Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
Zdrowie w czasach Hipokratesa 2.1
*W kulturze europejskiej jednym z pierwszych ktory uporzadkowal caloksztalt pogladow na zdrowie byl Hipokrates ,pozniejszy ojciec medycyny europejskiej
*W mysl jego pogladaow dobre samopoczucie -zdrowie-zle choroba,zalezy od rownowagi miedzy tym co nas otacza a nami.
*Zewnetrzna rownowaga miedzy czlowiekiem a srodowiskiem pozwala na stworzenie rownowagi wew.
*Ocena zdrowia dokonana przez Hipokratesa,jako kategori dobrego i zlego samopoczucia dopuszcza wiele subkietywizmu,ktory zawezal pojecie zdrowia do inwidualnego odczuwania i odbierania otoczenia.
*obiektywnosc pojawila sie dopiero w sformulowaniu zaleznosci zdrowia od rownowagi miedzy czlowiekiem a otoczeniem.
Koncepcja mechanistyczno-redukcjonistyczna 2.2
*Zdrowie w czasach Kartezjusza
*poglad Hipokratesa na zdrowie w niemal niezmiennej postaci byly głoszone do czasu pojawienia sie nowej filozofi kartezjanskiej czyli mechanistycznego widzenia swiata i czlowieka.
*zgodnie z teoria kartezjanska organizm czlowieka byl porownywalny do wielkiej maszyny,dzialajacej z ogromna doskonaloscia i precyzja
*Teoria ta doprowadzila do poznania czlowieka ,jego funkcji ale to spowodowalo ze reakcje na chorego czlowieka zostala zawezona do perfekcyjnego naprawiania jego zdrowia jako uszkodzonej maszyny biologicznej,bez widzenia jako calosci
*Widzenie czlowieka i swiata oparte na paradygmacie kartezjanskim doprowadzilo do szybkiego rozwoju nauk scislych a w medycynie do ogromnego postepu technicznego ktory pozwolil na wykorzystanie metod analitycznych w badaniu ciala czlowieka i biomedycznego pojecia zdrowia.
zdrowie w czasach Kartezjusza 2.3
Kartezjusz – twórca „mechanistycznego widzenia świata i człowieka”
- organizm człowieka to skomplikowana, precyzyjna maszyna biologiczna. Stan choroby – to konieczność naprawienia uszkodzonej części.
- Implikacje: szybki rozwój nauk ścisłych a w medycynie duży postęp techniczny, wykorzystywanie metod analitycznych w badaniach ciała człowieka
- biomedyczne pojęcie zdrowia
model biologiczny (biomedyczny, medyczny). W biomedycznej interpretacji modelu zdrowie traktowane jest jako brak choroby, a chorobę identyfikowano za pomocą międzynarodowej klasyfikacji chorób a więc wg tej koncepcji zdrowie jest stanem w której nie ujawnia się żadna z jednostek chorobowych uznanych z tym dokumencie. Definicja Kasy Krochickiej zdrowie to prawidłowa budowa ciała i sprawne działanie organizmu wyrażające się w wydolności biologicznej.
Koncepcja socjomedyczna zdrowia 2.4
*Zaczeto dopatrywac sie iz wplyw na zdrowie maja-obok czynnikow biologicznych -rowniez czynniki spoleczne
*W tym momencie zdano sobie sprawe ze zdrowie nie jest wylacznie domena medycyny ale wielu nauk.
*powstala zatem socjomedyczna koncepcja zdrowia oparta na mysli filozofi neopozytywistycznej
*Wedlug tej koncepcji elementow powiazanych wzglednie prostymi relacjami wiedza o kazdym elemencie i kazdej relacji to o czlowieku jako calosci
Koncepcja Socjoekologiczna zdrowia(socjosrodowiskowa) 2.5
*Momentem przelomowym bylo wkroczenie na obszary medycyny takich dziedzin jak nauki spoleczne i ekologie
*O zdrowiu decyduja nie tylko aspekty biomedyczne ale caly psychologiczny,spoleczny i kulturowy konspekt w jakim znajduje sie czlowiek.
