Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
Choroby przysadki
- lhormonalne czynne guzyllhormonalne nieczynne guzy (torbiele, włókniaki)l
guzy powyżej 1cm – makrogruczolaki
- lbóle głowyllwymiotyllobrzęk tarczyl
guzy poniżej 1cm – mikrogruczolaki
- lbrak objawówl
W 90% przypadków rozpoznanie guzów przysadki można ustalić w oparciu o typowy oraz kliniczny i wyniki badań hormonalnych. U pacjentów z guzami przysadki stwierdza się najczęściej:
- lProlactinoma 32%llAcromegalia 27%llChoroba Cushunga 24%llGuzy hormonalne 7%l
Częstość występowania gruczolaka 4,57/1mln
Â
Â
NADCZYNNOŚĆ TARCZYCY
Â
Prolactinoma – najczęstszy guz przysadki
Objawy – nieregularne miesiączki, brak miesiączki, niepłodność, często mlekotok, otyłość, depresja, stany lękowe, retencja płynów, zespół napięcia przedmiesiączkowego u kobiet, a u mężczyzn zmniejszenie libido i impotencja oraz rzadko ginekomastia
- lniekorzystny wpływ na kości (hipogonadyzm)llgdy duże gruczolaki – objawy wzrostu ciśnienia śródczaszkowegol
TRH – zwiększa wydzielanie
Dopamina – hamuje wydzielanie
Duże stężenie PRL hamuje wydzielanie GnRH – nie dopuszcza do jajeczkowania
Rozpoznanie pewne, gdy stężenie prolaktyny w surowicy jest większe niż 200ng/ml (norma do 20ng/ml u kobiet, i 15ng/ml u mężczyzn), oznaczanie LH, FSH, E2 (u kobiet miesiączkujących we wczesnej fazie folikularnej), T-spadek
Przy mniejszym wzroście – prolactinoma, niedoczynność tarczycy, stres
Â
Akromegalia
Hormon wzrostu działa za pośrednictwem IGF-1 (insulinopodobny czynnik wzrostu typu 1)
- lNadmierne wydzielanie hormonu wzrostu u dorosłychl
Objawy: bóle głowy, zaburzenia widzenia, progonatyzm, przesrost chrząstki nosa, wzrost tkanek głównych obwodowych części szkieletu, wydatne fałdy nosowo- wargowe, zmiany skórne, osteoartropatia, powiększenie narządów miąższowych, nadciśnienie, cukrzyca, zwiększona potliwość, zaburzenia widzenia, nadmierne owłosienie
Wzrost GH, IGF-1, brak hamowania (poniżej 1mg/mL) wydzielania GH po doustnym obciążeniu glukozy, MRI, RTG, adanie okulistyczne
Leczenie – chirurgiczne, agoniści dopaminy (/Bromergon), antagonista receptora GH (Pegvisomant)
Â
NIEDOCZYNNOŚĆ TARCZYCY
Â
Niedoczynność przysadki
- lniedobór jednego lub kilku hormonów wzrostullprzyczyny: poporodowa martwica przysadki (zespół Sheenana, nieczynne hormonalnie guzy przysadki, guzy okolicy podwzgórzowo- przysadkowej, urazy, autoagresja)l
Karłowatość przysadkowa
Przyczyny: idiopatyczna, guz, naświetlanie czaszki, karłowatość Larona, uwarunkowania genetyczne: izolowany niedobór GH (mutacja genu GH1), niedobór GH i gonadotropin (mutacja genu PROP-1), wielohormonalna niedoczynność (mutacja genu czynnika transkrypcyjnego PIT-1)
Spadek lub brak hormonu wzrostu i bardzo często niedobów gonadotropin
- lniski wzrost, niedorozwój płciowy, rozwój umysłowy prawidłowy, gromadzenie tkanki tłuszczowej w nadbrzuszu, okrągłe policzki, cofnięty podbródek, krótki nos, zasadnicze proporcje ciała zachowanellLeczenie substytucyjnellLeczenie przyczynowe, dobre rokowanie w stanach zapalnychl
Â
Moczówka prosta
Jest to stan chorobowy, będący następstwem niedoboru wazopresyny (hormon antydiuretyczny, adiuretyna, ADH)
Podział etiologiczny – objawowa (guzy i torbiele okolicy podwzgórzowo- przysadkowej, urazy, choroy zapalne mózgu i opon mózgowych, zabiegi operacyjne na przysadce)
- lsamoistna (przypadki o nieustalonej etiologii)llrzadko uwarunkowana genetyczniel
Objawy: poliuria (3-2,5l/dobę), mocz o małej gęstości względnej (poniżej 1,003g/ml), polidypsja, odwodnienie, zapaść
Różnicowanie: nerwica pragnieniowa, moczówka prosta nerkowa, cukrzyca
Wazopresyna produkowana jest w jądrach nadwzrokowych i przykomorowych podwzgórza, wiąże sięz receptorem V2 w cewkach zbiorczych, co sprawia, że cewka staje się przepuszczalna dla wody
Â
Tarczyca
T4, T3, rT3 (nieaktywna)
Hormon łączy sięz białkami, tylko niewielka jest w stanie wolnym. Tylko wolny jest aktywny.
