2 do wolnego N i NH3 przebiega w warunkach ograniczonego
dostępu tlenu
7. Główne role gleby:
Gleba to:
· źródło surowców naturalnych,
· materialne i kulturowe środowisko bytowania,
· element ekosystemu warunkujący zachowanie puli genetycznej,
· magazynowanie, filtrowanie, przekształcanie składników mineralnych, organicznych, wody,
· produkcja żywności i innej biomasy,
· wykorzystywana dla celów rolniczych, przemysłowych i innych.
8. Erozja wodna (opisać na czym polega, jakie sa skótki przyczyny i jak zapobiegać):
Erozja wodna – niszczące skutki erozji wodnej ujawniają się głównie na stokach i w strefie brzegowej
rzek. Zbierany stamtąd materiał glebowy jest osadzany u podnóża stoków (deluwia) bądź też w
podlegającej zalewom dolinie rzecznej (aluwia, mady). Erozję wodną można podzielić na
powierzchniową (płaska lub liniowa) oraz na podziemną (suffozja).
Erozja powierzchniowa płaska – gdy występuje powolne i równomierne zmywanie cząstek glebowych
po stoku, któremu nie towarzyszy tworzenie się żłobin.
Erozja powierzchniowa liniowa – wiąże się z powstawaniem żłobin podczas zmywania materiału
glebowego (erozja żłobinowa). Żłobiny w skrajnych przypadkach mogą się przekształcać w wąwozy
(erozja wąwozowa). Swoistym rodzajem erozji powierzchniowej jest soliflukcja polegająca na
spełzaniu silnie uwilgotnionej, wierzchniej warstwy gleby po zmarzniętym podłożu.
Stopień zagrożenia erozją wodną powierzchniową zależy od:
- nachylenia stoku (im bardziej nachylony, tym większe ryzyko erozji),
- składu ziarnowego i struktury utworu glebowego – najsilniej na zmyw erozyjny są narażone grunty o
strukturze prostej (bezagregatowej), rozdzielnoziarnistej, np. piaski luźne i pyły o małym udziale cząstek
ilastych,
- ilości i intensywności opadów lub szybkości topnienia śniegu,
- stopnia pokrycia przez roślinność, a także rodzaju roślinności – najlepsze zabezpieczenie
przeciwerozyjne, nawet dla stromych stoków, daje las, w którym obok wielopiętrowej roślinności ważną
przeciwerozyjną funkcję spełnia ścioła wraz z próchnicą nadkładową (poziom organiczny), dzięki
pochłanianiu dużej ilości wody; dobrze zabezpiecza przed erozją także trwała i zwarta roślinność
trawiasto-zielna (zadarnienie); najbardziej narażone na erozję są grunty orne, które przez pewien czas
pozostają bez pokrywy roślinnej, a ponadto są kilkakrotnie spulchniane podczas okresu wegetacyjnego.
Erozja podziemna (suffozja) – polega na tworzeniu się w warstwach podglebowych pustych
przestrzeni w wyniku podziemnego przepływu wody. Powstałe w ten sposób pieczary i korytarze
podziemne mogą powodować zapadanie się występujących nad nimi gleb (utwory lessowe, tereny
krasowe).
9. Czynniki wpływające na dobór sposobu rekultywacji terenu:
Czynniki determinujące dobór i zakres prac rekultywacji:
· - lokalizacja i powierzchnia terenu rekultywacyjnego,
· - układ terenu (struktura, kształt),
· - rzeźba terenu,
· - zamierzony kierunek zagospodarowania,
· - dostępność urządzeń i narzędzi,
· - dostępność siły roboczej i jej koszt,
· - koszt jednostkowy różnych technik i prac,
· - planowy czas wykonania zadania.
10. Rodzaje agregatów glebowych. (tylko wymienić):
Struktury sferoidalne
o Koprolitowa
o Gruzełkowa
o Ziarnista
struktura foremnowielościenna (poliedryczna)
o Bryła
struktury wrzecionowate
o pryzmatyczna
o słupowa
struktury dyskoidalne
o płytkowa
o skorupkowa
Dla gleb organicznych
gleby hydrogeniczne nie podlegające murszeniu
o gąbczasta
o włóknista
o kawałkowa
o amorficzna
gleby hydrogeniczne podlegające murszeniu
o Ziarnista (kaszkowata)
o Koksikowa
o Proszkowa
o Gruzełkowa
Zestaw 6:
1. Co to jest fluorescencja:
Fluorescencja rentgenowska, metoda analiz chemicznych, polega na pobudzaniu rentgenowskiego promieniowania charakterystycznego danego materiału poprzez umieszczenie go w strumieniu wysokoenergetycznych fotonów (kwantów gamma lub promieni rentgenowskich z lampy rentgenowskiej). Energia padających fotonów musi być wyższa od energii analizowanego promieniowania charakterystycznego. Do rejestracji promieniowania fluorescencji rentgenowskiej stosuje się obecnie spektrometry rentgenowskie z detektorami półprzewodnikowymi. Odpowiednia kalibracja spektrometru pozwala przejść od obserwowanych natężeń linii widmowych promieniowania charakterystycznego do koncentracji pierwiastków w badanym materiale.
wymienic typy nowotworow glebowych
2. Nowotwory glebowe:
o Próchniczne
o Krzemionkowe
o Węglanowe
o Żelaziste
o Koprolitowe
3. Opisac po krotce klasyfikacje bakterii glebowych
Bakterie – Najbardziej aktywne org. glebowe. Wpływają na procesy zachodzące w glebie a tym samym na jej żyzność i właściwości
Dzielimy je na:
1) bakterie samożywne (autotroficzne)
a )bakterie chemosyntezujące - synteza prostych zw. organicznych ze składników mineralnych dzięki
energii z utlenionych zw. mineralnych; wyspecjalizowane w utlenianiu ściśle określonego związku;
największe znaczenia mają bakterie nitryfikacyjne, siarkowe i żelazowe.
b) bakterie fotosyntezujące - synteza prostych zw. organicznych ze składników mineralnych dzięki
energii słonecznej, mała ilość, org. beztlenowe, występowanie w glebach podmokłych, wodach
powierzchniowych i glebach inicjalnych (organizmy pionierskie).
2) cudzożywne (heterotroficzne)
Czerpią energię i węgiel ze zw. organicznych znajdujący się w glebie. Przyczyniają się do
wielokierunkowych przemian tworzywa glebowego, zwłaszcza substancji organicznej. Większość
rozkłada i czerpie pożywienie z różnych zw.org. choć niektóre posiadają wysoki poziom specjalizacji (np.
rozkład trudnorozkładalnego błonnika, bakterie wiążące azot atmosferyczny)
4. Opisać problem metali ciężkich w glebie:
Metale ciężkie są to pierwiastki o g...