Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
1
Pojęcia: Wyjaśnij POJĘCIE WARTOŚCI.
Wartość- jest to , to wszystko co jest ważne i cenne dla jednostki i społeczeństwa. Jest to, to coś co łączy sie z pozytywnymi przeżyciami i stanowi cel dążeń ludzkich. CEL WYCHOWANIA są to zmiany, jakie zachodzą pod wpływem respektowania odpowiednich metod, środków i warunków jakie kształtują sie w osobowości wychowanków w postaci poglądów, postaw i innych cech osobowości.
Celem wychowania jest wdrożenie do samowychowania. Jest to wdrożenie wychowanka do dalszego jego rozwoju, bez opieki i nadzoru wychowawcy. PODMIOT jest to jednostka ludzka mająca poczucie własnej odrębności wobec innych osób i otaczającego ją świata, kierująca sie własnym postępowaniem i odpowiedzialna za własne decyzje. WYCHOWANIE PODMIOTOWE jest to wychowanie które sytuację wychowawczą wyznaczoną układem ludzi i rzeczy traktuje jako sytuację dwupodmiotową. AUTENTYZM WYCHOWAWCÓW jest to szczere wyrażanie swoich myśli i uczuć. Jest to otwartość i naturalność w relacjach z innymi. Jest to również zaufanie do siebie i innych ludzi oraz świadomość własnych uczyć.
podmiotowości w wychowaniu polega na tworzeniu warunków dla aktywności wychowanka któa obejmuje prawo szukania możliwych sposobów rozwiązań i sposobu własnej oceny wykonania zadania i osiągniętego wyniku. Wychowawca stwarza pole do własnej aktywności, twórczości i działa w zgodzie z własnymi wartościami.
PODMIOTOWOŚĆ W PEDAGOGICE- oznacza możliwość kreowania własnego życia, posiadanie wpływu na otaczającą nas rzeczywistość. Możliwość kształtowania otoczenia materialnego oraz kreatywność w budowaniu stosunków międzyludzkich. Przedstaw wartości preferowane w wychowaniu.
-Altruizm- tolerancja
odpowiedzialność- wolność
- sprawiedliwość. klasyfikacje wartości wg Jedlińskiego. Transcendentalne (wiara, zbawienie, Bóg)- uniwersalne- dobro i prawda
- estetyczne- piękno- poznawcze- wiedza i mądrość- moralne- braterstwo, godność, honor, miłość, odpowiedzialność, szczerość, uczciwość, sprawiedliwość, wierność-społeczne- demokracja, solidarność, tolerancja, rodzina, patriotyzm- witalne- siła, zdrowie, życie- pragmatyczne- paca, talent
- prestiżowe- kariera, sława , władza, pieniądze
- hedonistyczne- radość, sekst, zabawa
klasyfikacje celów wychowania wg Gureckiej.
- cele kreatywne- ukształtować np nowe zainteresowania- cele optymalizujące- "zwiększyć" np zaangażowanie
- cele minimalizujące- "osłabić" np. agresję, nadmierną wrażliwość
- cele korekcyjne - "przekształcić" np postawę, przekonania
rodzaje podmiotowości wg Zborowskiego.
- Podmiotowość pragmatyczna- polega na audiodeterminacji własnych działań, co przejawia sie w indywidualnym wyborze zadań, celów czy samodzielnym określaniu warunków działania
- podmiotowość aksjologiczna- polega na akceptacji określonych wartości np. moralnych, społecznych
- podmiotowość reaktywna- jest wtedy, gdy jednostka musi stawić czoło innym ludziom
cechy podmiotu wg Czerepaniak-Walczak.
- wartość, twórczość, innowacyjność w dostrzeganiu i rozwiązywaniu problemów , rezygnacja ze stereotypów
- "zaczepność" wobec świata w jego obszarach i wymiarach- odwaga w podejmowaniu ryzyka i gotowość do ponoszenia odpowiedzialności
- operatywność w działaniu samodzielnym i zbiorowym-poczucie tożsamości indywidualnej Grupy definicji wychowania wg S. Kunowskiego Prakseologiczne- są to najstarsze definicje . Występuję tutaj nacisk na oddziaływanie wychowanków.Ewolucyjne- Kładzie nacisk na swobodny rozwój wychowanka.(wychowawca wspiera wychowanka)Sytuacyjne- kładzie nacisk na bodźce, którymi wychowanek miał się rozwijać(zabawa)Adaptacyjne- koncentrujemy sie na tym co chcemy osiągnąć
Ukrycia programu.