*Rownowaga opisuje prawidlowy stan relacji pomiedzy poszczegolnymi sferami funkcjonowania czlowieka
*Zaburzenia rownowagi jednej ze sfer ujawniac sie bedzie rowniez w innych sferach
*Warunkiem utrzymania rownowagi jest potencjal zdrowotny wlasciwy zarowno dla samego czlowieka jak i jego srodowiska
Definicja zdrowia WHO wyroznia 3 plaszczyzny 2.6
*Zdrowie publiczne czyli somatyczne a wiec to ktore odnosi sie do organizmu
*Stanowi ono tlo ,bo umiemy tez swiadomie potegowac pewne jego elementy poprzez cwiczenia i hartowanie
*Dzieki temu zdrowie fizyczne zawdzieczamy nie tylko naturze lecz takie pracy nad wlasnym cialem.
ZDROWIE PSYCHICZNE
*Dotyczy ono zgody i niezgody z samym soba a jego miara ma byc stopien integracji osobowosci
*Za pobierz zdrowia psychicznego przyjac zdolnosc do rozwoju
ZDROWIE SPOŁECZNE
*ktore dotyczy relacji miedzy jednostka i spolecznoscia
*Zdrowym spolecznie mialby byc osobnik ktory dobrze sie czuje w roznorakich rolach spolecznych i w grupie spolecznej a przy tym osiaga wzajemnosc i innymi tez jest z nim dobrze
ZDROWIE JEST
*Wartoscia,dzieki ktorej jednostka lub grupa moze realizowac swoje aspiracje i potrzebe osiagania satysfakcji oraz zmieniac srodowisko i radzic sobie z nimi
*Zasobem dla spoleczenstwa gwarantujacym jego rozwoj spoleczny i ekonomiczny:tylko zdrowe spoleczenstwo moze tworzyc dobra materialne i kulturowe rozwijac sie osiagac odpowiednia jakosc zycia.
*Srodkiem do osiagniecia lepszej jakosci zycia
Pola zdrowia wg Lalondea 2.7
Zdrowie, to nie tylko brak choroby lub niepełnosprawności, lecz stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego. Zdrowie zależy od wielu grup czynników, które określił w 1973 r. Lalond i funkcjonują one od tego czasu jako tzw. pola zdrowotne.
Najwięcej zależy od... ciebie
Styl życia (53 proc.) ma największy wpływ na zdrowie, na który składają się takie elementy: aktywność fizyczna, sposób odżywiania się,suplementacja, umiejętności radzenia sobie ze stresem, stosowanie używek – nikotyna, alkohol, środki psychoaktywne, zachowania seksualne. Środowisko fizyczne (21 proc.). Korzystny wpływ mają przede wszystkim czyste powietrze i woda oraz zdrowa i bezpieczna szkoła, a także zakład pracy.
Negatywne oddziaływania środowiska na zdrowie wynika w znacznym stopniu z degradacji środowiska naturalnego, promieniowania jonizującego, hałasu, szkodliwych substancji chemicznych oraz czynników biologicznych. Czynniki genetyczne stanowią 16 proc. Tylko 10 proc., czyli w najmniejszym stopniu zdrowie zależy od opieki zdrowotnej, jej struktury, organizacji, funkcjonowania, czy też dostępności do świadczeń medycznych i ich jakości.
