Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM
Identyfikacja ryzyka (zdefiniowanie ryzyka)
Ocena ryzyka
§ obliczenie wielkości ryzyka
§ oszacowanie skutków ryzyka (określenie dotkliwości ryzyka)
Określenie możliwych wariantów postępowania
§ zaniechanie działań związanych z ryzykiem –
§ zastosowanie działań prewencyjnych – pozwalają wyeliminować lub przynajmniej w dużej mierze ograniczyć ryzyko
§ przeniesienie ryzyka na kontrahenta
§ rozproszenie ryzyka przy udziale ubezpieczycieli – nie zmniejsza ryzyka, natomiast łagodzi jego skutki – ubezpieczyciel kompensuje stratę
§ zatrzymanie ryzyka – pogodzenie się z nim (niewielkie prawdopodobieństwo wystąpienia i mało dotkliwe w skutkach)
Wprowadzenie w życie podjętej decyzji
Obserwacja skutków wykonywanego działania
PIERWOTNE FORMY UBEZPIECZEŃ
Pierwsze ubezpieczenia związane były z handlem morskim i działały na zasadzie ubezpieczeń wzajemnych:
§ awaria wspólna – stosowana do dziś – w celu uniknięcia niebezpieczeństwa grożącego morskiej wyprawie (statek + towar) poświęcano umyślnie część mienia zaangażowanego w wyprawę; istotą awarii wspólnej jest to, że ci, którzy odnosili korzyść ze świadomego i celowego poświęcenia mienia musieli solidarnie uczestniczyć w skutkach zagrożenia
→ jest jedną z najstarszych form ubezpieczenia działalności kupieckiej
→ powstała w wyniku rozwinięcia się gospodarki towarowo-pieniężnej
→ stanowiła swoistą formę ubezpieczenia wzajemnego ograniczonego do mienia (statek + ładunek) zaangażowanego w morskiej wyprawie handlowej
→ zachowała znaczenie i instytucjonalną odrębność do czasów współczesnych
§ pożyczka morska – stosowana już w starożytności w celu sfinansowania przedsięwzięcia – morskiej wyprawy handlowej – kupiec zaciągał pożyczkę na pokrycie wydatków; pożyczka wysoko oprocentowana (procent większy niż inne pożyczki); kapitał + procent były zwracane pożyczkodawcy tylko jeśli wyprawa morska zakończona była powodzeniem
Elementy wspólne pożyczki morskiej z ubezpieczeniem:
→ ryzyko
→ cena za ochronę ubezpieczeniową (nadwyżka ponad procent innych pożyczek)
→ brak konieczności zwrotu pożyczki w przypadku utraty statku i mienia
§ bodmeria – pożyczka pod zastaw statku zaciągana przez kapitana jeśli w trakcie wyprawy morskiej zaistniała potrzeba zdobycia dodatkowych środków finansowych (np. na naprawę statku); pożyczka zwracana była tylko w przypadku zakończenia wyprawy powodzeniem
Funkcje ubezpieczeń
§ ochrona ubezpieczeniowa – realizują ją ubezpieczyciele
§ prewencyjna – zawarcie umowy z ubezpieczycielem związane jest z przyjęciem przez ubezpieczającego pewnych warunków i czynności do wykonania (odpowiednie zamki w drzwiach, zamykanie drzwi na klucz, okna antywłamaniowe, itp.)
§ lokacyjna – zakłady UB-eń są elementem w systemie finansowym każdego państwa, uczestniczą one w przepływach finansowych; ubezpieczyciele gromadzą środki (składki) i lokują je w odpowiednie instrumenty finansowe (swoboda podejmowanych decyzji jest ograniczona ustawą)
§ wspieranie przedsiębiorczości i rozwoju gospodarczego – przejmowanie ryzyk od podmiotów wykonujących działalność gospodarczą i odciążenie ich od skutków ryzyka powoduje możliwość rozwoju działalności gospodarczej
Formy reasekuracji
§ fakultatywna – funkcjonuje na zasadzie analogicznej do umowy ubezpieczenia; strony mają swobodę co do wysokości udziału reasekuratora w odszkodowaniu; zasady określa umowa podpisana między cedentem i cesjonariuszem
§ obligatoryjna (umowna) – strony raz określają jakie udziały we wszystkich ryzykach ubezpieczyciel będzie przekazywał reasekurantowi; po zawarciu takiego porozumienia cedent jest zobowiązany przekazać część każdego rodzaju ryzyka cesjonariuszowi a ten jest zobowiązany je przyjąć
→ kwotowa – ubezpieczyciel odstępuje reasekurantowi stały, określony w % udział w każdym zawartym przez siebie UB
→ ekscedensowa – ubezpieczyciel określa udział własny ← zachowek, a nadwyżkę ← ekscedent, przekazuje na rzecz reasekuratora
→ kwotowo-ekscedensowa
§ mieszana (fakultatywno-obligatoryjna) – ubezpieczyciel określa jakie rodzaje ryzyka przekazuje reasekurantowi a ten musi je przyjąć na wcześniej określonych warunkach
Funkcje reasekuracji
§ stabilizuje wyniki finansowe ubezpieczyciela – zapobiega gwałtownym wahaniom sytuacji finansowej (wypłata dużego odszkodowania)
§ zwiększa możliwości akceptacyjne ubezpieczyciela – może przyjąć do UB duże/wielkie ryzyko
§ umożliwia objęcie ochroną ubezpieczeniową ryzyk o charakterze katastrofalnym
§ stymuluje rozwój UB
§ wpływa na rozwój ubezpieczyciela przez sprzyjanie nawiązaniu współpracy z reasekuratorem – ważne dla mniejszych, słabszych ubezpieczycieli
AGENT
§ Agentem ubezpieczeniowym jest przedsiębiorca wykonujący działalność agencyjną na podstawie umowy agencyjnej zawartej z zakładem ubezpieczeń i wpisany do rejestru agentów ubezpieczeniowych
§ Za szkodę wyrządzoną przez agenta ub. w związku z wykonywaniem czynności agencyjnych odpowiada zakład ubezpieczeń na rzecz, którego pracuje agent, jeśli pracuje on tylko dla jednego zakładu ub.