Wyróżniamy dwa rodzaje wg Andrzeja Janowskiego:1) Program ukryty za podręcznikami- Morały w bajkach "Kopciuszek"- pomoc, nagradzanie, dobro z pięknem- Aforyzmy, zwroty, przysłowia (bez pracy nie ma kołaczy)- wydarzenia historyczne (biografie twórcy)Seksizm w szkole wg Delamonta
- Zabawki Dla dziewczynek ją tańsze, przystosowane do roli pracy kobiety w domu np. gazówki, pralki, talerze, miksery. Dla chłopców klockiZabawki pokazują jakie dziecko ma być.- czytanki i książki- podział klas na chłopców i dziewczynki- kara- przypisywanie dziecku cech płci przeciwnej- wartości szkolne są pasywne i feministyczne - komiksy
2) Program ukryty za codziennością
Wpływ szkoły wynika z tego że:
- dzieci spędzają w niej dużo czasu
- dzieci znajdują sie w niej bez wzg na to, czy mają na to ochotę czy nie
- wszystkie szkoły i klasy są do siebie bardzo podobneWłaściwości klasy szkolnej:
a) Tłok- jest to czekaniem akceptacja zwłoki- czekanie na stojąco ( w kolejne, pod klasą)- czekanie na siedząco (przeczytanie czytanki)
- czekanie na próżno (czekanie aż nauczyciel nas zapyta, a nie zapyta)
- przerywanie (ktoś przerwie dany temat mówiąc o czymś innym , a następnie wracamy do tego co było)- niemożność podjęcia działań
- wzajemne przeszkadzanie.CIERPLIWOŚĆ
- jest najważniejszą "cnotą" niezbędny po to aby przetrwać w szkole- określa się ona przez to, że człowiek nie robi, niż przez to co robi.b) OcenianieUczeń oceniany jest przez:
- nauczyciela- innych uczniów- samego siebie
Za co uczeń oceniany jest w szkole?
- za wiedzę, za niewiedzę, - za wygląd- za swoiste cechy charakteru,jak przygotowuje się do oczekiwań instytucjonalnych- za osiągnięcia w szkole Typowy nauczyciel oceniający ucznia uwzględnia:- ogólne zdolności- motywacje
- czy uczeń pomaga, czy przeszkadza w prowadzeniu lekcjic) WŁADZA Władza związana jest z wolnością, przywilejami, odpowiedzialnością i ocenianiemWładza wg Janowskiego wyróżnia:- władzę nauczycielską
- władzę rodzicielską Różnice
Układ relacji w klasie jest pozapersonalny. Uczniowie muszą się nauczyć wykonywać polecenia osoby której nie znają.Rodzice skupiają sie na tym, czego dziecku nie wolno, natomiast w szkole kładzie sie nacisk na to co robi.
Nauczyciel ma władzę nad uwagą uczniów. W domu dziecko uczy sie powstrzymywać działanie, a w szkole patrzeć i słuchać.Uczeń musi wiedzieć, że plan działańwyznaczony przez nauczyciela jest ważniejszy od tego, co uczeń sobie zaplanował.
W szkole najbardziej opłaca sie dobre zachowanie. Strategie wg Woodsa- Socjalizacja- jest to przystosowanie uczniów do norm panujących w szkole.Uczniowe akceptują wzorce lansowane przez szkołę.- Dominacja- nauczyciele są starsi i mądrzejsi od uczniów, dlatego jest z tego użytek w szkole( wykorzystują to w szkole)- Negocjacje- jest to pewna wymiana. Nauczyciel zadaje coś uczniowi, a uczeń wykonuje to na czym zależy nauczycielowi. Występują tutaj również groźby: jeśli nie zrobisz tego, to ja zrobie to i to- Fraternizacja-nauczyciel wchodzi w świat dziecka.Próbuje się z nim zaprzyjaźnić. Myśli, że jeśli to co zrobi, to uczeń będzie robił to co nauczyciel będzie mu kazał. Nieobecność i wycofywanie sie- nauczyciel jest w klasie ale nie ciałem. Nauczyciel staje przy oknie a uczniom zadaje zadanie do wykonania. Nauczyciele wychodzą wcześniej i twierdzą, że przerwa jest dla nauczyciela a nie dla uczniów.
