Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
Przestrzeń turystyczna- część przestrzeni geograficznej i społ- ekon w której zachodzą zjawiska turystyczne.
Wykorzystanie przestrzeni- sposób zagospodarowania przestrzeni użytkowania zasobów środowiska przyrodniczego
Potrzeby turystyczne- zespół potrzeb człowieka związanych z koniecznością regeneracji sił fizycznych i psychicznych w czasie wolnym od pracy.
Atrakcyjność turystyczna- cechy będące przedmiotem zainteresowania turysty
Zagospodarowanie turystyczne- działalność mająca na celu przystosowanie środowiska przyrodniczego na potrzeby turystyki
Walory wypoczynkowe- służą przede wszystkim regeneracji sił fiz i psych człowieka, umożliwiają uprawianie rożnych form turystyki czynneh oraz wpływają na rozwój turystyki pobytowej i weekendowej. Występowanie walorów wypoczynkowych stanowi jeden z głównych elementów przyciągających na danych obszar turystów.
Walory krajoznawcze- pozwalają zaspokoić potrzeby estetyczne wzmacniające potrzeby wych- dydaktyczne, potrzeby poznania oraz zdobywania wiedzy zgłaszane przez uczestników ruchu turyst.* walory przyrodnicze- związane ze środow. Naturalnym. * walory antropogeniczne- obiekty materialne i elementy ścisłe i ziwiązane z życiem pracą działalnością człowieka i przez niego wytworzone w proc. Historycznego rozwoju.
PRZESTRZEN PODLEGAJĄCA OCENIE:
Skala lokalna i regionalna
Stopnie przekształceń fizjonomii krajobrazu przez człowieka:
Krajobraz pierwotny, krajom naturalny, krajom kulturowy, krajom zdegradowany
Formy krajobrazu stanowiące potencjał turystyczny: krajom pierwotny i naturalny czyli doliny rzeczne wraz z terenami użytków zielonych jako korytarze ekologiczne, zbiorniki wodne, cenne tereny pod wzgl przyrodniczym, obszary podmokłe tereny bagienne, tereny wazne ornitologicznie, botanicznie.
PRZESTRZEŃ TURYSTYCZNA:
Klasyfikacja przestrzeni turystycznej:
- kryterium czasu wolnego: przestrzeń turystyki krótkookresowej, sredniookresowej, długookresowej
- kryterium wykorzystywanej bazy: przestrzeń turystyki formalnej i nieformalnej
- kryterium rodzaju działalności turystycznej: przestrzeń eksploracji, penetracji, asymilacji kolonizacji i urbanizacji
Typy przestrzeni turystycznej( Liszewski):
Przestrzeń eksploracji- nateżenie ruchu tur minimalne, brak zagospodarowania tur, funkcja poznawcza, nieszkodliwy wpływ na środowisko
Przestrzeń penetracji- natężenie ruchu od małego do dużego, zagospodarowanie niewielkie, funkcja poznawczo- wypoczynkowa, uciążliwy wpływ na środowisko
Przestrzeń asymilacji- średnie natężenie ruchu, ograniczone zagospodarowanie turyst, funkcja wypoczynkowo- poznawcza, wpływ na środowisko obojętny
Przestrzen kolonizacji- duze natężenie ruchu tur, duże zagospodarowanie tur, funkcja wypoczynkowa, szkodliwy wpływ na środowisko
Przestrzeń urbanizacji- średnie natężenie ruchu, duze zagospodarowanie tur, funkcja mieszkaniowa, wpływ degradujący
Dostępność turystyczna- możliwość dojazdu środkami komunikacji do celu podjętej podrózy a także system połączeń komunikacyjnych, szlaków wyciągów tur
Cechy przestrzeni turystycznej:
Zróżnicowanie- w sferze środowiska przyrodniczego( klimat gleby) jak i cech kulturowych
Zmienność w czasie- dot zasięgu wykorzystanie tur. Jest wynikiem zmian przyrodniczych, ekonomicznych, społecznych technologicznych o charakterze długookresowym sezonowym lub przypadkowym
Dynamizm i cykliczny rozwój w czasie- zmienna dynamika funkcjonowania turystyki związana z porami roku dniami tygodnia i pory doby
Otwartość w stosunku do innych przestrzeni- oznacza współistnienie nakładanie się wszystkich rodzajów aktywności człowieka w obrębie przestrzeni tur.
