Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ

Filozofia w II połowie XIX wieku.

Źródeł  i  podstaw  filozofii  XIX wieku  doszukiwać się  trzeba  z jednej  strony  w  historycznych i społeczno – gospodarczych przesłankach  kapitalizmu  oraz  wzmagającego  się  w  walce  z  nim  człowieczeństwa, zagubionego  w świecie wszechwładnego  pieniądza, z drugiej  strony  zaś   w  opozycji  i  reakcji  na  niemiecki  idealizm  absolutny.Na  ówczesne  myśli  filozoficzne  miała  również  duży  wpływ  wzrastająca  industrializacja   i  technika  rozwijającego  się  przemysłu  kapitalistycznego, powstanie  monopoli, wzmożenie  badań  naukowych oraz  rozkwit  kultury. W wyniku  zachodzących  zmian  obowiązujące  dotychczas  nurty filozoficzne  musiały  stanąć u  kresu  swej  ekspansji w  epoce, która  zaczynała  odczuwać  potrzebę  innej, bardziej  realistycznej i  bardziej odpowiadającej  sobie  filozofii. Odczucie  to  dawało  znać  o  sobie  w  trzech  różnych  środowiskach: w kołach ówczesnej  burżuazji i w związanych  z  nią  wyznaczeniowo  sferach  kościelnych i w rosnącym obozie  rewolucyjnego  socjalizmu.              Stąd  też  zrodziły  się  i  rozwinęły  trzy główne  tendencje filozoficzne, które wywodzą się  przeważnie  z  opozycji  nad  idealizm  absolutny, przekształcały  się w  trzy  wielkie  nurty  obejmujące  prawie  wszystkie  rozwijające się  w  II połowie XIX wieku  kierunki  filozoficzne.              Należą  do  nich:1. Kantyzm i  neokantyzm  oraz   pozytywizm  wraz  z  wszelkimi  swymi  odmianami        doktrynalnymi i  społeczno – ideowymi;2. Odrodzona  scholastyka, neoscholastyka oraz  jej  przeobrażenia  w postaci  tomizmu,      neotomizmu i personalizmu;3. Filozofia  materialistyczno  - dialektyczna, marksizm – leninizm.                Cechą  charakterystyczną   tych  trzech nurtów  jest  szukanie  oparcia  w  nauce,  względnie   rozwijających  się  naukach  szczegółowych,  liczenie  się z  rozwojem  nowej,  na  technice  opartej  cywilizacji  i  kultury  oraz  racjonalizm,  wyrażający  się  w  pełnym  zaufaniu  do  rozumu.  Każdy  z  tych  nurtów, w  zależności  od  reprezentowanych  przez  siebie  celów  i  zadań  społeczno  -  ideowych, na  swój  sposób  realizuje  postulaty  nauki, kultury i rozumu.NEOSCHOLASTYKA, aż  po  najnowsze  formy   katolickiego  egzystencjonalizmu i  personalizmu,  włącza  naukę,  kulturę i rozum  w  swój  historiozoficzny   system  teologiczny, wyrażający  teistyczno - ideowe  dążenia  kościoła.KANTYZM  i NEOKANTYZM – jako  filozofia  apriozycznego  i  pozytywnego  sposobu  myślenia  w  swoim  nawrocie  do  Kanta  i  w koncepcji  różnych  typów  filozofowania,  wyemanowanych  z  filozofii   pozytywnej, podbudowuje  nauką,  kulturą  i  rozumem,  przede wszystkim  metodologicznie i  ideowo,  pośrednio  lub  bezpośrednio  społeczno -  polityczny i  ideowy   system  współczesnego  kapitalizmu.MATERIALISTYCZNO -  DIALEKTYCZNA – bezkompromisowo  wypowiada się  za  nauką,  za materialną  i  duchową  kulturą  opartą  na  poznaniu  obiektywnej  rzeczywistości  oraz  nieograniczonymi  i  nie dającymi  się  zahamować  możliwościami  ludzkiego  rozumu.Wyraża  to  w  społeczno - gospodarczych, politycznych i  ideowo – klasowych  dążeniach  ludzi  pracy  całego  świata. Filozofia  ta  wysunęła  się  na  czoło  współczesnego  świata  dlatego, że będąc najbliższa  człowiekowi  pragnącemu  odnaleźć  swe  utracone  człowieczeństwo,  stawia  przed  nim  konkretny  i  realny   program  przekształcania  świata.Do  najważniejszych  przedstawicieli   wymienionych  trzech  podstawowych  nurtów myśli  filozoficznej  II połowy XIX wieku należy  zaliczyć:W  neokantyzmie  i  pozytywizmie: Edward  Zeller  (1814 - 1908) i  Kuno  Fischer ( 824 – 1907), którzy  odchodzą  od  Hegla (1770 – 1831), w  krytycyźmie   kantowskim dopatrywali  się  ratunku  dla  zagrożonej  filozofii. Utworzyli  trzy  nurty  filozoficzne:- realizm  metafizyczny;- metafizykę  indukcyjną;- neokantyzm. John Stuart Mill,  jego filozofia związana jest z myślą Humea i z XVIII-wiecznym empiryzmem. Szczególnie oryginalnych odkryć dokonał w dziedzinie logiki. Słynna jest jego teoria indukcji sposobów eksperymentowania. Empiryzm Milla w dziedzinie moralności rozwija się w utylitaryzm uważający szczęście za ostateczny cel moralności. W poglądach politycznych był liberałem zawieszającym swe zasady indywidualistyczne jedynie po to, by domagać się interwencjonalizmu państwa w interesie słabszych, a zwłaszcza kobiet.W  odrodzonej  scholastyce, neoscholastyce  oraz  jej  przeobrażeniom  w  postaci  tomizmu, neotomizmu  i  personalizmu.  