- Rytuał i rutyna- Rytuały są w szkołach. Rutyna jest to lista obecności.np Nauczyciel cały czas prowadzi w ten sam sposób lekcje( karze przeczytać coś a potem samemu zrobić zadanie)Takie strategie stosują nauczyciele którym sie nie chce.- Terapia zajęciowa- polega na robieniu czegoś, byleby tylko zabić czas. np przepisywanie czegoś co jest w książce, czy przerysowywanie- Moralizowanie- polega na uzasadnieniu dlaczego coś stosujemy. Usprawiedliwia wszystkie inne strategie. DOMINACJA-TECHNIKI- wyeksponowanie ucznia ze złośliwym komentarzem, tak aby doprowadzić do zamieszaniaNEGOCJACJE-TECHNIKI- negocjacje oznaczają umówienie sie z grupą uczniów, co do pewnych norm postępowania-
NOTATKI Z ZESZYTU: POJĘCIA// Teoria wychowania- jest jedną z podstawowych subdyscyplin współczesnej pedagogiki jako nauki. przedmiotem jej badań jest spójna i uporządkowana wiedza o wychowaniu, jej celach, metodach treściach i formach. Przedmiot teorii wychowania.Wychowanie jest to kształtowanie postaw i innych cech osobowości dzieci i młodzieży łącznie ze stwarzaniem im warunków ułatwiających samoaktualizajcę drzemiących w nich konstruktywnych możliwości. Wychowanie dyrektywne i niedyrektywne.Wychowanie dyrektywne czyli bezpośrednie. Występuje tutaj oddziaływanie wychowawcy na wychowanka. Stosuje sie kary i nagrody aby osiągnąć zamierzony cel. Wychowanie niedyrektywne czyli niebezpośrednie. Występuje tutaj swobodny rozwój wychowanków. Co to jest strategia nauczyciela
Strategia pochodzi od greckiego słowa strategos był to wódz w straożytnej Grecji, który uważał że strategia polegała na doprowadzeniu oddziałów na pole walki. Teoria wychowania zajmuje sie:- wartościami- formułowaniem celów jakie powinny być realizowane w procesie wychowawczym- ukazanie wartości: a) normy b) ideałyc) postulaty moralne głoszone w religii, etyce i filozofii
- metody wychowania
- techniki wychowania
- środki wychowania
- zasady wychowania
- uwarunkowania wychowania Cechy wychowania:
a) Intencjonalność- wychowując towarzyszy nam intencja
b) Długotrwałość- proces, który trwa od urodzenia aż do śmierci człowieka
c) Złożność- na jednostkę oddziałuje wiele czynników wrodzonych i środowiskowych
d) Relatywność- nigdy nie jesteśmy w stanie przewidzieć co się stanie
e) Interaktywność- wychowanie musi zachodzić conajmniej z dwoma osobami. Grupy definicji wychowania wg S. Kunowskiego
Prakseologiczne- są to najstarsze definicje . Występuję tutaj nacisk na oddziaływanie wychowanków.
Ewolucyjne- Kładzie nacisk na swobodny rozwój wychowanka.(wychowawca wspiera wychowanka)
Sytuacyjne- kładzie nacisk na bodźce, którymi wychowanek miał się rozwijać(zabawa)
Adaptacyjne- koncentrujemy sie na tym co chcemy osiągnąć
Rodzaje wychowania:a) Naturalne- odbywa sie w rodzinie, Grupie rówieśniczej, społeczności lokalnej b) Intencjonalne- odbywa sie w placówkach i instytucjach które stawiają sobie cel wychowania: Instytucje:szkoła, przedszkola, żłobki. Wstępuje tutaj świadomość i celowość.c) Wychowanie naturalne w warunkach celowych. W warunkach naturalnych uczono prać, gotować, sprzątać.Ukryty program edukacji. Kto był twórcą? Twórcą ukrytego programu edukacji był Jackson i Vallance
Ukryty program wg Jacksona:
Wg. Jacksona jest to , to coś co szkoła czyni, wpaja, uczy i daje młodym ludziom do niej uczęszczającym, mimo że to "coś" nie zostało zaplanowane.
Ukryty program wg Vallance
Są to Wszelkie pozadydaktyczne konsekwencje uczęszczania do szkoły, które pojawiają sie systematycznie, ale nie są zawarte w żadnym zestawie celów w uzasadnieniu działań oświatowych. Grupy definicji wychowania wg S. KunowskiegoPrakseologiczne- są to najstarsze definicje . Występuję tutaj nacisk na oddziaływanie wychowanków.