Niejednorodność- nieciągłośc przestrzeni tur
Gałęziowość- przynależą do niej jedynie elementy przestrzenne związane z turystyka
HYDROSFERA
Obejmuje część atmosfery powierzchnię Ziemii wierzchnią część litosfery. Woda występuje w formie: oceanów mórz lodowców rzek jezior bagien pokrywy śnieżnej wód podziemnych i wód atmosferycznych. Hydrosfera obejmuje wody wolne- przemieszczające się pod wpł siły grawitacji lub ciśnienia. Wody hydrosfery tworzą: wody powierzchniowe, strefy aeracji( glebowe), podziemne i atmosferyczne. Hydrosfera charakteryzuje się dużym dynamizmem który przejawia się ciągłym ruchem wody. Ruch wody związany jest także ze zmianą stanu skupienia wody: ciekla, stala, gazowa. Hydrosferę charakteryzuje zjawisko rytmiczności związane z cyklem klimatycznym: rytm dobowy, sezonowy, roczny, wieloletni. Rytmika zjawisk przyrodniczych wpływa na bilans wodny obszaru w odniesieniu do stref klimatycznych krajobrazowych zbiorowisk roślinnych zlewni i dorzeczy.
Rytm dobowy- związany z ruchem obrotowym Ziemi- zjawiska pływów
Rytm roczny- wyraża się zróżnicowanie w różnych szerokościach geog związane są z nim zmiany typu pogody, roznice temp, parowania, opady, występowanie śniegu, wezbrania, niżówki, zamarzanie, wysychanie wód.
Ogólne zasoby wodne- 1 385 984 610 km3 wody słodkie- 35 029 210 km3
Morskie wody wewnętrzne- stanowią część terytorium państwa nadbrzeżnego znajdują się między lądem i morzem terytorialnym. W skład wchodzą zatoki do 24 milowej szerokości wejścia przy najdalszym odpływie ( zatoki historyczne i porty)
Morze terytorialne- pas wód morskich znajdujących się pomiędzy wodami wewnętrznymi lub wybrzeżem danego państwa a morzem pełnym i stanowi terytorium tego państwa. Szerokość sporna 3 mile- 12 mil.
Podział hydrograficzny Polski: dorzecze Odry, dorzecze Wisły, zlewnia zalewu Szczecińskiego, dorzecza rzek przymorza, zlewnia Zalewu Wiślanego, dorzecze Niemna, dorzecze Dniestru, dorzecze Dunaju, dorzecze Łaby.
Podział hydrograficzny kontynentów:
Obszary egzoreiczne- z których wody odpływają systemami rzecznymi do mórz o oceanów
Obszary endoreiczne- z których spływ wód kończy się w obrębie obszaru bezodpływowego wewnątrz kontynentów, znaczna część rzek okresowo wysycha
Obszary areiczne- tereny zupełnie pozbawione stałej sieci rzecznej występują strugi prowadzące wodę tylko epizodycznie.
Obszary podmokłe- trwale nasycone wodą stanowiącą ok. 80% objętości gruntu
Bagno, mokradło stałe i okresowe, moczary, błota, marsze, trzęsawiska, torfowiska
Bagna ze wzgl na sposób zasilania wodą słodką: bagna ombrogeniczne( zasilane wodą opadową), topogeniczne( zasilane wodami podziemnymi o powolnym ruchu), soligeniczne( w miejscach wypływu wód podziemnych u podnóży stoków), fluwiogeniczne( zasilane wodami rzecznymi).
Mokradła stałe- zwierciadło wody podziemnej wystepuje do 0,5m ppt
Mokradła okresowe- zwierciadło wód podziemnych występuje w porze suchej poniżej 0,5 m ppt.