O  ile  kantyzm, neokantyzm  podobnie  jak  różne  formy  pozytywizmu  swoją  opozycją  na  idealizm  absolutny  wyrażały  społeczno -  ideowe  tendencje  społeczeństwa  burżuazyjnego  i  kapitalistycznego,  o  tyle  druga  opozycja  powstała  w  połowie XIX wieku  w  łonie  Kościoła sprzymierzonego  z burżuazją, kierowała  się  przeciwko  współczesnemu  realizmowi. Jej  punktem  wyjścia  był  nawrót  do  scholastyki, a  punktem  oparcia  metafizyka  i  diagmatyczna  doktryna Kościoła. Należy  tu  rozumieć, że  metody  i  poglądy  doktrynalne  były  definitywnie  oparte  na  ukształtowanych  i  sformułowanych  w  XIII i częściowo w XIV wieku. Zatem  ciężko  jest  doszukiwać  się  wybitnych  twórców  tego  kierunku w  II połowie XIX wieku. Jednak  zaznaczyć  należy, że  w  omawianym  okresie   podejmowano  próby  reformowania  tych  myśli  filozoficznych, w  wyniku  czego  pozostało  wiele  jej  odłamów. Należy  tu  wymienić: Ludwika   Eugeniusza  Bautain  (1796 – 1867), który  wystąpił  przeciwko  racjonalizmowi  i  pragnął  scholastycznie  go  przekształcić, by  przyznać  rozumowi  pewne  prawa  w  zakresie  teologii. Zakres i  treść  omawianego  kierunku  nie  pozwala  na  wymienienie  wszystkich  jego  przedstawicieli ( wymagało by  to  odrębnego  opracowania).              W  filozofii   materialistyczno -  dialektycznej, marksizmie i leninizmie  Karol  Marks (1818 – 1883). Wykształcenie, podróże i spotkania z ludźmi postawiły Marksa na skrzyżowaniu trzech prądów myślowych: niemieckiej filozofii, francuskiego socjalizmu i brytyjskiej ekonomi politycznej. Zasadą filozofii Marksa jest wychodzenie od człowieka jako bytu myślącego. Doktryna jego jest teorią poznania: materializm dialektyczny, Który zachowuje całą dialektykę Hegla, ale odwraca ją, najwyższe stadium- "absolut" – "człowiekiem", a  "świadomość ludzką" podstawia zamiast heglowskiej "świadomości boskiej". Doktryna Marksa jest także filozofią historii, wedle której rozwój historyczny jest regulowany prawami ekonomicznymi , a przede wszystkim walką między "klasami posiadającymi", a  "klasami uciskanymi", jest wreszcie teorią ekonomiczną, twierdzącą ,że potrafi wyjaśnić niesprawiedliwość ekonomi kapitalistycznej i wyrazić zasady, według których społeczeństwo kapitalistyczne unicestwi się samo, co pozwoli na powstanie państwa robotniczego. Dzieło Marksa nieco zwietrzało, ale odcisnęło piętno na całej epoce, tak w płaszczyźnie teorii ekonomicznych jak i historii państw.  Fryderyk  Engels (1820 – 1895). Był on niemieckim teoretykiem socjalizmu, krytykiem idealistycznej filozofii. W roku 1844 spotkał w Paryżu Marksa. Łącząca ich przyjaźń trwała aż do śmierci. Współpracowali ze sobą tak ściśle, że nie sposób dokładnie ocenić wkładu Engelsa w dziełach Marksa. Razem  pisali: "Świętą Rodzinę", krytykę młodych heglistów, idealizmu i mechanistycznego materializmu. "Ideologię niemiecką" w której poddane zostają analizie podstawy materializmu historycznego. Engels uważany był za przywódcę niemieckiego socjalizmu. Opublikował część dzieł pośmiertnych Marksa, a zwłaszcza drugą i trzecią część "Kapitału". Włodzimierz   Kjicz  Uljanow  Lenin (1870 – 1924). Lenin skorygował teorię Marksa, według którego rewolucja proletariacka powinna wybuchnąć najpierw w wysoko rozwiniętych krajach kapitalistycznych. Ukazał przyczyny dla których, wbrew przewidywaniom Marksa, socjalizm powinien narodzić się w krajach zacofanych, o przewadze gospodarki rolniczej. Rozwiną także tezy marksistowskie: podkreślił pierwszeństwo jakie należy dać rozwojowi środków produkcji, wewnętrzne sprzeczności, które muszą doprowadzić do upadku kapitalizmu, nieuchronności periodycznych kryzysów nadprodukcji w ustroju  kapitalistycznym. Według Lenina marksizm powinien być doktryną zawsze realistyczną.Zawarta  w  ich  myślach  teoria  nazwana  została  marksizmem.              Patrzą w perspektywie  wieków  na  rozwój  myśli  filozoficznej  ni  trudno  zauważyć  w  nim  dwa  zjawiska, które  bez przerwy  towarzyszą, wzajemnie  się  przenikają  i  aż  po  czasy  najnowsze  odzwierciedlają  treść  założeń, celów  i  zadań  dążeń  filozoficznych.              Jednym  z  nich  jest  proces  wyzwalania  się  rozumu  i   myśli  ludzkiej  z  wpływów   i więzów  nakładanych   umysłowi  przez  czynniki  pozarozumowe.

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • jucek.xlx.pl






  • Formularz

    POst

    Post*

    **Add some explanations if needed