Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
budownictwo – wszelka działalność człowieka związana z realizacją i konserwacją obiektów budowlanych.
Jako przedmiot stanowi zespół wiadomości teoretycznych i praktycznych niezbędnych w
projektowaniu i realizacji budowli.
W zakres budownictwa ogólnego wchodzi wiedza
· o podstawowych elementach i układach konstrukcyjnych budowli,
· o wzajemnym rozmieszczeniu i prawidłowym powiązaniu elementów,
· o prawidłowym stosowaniu materiałów budowlanych w zależności od przeznaczenia obiektu i warunków wykonawstwa.
budownictwo – jako działalność inwestycyjna dzieli się
- w zależności od miejsca występowania:
• budownictwo miejskie, wiejskie
- w zależności od przeznaczenia:
• budownictwo mieszkaniowe, użyteczności publicznej, przemysłowe, komunikacyjne, rolnicze, wojskowe, wodne
w zależności od technologii wykonawstwa:
• budownictwo tradycyjne, tradycyjne udoskonalone, uprzemysłowione
obiekt budowlany
należy przez to rozumieć:
• budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi,
• budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami,
• obiekt małej architektury
budynek – należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z
przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach
budynek – stanowi każda budowla posiadająca ściany, filary, bądź słupy i przekrycie
budynek - budowla w której przegrodami wydzielono pewną przestrzeń o charakterze użytkowym
budynek
w zależności od okresu użytkowania:
• budynki stałe,
• budynki tymczasowe
w zależności od usytuowania względem innych budynków:
• budynki plombowe, wolnostojące, bliźniacze, szeregowe
budowla – należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany nie będący budynkiem lub obiektem małej
architektury…
w zależności od usytuowania:
• budowle nadziemne, podziemne
obiekt małej architektury – należy przez to rozumieć niewielkie obiekty, a w szczególności:
-kultu religijnego, jak: kapliczki, krzyże przydrożne, figury,
- obiekty architektury ogrodowej posągi, wodotryski i inne,
-użytkowe, służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku, jak: piaskownice, huśtawki, drabinki i
śmietniki
tymczasowy obiekt budowlany – należy przez to rozumieć obiekt budowlany przeznaczony do czasowego
użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce
lub rozbiórki, a także obiekt budowlany nie połączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski uliczne,
pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przekrycia namiotowe i pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe,
barakowozy, obiekty kontenerowe
Cechy budynku decydujące o wyborze konstrukcji
· przeznaczenie budynku,
· wytrzymałość podłoża gruntowego,
· wysokość budynku,
· rodzaj materiału przewidzianego do realizacji
konstrukcji,
· urządzenia techniczne,
· uwarunkowania architektoniczne
Ogólne zasady projektowania
· założenie wstępnych wymiarów,
· schemat statyczny,
· obliczenia statyczno-wytrzymałościowe,
· wymiarowanie (projektowanie zasadnicze),
Dla przypadku projektowania wieloetapowego dodatkowo wyróżnia się:
· założenia techniczno-ekonomiczne,
· projekt wstępny,
· dokumentacja techniczno-robocza
METODA STANÓW GRANICZNYCH
I STAN GRANICZNY STAN GRANICZNY NOŚNOŚCI
Stan, po przekroczeniu którego następuje awaria (naprężenia przekraczają wartości dopuszczalne) tzw.
„przekroczenie naprężeń”
II STAN GRANICZNY STAN GRANICZNY UŻYTKOWANIA
Stan, po przekroczeniu którego dalsze użytkowanie budowli jest niemożliwe z uwagi na walory użytkowe tzw.