Klasyfikacja cieków
Kształt biegu koryta: a) cieki o biegu prostym( z reguły poprowadzone sztucznie), b) cieki o biegu krętym ( mające jedno małe kręte koryto), c) roztopowe( warkoczowate, w obrębie łożyska rzeka płynie kilkoma płytkimi korytami na przemian łączącymi się i rozdzielającymi się; między nimi występują mielizny i wyspy), d) meandrujące ( bardzo kręte zakola przesuwają się stopniowo i od czasu do czasu zostają odcięte tworząc starorzecza e) anastamozujące ( mają kilka nieregularnych wijących się głębokich koryt, rozdzielonych stałymi i z reguły porośniętymi wyspami)
Wodospad- odcinek rzeki w którym woda swobodnie spada z wysokiego progu. Erozja wsteczna i wgłębna rzeki doprowadza do odreparowania wychodni bardziej odpornych skał które tworzą progi w dolinie, wodospady tworzą się też w dolinach przeciętych uskokiem ( Salto del Angel- Wenezuela; Siklawa w Tatrach)
Kaskada- odcinek rzeki w którym woda swobodnie spada z kilku progów skalnych utawionych jeden pod drugim. Erozja wsteczna i wgłebna rzeki doprowadza do odsłonięcia kilku ławic wychodni bardziej odpornych skał które tworzą progi. ( Siklawica w Tatrach)
Katarakta- odcinek rzeki o spiętrzonych wzburzonych wodach w wychodniami odpornych skał w korycie o małej głębokości i przyspieszonym przepływie. Rzeka wcinając się w podłoże odpreparowuje wychodnie bardziej odporne skały, czasem tworzą się małe wodospady kaskady. ( katarakty Nilu, 32 katarakty Kongo, w Polsace Dunajec i Tanew)
Kocioł eworsyjny- marmit- koliste zagłębienie w snie koryta górskiej rzeki wydrążone w litej skale o głębokości dochodzącej do kilku m. w miejscach gdzie woda tworzy zawirowania materiał skalny niesiony przez rzekę drązy koliste zagłębienia. ( Biały Potok, Ren)
Łacha korytowa- nagromadzenie piasków i żwirów w środkowej lub bocznej części koryta. W miejscach gdzie rzeka traci siłę nośną odkładany jest materiał niesiony przez wodę ( na Wiśle większość rzek w dolnym biegu)
Najwyższe wodospady na świecie: Salto del Angel na rzece Charun w Wenezueli 979 m, Tutela na rzece Tutela w RPA 948 m, Kjelsfossen w Norwegii 840 m, Mtarazi na rzece Ingyangombe w Zimbabwe 762, Yosemite na rzece Yosemite Creek w USA, Mongefossen w Norwegii, Vedalsfossen Norwegia, Opo Norwegia.
Najwyższe wodospady w Polsce: Siklawa, Kamieńczyk, Wilczki, Siklawica
WALORYZACJA SIECI RZECZNEJ
1. Zalożenie waloryzacji - wartościowanie rzek można przeprowadzić według różnych kryteriów i przy zastosowaniu rozmaitych waloryzantów.
2. Głównym kryterium oceny jest stopien naturalnosci cieków, informujący o wielkości przeobrażen sieci rzecznej. Im większe przeobrazenie rzeki względem stanu pierotnego, naturalnego tym tym mniejszy stopień naturalnośći
3. W podziale rzek na kategorie naturalności )klasy) wykorzystuje sie najszczesciej następujące waloryzatory
- zabudowę hydrotechniczna koryt i doliny recznej
- uzytkowanie i sposób zagospodarowania doliny
- typ biegu rzeki i warunki środowiskowe zlewni
- zmianę reżimu rzecznego
4. Waloryzacja sieci rzecznej pozwala na wydzielenie pięciu klas naturalności cieku. klasy od 1 do 5 informuja o narastajacym sopniu przeobrazenia
RZEKA JAKO SZLAK KAJAKOWY
Funkcje rzek:
-ekologiczna - korytarze ekologiczne
- gospodarcza - żegluga, transport, energetyka wodna
- turystyczna - żegluga, szlaki kajakowe
-Obronna
- administracyjna - granice państwa
Trasa spływy kajakowego
-planowany charakter spływu
- wybór obiektu hydrograficznego
-wybór trasy spływu
- umiejętności uczestnikó
OCENA SZLAKU:
Trudność; według kryteriów międzynarodowej skali trudności rzek nizinnych i górskich
uciązliwość;skala 6 stopniowa
malowniczosc: ocena najbardziej subiektywna , oparta na wrazeniach i odczuciach, skala 3 stopniowa.