Â
Objawy nadczynności tarczycy
è   Podmiotowe
- lzła tolerancja ciepła, wzmożona potliwość, wzmożone pragnieniellchudnięcie mimo wzmożonego łaknieniallnudnościllczęste oddawanie stolcallbrak miesiączki /zaburzenia/, spadek libidolluczucie dyskomfortu w oczodołachllból głowy, świąd skóryllzaburzenia psychiczne np. niepokój, nerwowość, zaburzenia koncentracji, drażliwośćlldrżenie kończyn, osłabienie mięsni głównie proksymalnychllnapadowe bicie sercal
è   Przedmiotowe
- lpowiększenie obwodu szyi, wyczwalne powiększenie tarczycyllzwiększanie amplitudy ciśnienia tętniczego (przerost lewej komory)llmigotanie przedsionków, akcentacja pierwszego tonu serca, tachykardiallciepła, wilgotna skórallwytrzeszcz gałek ocznych, dodatnie objawy oczne (Stellwaga, Kochera, Graefego, Dalrymple'a)llrozszczepienie paznokci (onycholisis)llniepokój ruchowyl
Badania laoratoryjne
- lpodwyższony poziom wolnych hormonów (czasem tylko fT3)llbardzo niskie TSH (nie podwyższa siępo podaniu TRH)l
Â
Choroba Gravesa- Basedowa
- lKlasyczna postać: równomiernie powiększona tarczyca z obecnością szmeru naczyniowego, oftalmopatia obrzękowo- naciekowa, obrzęk przedgoleniowy (5% pacjentów), akropatia tarczycowa, zazwyczaj objawy nadczynnościllEtiopatogeneza: autoimmunologiczna (przeciwciała przeciwko receptorom TSH oraz ATG, TPO), czynniki genetyczne, środowiskowe, zakażenie bakterią Yersinia enterocolitica)l
ATG – przeciwciała antyglobulinowe
TPO – przeciwciała antyperoksydazowe
akropatia – powiększenie paliczków
Â
Oftalmopatia tarczycowa
- lSchorzenie autoimmunologiczne, genetyka, czynniki środowiskowe (palenie, stres, wcześniejsze leczenie jodemllObjawy: najwrażliwość na światło, pieczenie oczu, bóle, upośledzenie wzroku, dwojenia, uczucie obcego ciała pod powiekamillInne przyczyny nadczynności: wole guzkowe pojedyncze lub mnogiellObjawy mniej nasilone – często tylko ze strony układu krążenial
Badania:
- lin vitro: TSH, FT3, FT4, test TRH-TSHllpoziom cholesterolu, tyreoglobulinyllprzeciwciała przeciwko tyreogloulinie antyperoksydazowe, przeciwko receptorowi TSH, przeciwko NIS (Na+ / J- symporter(?) tyreglobuliny)llPrzyczyny niedoczynnościl
è   Wrodzone
- laplazjia lub hipoplazja tarczycyllwrodzone defekty metaboliczne syntezy hormonów tarczycyl
è   Nabyte
Â
Objawy:
è   Podmiotowe
- lprzyrost masy ciała (mimo zmniejszonego łaknienia)lluczucie zmęczeniallzła tolerancja zimnallzaparciallu kobiet zaburzenia cyklu miesiączkowegollspowolnienie ruchowe i psychicznel
è   Przedmiotowe
- lobrzęk okołooczodołowy, chrypka, powiększony językllwzrost ciśnienia rozkurczowegollchłodna, sucha skórallprzedłużenie czasu trwania odruchów mięśniowychllbradykardiallwłosy suche, łamliwellpaznokcie kruche, bruzdkowanellpłyn w worku osierdziowymllbrzuch duży rozlany (płyn w jamie otrzewnej)l
Badania laboratoryjne
- lpodwyższone stężenie TSH (wzrasta w pierwotnej niedoczynności tarczycy)llobniżone T4 i fT4llpodwyższone stężenie cholesterolu, LDL, TGllanemia (spadek wchłaniania żelaza, witaminy B12, kwasu foliowego, obfite miesiączki)llzmniejszony woltaż zespołów komorowych w EKGl
Â