Czynniki ryzyka zdrowia 2,8
Czynniki środowiskowe
Biotyczne
Abiotyczne
>chemiczne
>fizyczne
Czynniki biologiczne
Uwarunkowania genetyczne
Wiek
Płeć
Styl życia
Aktywność ruchowa
Sposób spędzania wolnego czasu
Odżywianie
Używki
Zachowania seksualne
Czynniki psychospołeczne
Umiejętność radzenia sobie ze stresem
Wykształcenie
Stosunki społeczne
Satysfakcja z wykonywanej pracy
Warunki mieszkaniowe
Dochody
Poczucie bezpieczeństwa
MIERNIK ZDROWIA 2.10
*w Praktyce stosuje sie kilka grup miernikow zdrowia ludnosci
Mozna je ujac w trzy kategorie w zaleznosci od zrodla ich pochodzenia oraz charakteru realizacji istniejacej miedzy kazdym z nich a stanem zdrowia osobniczego i spolecznego
*Mierniki Bezposrednie
*Mierniki posrednie
*mierniki syntetyczne
1Mierniki bezposrednie negatywne
*wskaznik zachorowalnosci,chorobowosci,absencji chorobowej,inwalidztwa
2.Bezposrednie mierniki pozytywne uzyskiwane na podstawie profilaktycznych populacji dotyczace rozwoju fizycznego wydalnosci i spr.motorycznej dzieci i mlodziezy
Niski poziom spr i wydalnosci fiz moze oznaczac zwiekszenie ryzyka roznych chorob zarowno u dzieci jak i doroslych
Posrednie mierniki negatywne:w szczegolnosci
*ogolne i specyficzne wspolczynniki umieralnosci
*wspolczynnik umieralnosci niemowlat
*wspolczynnik umieralcnosci
2.Posrednie mierniki pozytywne:
*wspol.plodnosci,urodzen,przyrostu naturalnego
GŁÓWNE ZAGROZENIA ZDROWIA: 2.11
1.Wadliwy styl Życia
*Mala akt.fiz ogolu ludnosci mozna szacowac ze zadowalajacy z punktu widzenia zdrowia pozioma akt fiz. cechuje 70% dzieci,6-7 letnich 20-30% mlodziezy w wieku 11-15 lat i tylko 10% doroslych
*Nieprawidlowosci w sposobie zywienia w tym:
nadmiar energi pobieranej z pozywieniem
*niedobor spozycia mleka i napojow mlecznych warzyw,owocow,ciemnego pieczywa
*zbyt mala liczba posilkow i ich nieregularnosci
*palenie tytoniu
*nadmierne spozywanie alkoholu
2.Zagrozenia w srodowisku spolecznym.Do zjawisk ktore moga odgrywac tu istotna role naleza:
*narastajace ograniczenie niezbednych do podstawowych zasobow niezbednych dla utrzymania i pomnozenia zdrowia takich jak pozywienie ,mieszkania,ubrania i prawo
*uzaleznienie znacznej czesci spoleczenstwa od pomocy spolecznej przy jednoczesnym wycofywaniu sie panstwa z roznych form swiadczen spolecznych m.im w sferze ochrony zdrowia
*niekorzystna sytuacja w rodzinie ,edukacji,i kultury
*zmniejszajace sie naklady budzetowe
*niski poziom wyksztalcenia ludnosci
*zmniejszajacej sie odsetek dzieci objetych wychowaniem przedszkolnym,zwlaszcza na wsi
*nasilajace sie patologie zycia spolecznego
3.Zagrozenia w srodowisku fizycznym
*Zagrozenia zdrowia czlowieka i jego dobrego samopoczucia postepujace w srodowisku fizycznym lub przez nie przenoszone,wiaze sie z jednej strony z gwatlownym rozwojem przemyslu oraz postepujacym procesem urbanizacji ,a z drugiej strony z niewlasciwa w przeszlosci polityka ekologiczna i brakiem troski o ochrone srodowiska
CHOROBA 2.12
*stan organizmu lub jakiejsc jego czesci czy narzadu ktory charakteryzuje sie zakloceniem ich normalnej czynnosci
*Zdrowie wspolistnieje z choroba tz u kazdego czlowieka dopoki zyje mimo zachorowan ,zawsze jest jakis potencjal zdrowia.
MODELE PRZYCZYNOWEGO WYJASNIENIA CHOROB
1Model etnomedyczny-czynniki naturalne lub ponad naturalne ->choroba
2.Model Tradycyjny biomedyczny
specyficzny czynnik chorobotworczy-dana patologia
3.Wspolczesny model biomedyczny -czynnik chorobotworczy +dodatk.warun.->reakcja systemu odpornosci->okreslona patologia
4.Statystyczny model korelacyjny
CZYNNIKI CHOROBOTWORCZE 2.13
*Sa to najczesciej bodzce o sile dzialania przewyzszajacego prog prawidlowej reakcji organizmu
*czynniki biologiczne,fizyczne,chemiczne,genetyczne,spoleczne
*chorobe moze wywolac niedobor lub brak jakiegos czynnika niezbednego dla prawidlowego funkcjonowania lub rozwoju organizmu
PODZIAL CHOROB 2.14
*Klasyfikacja etiologiczna ,uwzgledniajaca przyczyny choroby np
choroby zakazne i niezakazne
*klasyfikacja oparta na podstawowych topograficznych -anatomicznych -wyroznia sie choroby poszczegolnych narzadow
serca,pluc,nerek,zoladka
*wiek i plec
*biorac pod uwage czas zadzialania czynnika chorobotworczego mozna ponadto wyroznic choroby wrodzone i nabyte .
