Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
1.Platońska parabola jaskini. Anamnesis i paideia.
-Stopniowanie prawdy.
-Przechodzenie od poznania zmysłowego do poznania umysłowego.
-Anamnesis (przypominanie).
-Paideia (wykształcenie).
-Ognisko jako obraz Słońca.
-Warunki poznania/warunki prawdziwości.
2.Filozofia złotego środka Arystotelesa.
-Działać z umiarem– osiągnąć środek między skrajnościami.
-Odwaga (środek między tchórzostwem a brawują).
-Hojność (środek między rozrzutnością a skąpstwem).
-Duma (środek między próżnością a pokorą).
3.Utopia – źródłosłów i znaczenie.
Utopia– źródłosłów grecki: topos – miejsce. Teoretycy nie wiedzą czy trzeba brać po uwagę u jako eu (wskazanie na coś doskonałego, doskonałe miejsce) czy ou (zanegowanie tego miejsca, ponieważ ou występuje jako negacja).
Czyli: eu+topos= miejsce doskonałe; ou+topos= miejsce nieistniejące.
• Klasyczne utopie.
Państwo (u Platona), może być nieco dyskusyjna ze względu na to, że dowiadując się z siódmego listu wspomina pobyt w Syrakuzach, gdzie próbował wprowadzać w życie swoje wizje idealnego państwa. Platon pisząc to dzieło nie traktował tego co napisał jako coś postulowanego, a dopiero będąc w Syrakuzach próbował wprowadzić je w życie.
Prawdziwie [...] (u Tomasza Morusa), to on prowadza pojęcie utopia. W starożytnej Grecji nikt nie prowadził takiego pojęcia i nikt go nie używał mimo używania pojęcia eudajmonia.
-Miasto Słońca (Tomasz Campanella).
-Nowa Atlantyda (Franciszek Bacon)– osadzona w empiryzmie.
-Ludzie jak bogowie (H.J. Wells).
-Na białym kamieniu (Anatol France).
4.Arystoteles a Platon: skrajny realizm pojęciowy a realizm umiarkowany.
PLATON- To co jest prawdziwe jest poza człowiekiem, poza jego ciałem i duszą (idealizm obiektywny)- Skrajny realizm pojęciowy.
ARYSTOTELES- To, co prawdziwe i fałszywe nie jest w rzeczach lecz w intelekcie- Realizm umiarkowany.
5. Dobro: Platon a Arystoteles.
-Platon: Dobro to idea najpierwotniejsza, jest początkiem, który nie ma początku. Jest czymś wspólnym!
-Arystoteles: Dobro nie jest niczym wspólnym ani podpadającym pod jedną ideę!
6.Znaczenia słowa arche i pytania o arche.
Arche- odpowiednik terminu zasada.
Pytanie o arche– pytanie o początek: w sensie przestrzennym, czasowym, źródłowym, pierwszej przesłanki.
Pytanie o arche– pytanie o zasadę: podwaliny, podłoże, to co ważne, zasadnicze, reguła postępowania.
Pytanie o arche– pytanie o przyczynę: przyczyna sprawcza (ruchu, działań), przyczyna sprawcza i celowa (powód).
7.Kwestia definiowalności (podziały definicji i błędy definiowania).
Definiowalność\niedefiniowalność pojęć:
Co tzn., że dane pojęcie jest niedefiniowalne?
Nie można wskazać zadnej z postaci definicji.
Definicja- kompendium, podziały:
Wg. funkcji:
-Realne podajÄ… charakterystykÄ™ przedmiotu, jego istotÄ™.
-Nominalne traktujÄ… o znaczeniu definicji danego wyrazu, wystepujÄ… w trzech stylizacjach.
Stylizacje definicji nominalnej:
-SÅ‚ownikowa "znaczy tyle, co", Sematyczna "oznacza", Przedmiotowa "jest to".
Wg. zadań:
-Sprawozdawcze (przeczłość lub teraźniejszość).