„przekroczenie odkształceń”
Obciążenia
· stałe
· zmienne: zmienne w całości długotrwałe, zmienne w części długotrwałe, zmienne w całości krótkotrwałe
· wyjątkowe (akcydentalne)
Obciążenia stałe
• ciężary własne stałych elementów konstrukcji, w tym elementów nośnych i osłonowych
• ciężary elementów w stanie własnym i rodzimym, nasypów i zasypów oraz parcie z niego wynikające
• siły wynikające ze wstępnego sprężania konstrukcji
Obciążenia zmienne w całości długotrwałe
• ciężary własne tych części konstrukcji, których położenie może być zmieniane w czasie użytkowania budowli
• ciężary własne urządzeń związanych na stałe z użytkowaniem
• ciężary własne i parcie ciał stałych, cieczy i gazów wypełniających urządzenia lub przez nie transportowanych
• parcie wody o stałym poziomie jej zwierciadła
• obciążenie temperaturą w procesie eksploatacji
Obciążenia zmienne w części długotrwałe
• obciążenie stropów w pomieszczeniach magazynowych, mieszkalnych i użyteczności publicznej
• siły wynikające ze skurczu, pełzania lub relaksacji
• obciążenia od urządzeń dźwigowo-transportowych
Obciążenia zmienne w całości krótkotrwałe
• obciążenie śniegiem, wiatrem, obciążenie termiczne wynikające z warunków klimatycznych, obciążenie
oblodzeniem
• parcie kry lodowej
Obciążenia wyjątkowe
• uderzenia pojazdami
• obciążenia sejsmiczne
• obciążenia spowodowane wybuchem
• obciążenia spowodowane pożarem, nierównomiernym osiadaniem podłoża, uderzeniem suwnic
• obciążenia spowodowane powodzią i huraganowym wiatrem
TRZY STOPNIE ZRÓŻNICOWANIA PREFABRYKACJI
stopień 1 – poszczególne typy różnią się kształtem i materiałem. Wymagają odrębnych form i technologii
stopień 2 – poszczególne prefabrykaty różnią się długością i szerokością. Stosuje się te same formy, a w
formach wstawia się jedynie zastawki
stopień 3 – poszczególne prefabrykaty maja te same wymiary i wykorzystuje się te same formy. Różne są tylko
klasy betonu, średnice zbrojenia i położenie otworów
Mury budynków
Konstrukcje murowe wykonywane są z kamieni naturalnych lub sztucznych
Ze względu na przeznaczenie i prace statyczną konstrukcje murowe dzieli się na:
– pionowe (powierzchnie boczne pionowe, względnie nieznacznie odchylone od pionu)
– łęki i sklepienia
– łęki – przekrycia krzywoliniowe otworów od góry
– sklepienia – krzywoliniowe przekrycia pomieszczeń
Kamienie mogą być układane na płask, na romb lub stojąco
Kolejność robót murarskich
• murowanie ścian rozpoczyna się od narożników
• murowanie narożników rozpoczyna się od „dziewiątek”
Zasady realizacji ceramicznych murów ceglanych
• spoiny poprzeczne i podłużne w dwóch sąsiednich warstwach powinny mijać się w odległości 1 lub 1 cegły
• spoiny poprzeczne należy przeprowadzać jak najczęściej przez całą długość muru
• jak najwięcej cegieł należy układać długością prostopadle do lica muru
• w widoku od strony lica muru widoczne powinny być na przemian warstwy główkowe i wozówkowe
• w dwóch murach łączonych pod kątem warstwa główkowa jednego muru powinna przechodzić w warstwę
wozówkową drugiego muru i odwrotnie
Beton komórkowy
• poniżej 50 cm nad terenem
• w pomieszczeniach o wilgotności powietrza powyżej 75 %
• w pomieszczeniach, gdzie może występować agresja chemiczna lub biologiczna
• w pomieszczeniach narożnych na oddziaływanie dynamiczne
• w elementach zbrojonych
• nie wolno stosować do kominów
• do attyk i gzymsów
• do ścian licowanych klinkierem, kamieniem, ściennymi płytkami szkliwionymi
TRZONY KOMINOWE
Prowadzenie przewodów w ścianie
• przewody należy prowadzić zasadniczo w pionie
• narożniki należy obłożyć blachą w celu zabezpieczenia przed zmiażdżeniem (np. uderzenie kuli kominowej)
• cegły powinny być okładane prostopadle do przewodu
• im komin wyższy, tym przekroj może być mniejszy
• wszystkie przewody o przekroju poprzecznym powyżej 1x1 cegłę powinny być oddylatowane od konstrukcji
budynku
Wiązanie cegieł w murze kominowym
• w jednym narożniku nie zbiegają się więcej niż 2 spoiny
• należy stosować jak najwięcej sięgaczy
• wokoł otworow należy unikać połowek cegieł
• należy stosować jak najwięcej spoin pionowych w powierzchniach wewnętrznych kanał
• wewnętrzna powierzchnia przewodu kominowego powinna być nieotynkowana (od wysokiej temperatury
tynk pęka i zmniejsza światło przekroju przewodu zaślepiając drzwiczki wyciorowe)
Przewody dymowe
• przeznaczone do wyprowadzenia gazow z piecow grzewczych i trzonow kuchennych
• do jednego przewodu dymowego można podłączyć maksymalnie 3 piece grzewcze, z tym, że odległość
podłączeń nie może być mniejsza niż 1,5 m. Ostatnia kondygnacja musi mieć przewod oddzielny
• najmniejszy przekroj kanału dymowego wynosi 14x14 cm lub Ǿ15 cm (z prefabrykatow żaroodpornych). Dla
ostatniej kondygnacji przekroj powinien być większy i powinien wynosić 14x20 cm lub Ǿ18 cm
• każdy trzon kuchenny musi posiadać indywidualny przewod. Przewody od trzonow kuchennych mogą
rozpoczynać się na kondygnacji na ktorej następuje podłączenie przewodu, a przewody od piecow grzewczych
muszą być sprowadzone aż do piwnicy
• jeżeli do jednego kanału podłącza się więcej niż 2 piece to kanał powinien mieć wymiary 14x20 cm
• grubość ścianek trzonu kominowego nie może być mniejsza niż 12 cm (materiał: cegła pełna klasy 100, na
zaprawie cementowo -wapiennej 3)
• trzony kuchenne: piece do gotowania w kuchni
- trzony stałe (murowane z kafli)
- trzony przenośne (tzw. „westfalki”)
• trzony kuchenne oraz od piecy grzewczych należy zakańczać podwojnymi drzwiczkami wyciorowymi tzw.