§ Jeśli agent wykonuje czynności na rzecz kilku zakładów ubezpieczeń (multiagent), to odpowiada on sam za szkody wyrządzone (odpowiedzialność cywilna, ub. cywilne)
§ Agent ub. nie może wykonywać działalności brokerskiej
§ Nadzór nad działalnością agenta ub. sprawuje zakład ub. na rzecz, którego on działa
§ Czynności agencyjne są wykonywane na mocy pełnomocnictwa do wykonywania określonych czynności
obowiązki agenta
→ okazywać klientowi dokument pełnomocnictwa
→ zachować w tajemnicy wszystkie informacje uzyskane w związku z wykonywaniem czynności agencyjnych
→ powiadomić klienta czy pracuje na rzecz jednego czy kilku zakładów ub.
BROKER
§ Brokerem ubezpieczeniowym jest osoba fizyczna lub prawna posiadająca wydane przez organ nadzoru zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej i wpisana do rejestru brokerów ub.
§ Nadzór nad działalnością brokerską prowadzi organ nadzoru
§ Broker ub. podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej
§ Broker ub. nie może wykonywać jednocześnie działalności agencyjnej
obowiązki brokera
→ okazywać zakładowi ub. i zleceniodawcy zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej
→ doradztwo klientowi najlepszego zakładu ubezp., najlepszego towaru
→ przed zawarciem umowy ub. udzielić na piśmie porady opartej na wszechstronnej i rzetelnej analizie dostępnych ofert ub. wystarczającej do opracowania rekomendacji najwłaściwszej umowy ub. oraz pisemnie wyjaśnić podstawy na których opiera się rekomendacja
→ zachować w tajemnicy wszystkie informacje uzyskane w związku z wykonywaniem czynności brokerskich, obowiązek ten ciąży na brokerze również po rozwiązaniu stosunku umowy ze zleceniodawcą
AKTUARIUSZ
§ Aktuariuszem jest osoba fizyczna wykonująca czynności w zakresie matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki; wpisana do rejestru aktuariuszy
obowiązki aktuariusza
→ ustalenie wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
→ wyliczenie marginesy wypłacalności
→ sporządzenie rocznego raportu o stanie portfela zakładu ub.