-Projektujące (przyszłość): regulujące, konstrukcyjne.
Wg. budowy:
-Nierównościowe składaja się z: definientu, zwrotu łączącego, definiesu.
-Wyraźne (klasyczna), kontekstowe(przez abstrakcję) to, co chcemy zdefiniować jest częścią definientu.
BÅ‚edy w definiowaniu:
-Ignotum per ignotum nieznane przez nieznane.
Błędne koło
-Błędy nieadekwatności: definicja za szeroka, wąska, za szeroka i za wąska jednocześnie, zakresu defiendum i definesa wykluczają się.
-Błąd przesunięcia kategorialnego
8.Problem prawdy w klasycznym okresie filozofii starożytnej (sofiści).
Gorgiasz z Leonthoi (V/IV p.n.e.): Dzieło– trylemat w naturze albo niebycie,
-niczego nie ma,
-gdyby nawet było, było by niepoznawalne,
-gdyby było nawet poznawalne, było by nie do przekazania.
PRAWDA absolutna ((altheia) niepoznawalna, subiektywna (doxa))– bez sensu.
9. Stosunek do prawdy w sceptycyzmie (sceptycy/efektycy vs dogmatycy).
Ksenofanes z Kolofonu jako prekursor sceptycyzmu.
Założyciel szkoły sceptyckiej- PYRRON z Elidy (ok. 360 p.n.e - ok. 286 p.n.e)
Równolegle- ZENON z KITION (stoicyzm) i EPIKURA (epikureizm)
SCEPTYCY/EFEKTYCY vs. DOGMATYCY
Stosunek do prawdy: nie można jej poznać
Za protoplastę uważa się niekiedy KSENOFANESA z Kolofonu (ok. 570 p.n.e - 470 p.n.e)
"Pewnej i przejrzystej prawdy nikt nie ujrzał, ani nie ma nikogo, ani nie będzie, kto by znał prawdę o bogach, ani o wszystkim o czym mówię".
"Każdy sąd jest ułudą".
10.Trzy pytania Pirrona z Elidy.
PIRRON z Elidy- założyciel (sceptycyzm=pirronizm)
Świadomość sprzeczności Ksenofenesa
3 pytania:
Jakie są własności rzeczy? (Jaka ich natura?)
Jak powinniśmy się do nich odnosić?
Jakie sÄ… konsekwencje naszego stosunku do rzeczy?
Niemożliwośc odpowiedzi na (1), a więc również na (2) i (3) pytanie.
11.Argumenty za istnieniem Boga (św. Austyn i św. Tomasz).-dowód ontologiczny
Åšw. Anzelm z Aosty (1033-1109):
Byt- to, co jest.
Bóg- najdoskonalszy spośród tego, co jest.
Gdyby nie był (nie istniał nie byłby najdoskonalszy).
Â
Åšw. Tomasz z Akwinu(1225-1274)
Z istnienia ruchu.
Z faktu, że każda rzecz ma swoją przyczynę.
Z obecności bytów przygodnych.
Z obecności rzeczy o różnej doskonałości.
Z harmonii świata przyrody .
12.Stosunek Aureliusza Augustyna do manicheizmu. Chrześcijański platonizm Augustyna.
Ojciec Kościoła, biskup Hippony, święty Kościoła katolickiego.
Początkowo pod wpływem Manicheizmu (system religijny).
Dualizm: światło-ciemność, dobro-zło.
Po nawróceniu i przyjęciu chrztu: zmiana poglądu i apologia Kościoła (walka z herezjami– np. z manicheizmem).
Dzieła: Wyznania, O państwie Bożym.
Zerwanie z intelektualizmem etycznym antyku.
Świat jest dobry, bo jest dziełem Boga
•Problem teodycei (św. Augustyn)
Teodycea (theo- Bóg, dike- sprawiedliwość): obrona doskonałości boskiego stworzenia.