Ewolucyjne- Kładzie nacisk na swobodny rozwój wychowanka.(wychowawca wspiera wychowanka)Sytuacyjne- kładzie nacisk na bodźce, którymi wychowanek miał się rozwijać(zabawa)Adaptacyjne- koncentrujemy sie na tym co chcemy osiągnąć Rodzaje wychowania:a) Naturalne- odbywa sie w rodzinie, Grupie rówieśniczej, społeczności lokalnej b) Intencjonalne- odbywa sie w placówkach i instytucjach które stawiają sobie cel wychowania: Instytucje:szkoła, przedszkola, żłobki. Wstępuje tutaj świadomość i celowość.c) Wychowanie naturalne w warunkach celowych. W warunkach naturalnych uczono prać, gotować
Rodzaje wychowania:a) Naturalne- odbywa sie w rodzinie, Grupie rówieśniczej, społeczności lokalnej b) Intencjonalne- odbywa sie w placówkach i instytucjach które stawiają sobie cel wychowania: Instytucje:szkoła, przedszkola, żłobki. Wstępuje tutaj świadomość i celowość.c) Wychowanie naturalne w warunkach celowych. W warunkach naturalnych uczono prać, gotować, sprzątać.Ukryty program edukacji. Kto był twórcą? Twórcą ukrytego programu edukacji był Jackson i Vallance
Ukryty program wg Jacksona:
Wg. Jacksona jest to , to coś co szkoła czyni, wpaja, uczy i daje młodym ludziom do niej uczęszczającym, mimo że to "coś" nie zostało zaplanowane.
Ukryty program wg Vallance
Są to Wszelkie pozadydaktyczne konsekwencje uczęszczania do szkoły, które pojawiają sie systematycznie, ale nie są zawarte w żadnym zestawie celów w uzasadnieniu działań oświatowychSkutki ukrytego programu:
- bierna akceptacja jest lepsza niż aktywny krytycyzm- odkrywanie wiedzy jest poza zdolnościami uczniów i w żadnym razie nie powinno ich obchodzić- odkrywanie jest najwyższą formą osiągnięcia intelektualnego a gromadzenie w pamięci nie powiązanych faktów jest celem edukacji - opinii władzy należy ufać i cenić ją bardziej niż niezależny sąd- własne pomysły i pomysły innych uczniów są bez znaczenia. Uczucia są nieistotne w uczeniu sie
- zawsze istnieje jedna właściwa odpowiedź n a pytanie- w szkole są przedmioty główne(matematyka, historia) oraz poboczne (w-f) konkurencja jest ważniejsza od współpracy- pomoc innym jest mniej ważna niż zajmowanie sie swoimi sprawami
- czytanie i pisanie jest ważniejsze niż rozmawianie i myślenie
- mężczyźni są ważniejsi niż kobiety
Strategie uczniów:- Strategia dobrego Wojaka Szwejka- jest to strategia ludzi nad którymi ciąży władza- nie mogą sobie z nią dać rady i nie są w stanie jej obalać.(są to osoby które rozśmieszają klasę, pokazjują jacy są, ale nic nie umieją)- Poszukiwanie specjalnych względów- zakłada sie fałszywe komplementy i formy społecznej nieuczciowości. Przybliżanie się do źródeł władzy, podlizywanie sie.- "Starać się a podpaść"- uczeń nie chce zrobić niczego, aby nie podpaść nauczycielowi, nie chce się wyróżnić. Stwarza wizerunek dobrego ucznia przy nauczycielu, a w rzeczywistości gdy nauczyciel nic nie widzi robi coś innego.- Wycofanie- zmuszanie ucznia do cierpliwości lub rezygnacji
- Umiejętność dawania sobie rady ze strachem- dzieci zdolne pomimo stresu borykają sie ze strachem. Dziecko umie coś, ale boi sie, nauczyciela, dlatego świadomie mówi że nie wie, albo nie umie.
- Strategia odpowiedzi na pytania nauczycieli- uczniowie próbują wyczuć co nauczyciel chce słyszeć. Nauczyciele sami podsuwają nam odpowiedzi.np przez zmianę tonu głosu._ Strategia unikania odpowiedzi- zachowujemy sie cicho, milczymy nie odpowiadamy.
-Strategia zachowanie sie niewolnika w koloniach- jest to osoba która robi coś w szkole bo musi,aby nie podpaść nauczycielowi.
- Strategia nieustępliwej wrogości- uczeń manifestuje niechęć do szkoły, do nauczyciela. Osoby odrzucają normy szkoły, przepisy rytuały..