→ ustalenie wartości składników zaliczanych do środków własnych
POLSKA IZBA UBEZPIECZEŃ
§ krajowe i zagraniczne zakłady ubezpieczeń wykonujące działalność na terytorium RP tworzą Ubezpieczeniowy Samorząd Gospodarczy
§ członkostwo w Izbie jest obowiązkowe i powstaje z chwilą podjęcia przez zakład ubezpieczeń działalności ubezpieczeniowej na terenie RP
§ podstawowymi zadaniami Izby jest reprezentowanie i podejmowanie działań w celu ochrony wspólnych interesów członków Izby, współdziałania w zapobieganiu zagrożeniom rynku ubezpieczeń, kształtowanie, upowszechnianie i czuwanie nad przestrzeganiem zasad uczciwej konkurencji i zasad etyki w działalności ubezpieczeniowej
Do zadań Izby należą:
§ reprezentowanie członków Izby wobec organów władzy publicznej oraz podejmowanie działań w celu ochrony ich interesów
§ wyrażanie opinii o projektach aktów prawnych zawierających regulacje dotyczące działalności ubezpieczeniowej lub z nią związane i współdziałanie przy ich opracowywaniu
§ reprezentowanie członków Izby w międzynarodowych organizacjach ubezpieczeniowych
§ współdziałanie z organizacjami, stowarzyszeniami i instytucjami krajowymi i zagranicznymi w zakresie ubezpieczeń
§ inicjowanie i wykonywanie działalności edukacyjnej i informacyjnej w dziedzinie ubezpieczeń oraz współpraca w zakresie szkolenia i doskonalenia zawodowego kadr ubezpieczeniowych
§ pozyskiwanie, gromadzenie i przekazywanie informacji o funkcjonowaniu rynków ubezpieczeniowych w kraju i za granicą
§ tworzenie i wykonywane informatycznych baz danych w zakresie statystyki ubezpieczeniowej
§ stwarzanie możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między członkami izb
RZECZNIK UBEZPIECZONYCH
Powołuje go prezes Rady Ministrów na wspólny wniosek ministra właściwego do spraw instytucji finansowych i ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego
Do zadań Rzecznika Ubezpieczonych należy
§ podejmowanie działań w zakresie ochrony osób, których interesy reprezentuje a w szczególności:
§ rozpatrywanie skarg w indywidualnych sprawach kierowanych do rzecznika
§ występowanie do właściwych organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej bądź o wydanie lub zmianę innych aktów prawnych w sprawach dotyczących organizacji i funkcjonowania ubezpieczeń
§ informowanie właściwych organów nadzoru i kontroli oraz Polskiej Izby Ubezpieczeniowej o dostrzeżonych nieprawidłowościach w działaniu zakładów ubezpieczeniowych
§ stwarzanie możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między ubezpieczającymi, ubezpieczonymi, uposażonymi lub uprawnionymi z umów ubezpieczeniowych a zakładami ubezpieczeniowymi
§ inicjowanie i organizowanie działalności edukacyjnej i informacyjnej w dziedzinie ochrony ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczeniowych
UBEZPIECZENIOWY FUNDUSZ GWARANCYJNY
§ członkiem Fundusz jest zakład ubezpieczeniowy posiadający zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie ubezpieczeń obowiązkowych
§ członkiem Funduszu jest również zagraniczny zakład ubezpieczeniowy działający na terytorium RP
Do zadań Funduszu należy zaspokajanie roszczeń z tytułu ubezpieczeń obowiązkowych:
§ na osobie – gdy nie jest ustalona tożsamość kierującego pojazdem mechanicznym
§ w mieniu i na osobie – gdy posiadacz pojazdu mechanicznego lub rolnik nie byli ubezpieczeni od OC
§ w przypadku ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń do zadań Funduszu należy również zaspokajanie roszczeń osób uprawnionych z:
→ umów ubezpieczeń obowiązkowych
→ umów na życie w wysokości 50% wierzytelności do kwoty nie większej niż równowartość w zł 30 000 euro
POLSKIE BIURO UBEZPIECZYCIELIKOMUNIKACYJNYCH
Członkami Biura są zakłady ubezpieczeń wykonujące na terytorium RP działalność ubezpieczeniową z tytułu OC
Przedmiotem działalności Biura jest:
§ wystawianie dokumentów ubezpieczeniowych ważnych w innych państwach
§ zawieranie z zagranicznymi biurami narodowymi umów o wzajemnym uznawaniu dokumentów ubezpieczeniowych
§ organizowanie likwidacji szkód lub bezpośrednia likwidacja szkód spowodowanych na terytorium RP przez posiadaczy pojazdów mechanicznych zarejestrowanych za granicą
ZASADY PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI UBEZPIECZENIOWEJ
Działalność ubezpieczeniowa – wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych
§ zakład ubezpieczeń nie może wykonywać innej działalności poza działalnością ubezpieczeniową i bezpośrednio z nią związaną
§ zakład ubezpieczeń nie może wykonywać jednocześnie działalności w dziale I i II załącznika do ustawy
§ wykonywanie działalności ubezpieczeniowej wymaga zezwolenia organu nadzoru
§ zakład ubezpieczeń może prowadzić działalność ubezpieczeniową wyłącznie w formie spółki akcyjnej lub towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych
§ akcje zakładu ubezpieczeń mogą być tylko akcjami imiennymi
Czynnościami ubezpieczeniowymi są:
§ zawieranie umów ubezpieczenia, umów reasekuracji oraz umów gwarancji ubezpieczeniowych bądź zlecanie ich zawierania uprawnionym pośrednikom ubezpieczeniowym
§ składanie oświadczeń woli
§ ustalanie składek i prowizji należnych z tytułu zawieranych umów oraz ich egzekwowanie
§ ustanawianie w drodze czynności cywilnoprawnych zabezpieczeń rzeczowych lub osobistych, jeśli są one bezpośrednio związane z zawieraniem umów ubezpieczeniowych
...