„wyczystką”. Wysokość drzwiczek nad posadzką-1 m
• jeżeli nie sprowadza się trzonu do piwnicy, to pod tym trzonem należy wykonać mur pełny
Przewody spalinowe
• przeznaczone do wyprowadzenia spalin z piecow gazowych
• każde pomieszczenie musi posiadać indywidualny, odrębny przewod
• ostatnia kondygnacja musi posiadać indywidualny przewod
• kuchnie gazowe nie wymagają przewodow spalinowych (do 4 palenisk)
Przewody wentylacyjne
• rozrożnia się przewody wentylacji nawiewnej i wywiewnej
• nawiew; w pomieszczeniu wykonuje się poprzez nawiercenie otworow w ościerznicy okna (nawiewniki
mechaniczne lub higrosterowane) lub w postaci kanału zetowego pod oknami
• wywiew; wyciąg zużytego powietrza. W budownictwie mieszkaniowym spotykany się najczęściej z
wentylacją grawitacyjną. W przewodach wentylacyjnych żadnych przewodow nie wolno ze sobą łączyć-każde
pomieszczenie musi posiadać indywidualny, odrębny przewod
Podział problemów związanych z projektowaniem, realizacją i użytkowaniem trzonów kominowych
- Błędy projektowe
- Błędy wykonawcze
- Problemy i utrudnienia eksploatacyjne
Trzony kominowe w budynkach z początku XX wieku
-spękania trzonow kominowych w ścianach zewnętrznych
-spękania trzonow kominowychw ścianach wewnętrznych
-uszkodzenia części trzonow kominowych powyżej połaci dachowej
-przedmuchy pomiędzy przewodami kominowymi
-brak drożności przewodow
-lokalizacja trzonow kominowych w budynku
-osiadanie trzonow kominowych
-uszkodzenia termiczne trzonow kominowych
-uszkodzenia czapy kominowej
-niewłaściwe podłączenie przewodow kominowych
-zmiana sposobu użytkowania przewodow kominowych
-brak przewodow kominowych
-wspomaganie ciągu kominowego
-wpływ budynkow istniejących
-wpływ budynkow noworealizowanych
-zagrożenia stanem technicznym trzonow kominowych
Trzony kominowe w budynkach z lat 50-tych i 60-tych XX wieku
-usterki i uszkodzenia jak w przypadku budynkow z początku xx wieku
Trzony kominowe w budynkach wielkopłytowych
-podłączanie do przewodow pomieszczeń o zrożnicowanym sposobie użytkowania
-brak odrębnych przewodow dla pomieszczeń na ostatniej kondygnacji
-brak omurowanie kształtek kominowych z betonu żaroodpornego wyprowadzonych ponad połać dachową
-brak czap kominowych
Trzony kominowe w budynkach realizowanych współcześnie
-lokalizacja trzonow kominowych w budynku
-wyprowadzenie trzonow kominowych ponad połać dachową
-brak kapinosu czapy kominowej
-obudowa kształtek kominowych
-oparcie belek stropowych na trzonie kominowym
-lokalizacja kratek wentylacyjnych
-systemowe trzony kominowe
cokół – dolna część ścian zewnętrznych oddzielona od muru wyżej leżącego odsadzka cofniętą lub wysuniętą.
Cokół musi być wykonany z materiałów odpornych na działanie czynników atmosferycznych. Zazwyczaj
szerokość cokołu wynosi 5 cm, najczęściej stosuje się cokoły cofnięte
pilaster – jedno- lub dwustronne pogrubienie ściany. Najczęściej pilaster ze względów architektonicznych ma
12 cm
ryzalit – uskok ściany zewnętrznej (muru zewnętrznego)
attyka – ściana nadbudowana, wychodząca ponad dach. Attyka często jest nazywana murem szczytowym. Nie
wolno realizować attyk z betonu komórkowego (gazobetonu), a jedynie z cegły ceramicznej, bloczków
betonowych oraz jako żelbetowe monolityczne
balkon – konstrukcja wsporcza wyprowadzona z budynku. Balkon należy wyprowadzać ze stropu, a nie ze
ściany
Wielkość obciążenia zmiennego dla balkonu:
p=5 kN/m2
Minimalna grubość balkonu:
1/10 wysięgu
loggia – cofnięta lub wysunięta część budynku obudowana z 3 stron ścianami. Loggia nie jest konstrukcja
wsporczą, jest elementem swobodnie podpartym
Wielkość obciążenia zmiennego dla loggii:
p=3 kN/m2
wykusz – część budynku wysunięta (nadwieszona), nie podparta stropem
arkada – nadwieszona część budynku podparta słupami
nadproże – prostoliniowe przekrycie otworu od góry
sklepienie – krzywoliniowe przekrycie pomieszczenia
łęk – krzywoliniowe przekrycie otworu od góry
Elementy łęku ceglanego
węzgłowie – punkt od którego zaczyna się krzywoliniowa część łęku ceglanego
rozpiętość – odległość pomiędzy punktami nasadowymi łęku ceglanego
podniebienie – część łęku ceglanego widoczna od spodu
...