Zło nie należy do przyrody, jest dziełem woli człowieka
Zło nie istnieje realnie, zło= brak dobra (czynić zło= nie czynić dobra)
Zło (brak dobra) nie burzy harmonii świata, bo: ukaranie grzesznych jest równie ważne, co nagrodzenie dobrych.
Dobro- od Boga.
Zło- od człowieka.
Czyniący dobro– Ci, którzy dostąpili łaski bożej (a na łaskę nie można sobie zasłużyć).
Czyniący dobro– będą zbawieni, pozostali– potępieni (predestynacja).
*Parabola jaskini - interpretacja
- stopniowanie prawdy
- przechodzenie od poznania zmysłowego do poznania umysłowego ;)
- anamnesis (przypominanie)
- paideia (wyształcenie)
- ognisko jako obraz Słońca
- warunki poznania/ warunki prawdziwności
PISMA
Sokrates (ok.470-399 p.n.e.) – brak pism (wiedza rodzi się w rozmowie)
Platon/Arystokles(427-357) – pisma: dialog (Uczta, Obrona Sokratesa, Sofista, Państwo)
Platon/Arystoteles(427-347) – pisma: dialogi(uczta, obrona Sokratesa, sofista, państwo, gorgiasz)
Arystoteles – pisma logiczne – ORGANON
Kartezjusz – Rozprawa o metodzie, Medytacje nad pierwszÄ… filozofiÄ…, zasady filozofii            Â
JOŃSKA FILOZOFIA PRZYRODY
1. Tales z Miletu (VII/VI w.p.n.e.)
Zasadą wszystkiego jest woda (jeden z żywiołów)
2. Anaksymander z Miletu (VII/VI w.p.n.e.)
Arche jest APEIRONEM (bezkres, nieokreśloność)
3. Anaksymenes z Miletu (VI w.p.n.e.)
Arche jest powietrzem (jeden z żywiołów)
4. Heraklit z Efezu (VI/V w.p.n.e.)
Wskazuje jeden z żywiołów – OGIEŃ
FILOZOFOWIE
Parmedes z Elei (VI/V w.p.n.e):
Protagoras z Abdery (V p.n.e.):
Gorgiasz z Leonthoi (V/IV p.n.e.)
SOKRATES (ok. 470 – 399 p.n.e)
*PLATON/ARYSTOTELES (427 - 347 p.n.e.)
*ARYSTOTELES ze Stagiry (384-322 p.n.e.)
EPIKUR z Samus (341 p.n.e. – 270 p.n.e.)
Demokryt z Abdery (ok. 460 – 370 p.n.e.)
Wiedza według Kartezjusza
Kartezjusz porównywał wiedzę do drzewa. Korzeniami była metafizyka, pniem – fizyka, gałęziami, liśćmi i owocami – nauki moralne i stosowane (medycyna, mechanika, etyka)
Rousseau podzielił młodość na cztery okresy:
niemowlęctwo, do mówienia;
dzieciństwo do 12. roku życia;
chłopięctwo do 15. roku życia;
młodzieńczość do 20. roku życia.
Pierwsze dwa okresy miały się ograniczyć do rozwijania zdrowia i zmysłów, trzeci miał dać wykształcenie umysłu, czwarty wychowanie moralne.
Zdaniem Rousseau wychowanie powinno sprowadzać się do umożliwienia dziecku swobodnego wzrostu i dojrzewania oraz chronienie tego rozwoju przed zgubnymi wpływami zewnętrznymi. Chodziło o tak zwane wychowanie negatywne, odrzucające wszystkie środki, zmierzające do urabiania dziecka, do realizowania celów i ideałów narzuconych z zewnątrz.
Porfiriusz 232 n.e 305 n.e (neoplatonizm) uczeń Plotyna
Drzewo Porfiriusza:
•Abstrakcja zakresowa (chodzi o poszerzanie zakresu a zawężanie treści)
Kres definiowania (nie ma nic szerszego od pojęcia BYTU) Byt jest kresem definiowania.