ELEMENTY CHARAKTERYSTKI JEZIOR
Lokalizacja jezior - połozenie geograficzne
Genetyczna klasyfikacja mis jeziornych - geneza mis
Typy jezior w odniesieniu do sieci rzecznej - ze wzgledu na charakter wymiany wody jeziornej
Typy jezior ze wzgledu na czas wypelniania woda - stele, okresowo, chwilowo wypelnione woda
POWIERZCHNIOWE OBIEKTY HYDROGRAFICZNE
Duże formy zbiornikowe
jeziora naturalne, jeziora sztuczne - zbiorniki retencyjne, zaporowe
Małe formy zbiornikowe:
stawy - neiwielkie zbiorniki wod powierzchniowych o dnie w zasadzie porośniętym roslinnościa powstałe w sposób naturalny lub sztuczny
sadzawki - płytkie zbiorniki wodne o niewielkich rozmiarach zasilane wodą gruntową,. opadowa i roztopowa,czesto powstale w skutek spietrzenia wody groblą
baseny - sztuczne male zbiorniki wodne o regularnym ksztalcie, wykonane w gruncie, o glebokosci do 2 m, zasilane wodą z pobliskiego cieku lub wodą wodociągową
wyrobiska - sztuczne zaglebienia powstale po wybraniu utworów powierzchniowych(żwirownie) zasilane wodami gruntowymi,
zapadliska - powstaja na skutek zapadniecia powierzchni terenu
TYPY GENETYCZNE MIS JEZIORNYCH:
Hutchinsona:76 typów niecek jeziornych
Woldstedt(klasyfikacja genetyczna jezior Niezu europejskiego)
rynnowe, denno-morenowe, podparte morena, przyozowe, drumlinowe, eworsyjne, oczka termokrasowe, reliktowe'
Majdanowski - rynnowe(subglacjalne, subarealne, inglacjalne) , morenny dennej, czolowej (morenowo czolowe, zaporowe, oczka, kotly, kociolki), przyozowe, drumlinowe, zlozone
Jańczak: klasyfikacja morfometryczno - genetyczna jezior wielkopolskich
wynnowe, rynnowo- zlozone, wielorynnowe, nieckowate, kotłowe, depresyjne, złożone depresyjno- rynnowe
Zbiorniki antropogeniczne:
1 zbiorniki zaporowe - dominowaly do konca XIXw. hodowla ryb, regulacja spadku wody
obecnie istnieje 6 tego typu form
duze zbiorniki znajduja sie na obrzezach konurbacji i spelniaja funkcje źródła zaopatrzenia w wode. ,
2 zbiorniki w dołach zapadliskowych i w nieckach osiadania
- utworzyly sie w wyniku podziemnej eksploatacji wegla oraz rud cynku i olowiu
3 Zbiorniki w dołach powyrobiskowych
-liczna grupa pod wzgledem ilości i zajmowanej powierzchni
- wyrobiska sa pozostaloscia po eksploatacji rud cynkowo ołowianych , zelaza, dolomitow, glin, piaskow,
- powierzchnia dolow wynosi od kilkudziesieciu do kilkuset hektarow , a glebokosc od kilku do kilkudziesieciu metrow
4 Zbiorniki przemysłowe
zbioniki zwiazane z zakladami przemyslowamy, zazwyczaj służące produkcji,
- sa to osadniki wod dołowych, popłuczkowych, chłodniczych oraz zbiorniki wod przemyslowych, przy oczyszczalni sciekow i przeciwpozarowe
- rozwoj przestrzenny do konca XIX w
MISA JEZIORNA
Strefy: brzegowa -epilitoral, przybrzezna litoral, stok jeziorny - sublitoral, głebinowa - profundal
Obszar brzegowy obejmuję 3 strefy: 1 właściwy brzeg , skladajacy sie z pochylosci(klifu) i krawedzi brzegu - urwiska 2 pobrzeza - strefy przyboju, 3 mielizna brzegowa - obejmuje platformę abrazyjna i odsypisko - czesc akumulacyjna
STrefa gebinowa:
...