*Choroby wrodzone pojawiaja sie w okresie zycia plodowego w wyniku oddzialywnia
*czynnikow srodowiskowych
*genetycznych
*lub mieszanych
TERMINY ZWIAZANE Z CHOROBA 2.15
1.OKRES UTAJENIA- czas od zadzialania czynnika chorobotworczego do pojawienia sie oznak klinicznych
2.OKRES ZWIASTUNOW - czas od momentu pojawienia sie pierwszych zwiastunow choroby do pelnego rozwoju objawow klinicznych o roznym nasileniu
3.OKRES JAWNY-czas w ktorym istnieja podstawowe objawy kliniczne
Maja one charakter podmiotowy i przedmiotowy
5ZEJSSCIE CHOROBY-naj.konczy sie wyzdrowieniem
Ze wzgledu na nasilenie procesu chorobowego choroby dzielimy na :
1.Choroby o przebiegu ostrym-zaczynaja sie gwaltownie,trwaja od kilku godzin do kilku tyg,stopien nasilenia objawow jest burzliwy
2.Choroby o przebiegu podostrym-przebiegaja lagodniej niz oste,czas ich trwania wynosi od kilku do kilkunastu tygodni
3.Choroby przewlekle-male nasilenie objawow wynikajace z faktu dlugotrwalego lecz wzglednie slabego dzialania czynnika
Zdrowie w czasach Hipokratesa 2.1
*W kulturze europejskiej jednym z pierwszych ktory uporzadkowal caloksztalt pogladow na zdrowie byl Hipokrates ,pozniejszy ojciec medycyny europejskiej
*W mysl jego pogladaow dobre samopoczucie -zdrowie-zle choroba,zalezy od rownowagi miedzy tym co nas otacza a nami.
*Zewnetrzna rownowaga miedzy czlowiekiem a srodowiskiem pozwala na stworzenie rownowagi wew.
*Ocena zdrowia dokonana przez Hipokratesa,jako kategori dobrego i zlego samopoczucia dopuszcza wiele subkietywizmu,ktory zawezal pojecie zdrowia do inwidualnego odczuwania i odbierania otoczenia.
*obiektywnosc pojawila sie dopiero w sformulowaniu zaleznosci zdrowia od rownowagi miedzy czlowiekiem a otoczeniem.
Koncepcja mechanistyczno-redukcjonistyczna 2.2
*Zdrowie w czasach Kartezjusza
*poglad Hipokratesa na zdrowie w niemal niezmiennej postaci byly głoszone do czasu pojawienia sie nowej filozofi kartezjanskiej czyli mechanistycznego widzenia swiata i czlowieka.
*zgodnie z teoria kartezjanska organizm czlowieka byl porownywalny do wielkiej maszyny,dzialajacej z ogromna doskonaloscia i precyzja
*Teoria ta doprowadzila do poznania czlowieka ,jego funkcji ale to spowodowalo ze reakcje na chorego czlowieka zostala zawezona do perfekcyjnego naprawiania jego zdrowia jako uszkodzonej maszyny biologicznej,bez widzenia jako calosci
*Widzenie czlowieka i swiata oparte na paradygmacie kartezjanskim doprowadzilo do szybkiego rozwoju nauk scislych a w medycynie do ogromnego postepu technicznego ktory pozwolil na wykorzystanie metod analitycznych w badaniu ciala czlowieka i biomedycznego pojecia zdrowia.
zdrowie w czasach Kartezjusza 2.3
Kartezjusz – twórca „mechanistycznego widzenia świata i człowieka”
- organizm człowieka to skomplikowana, precyzyjna maszyna biologiczna. Stan choroby – to konieczność naprawienia uszkodzonej części.
- Implikacje: szybki rozwój nauk ścisłych a w medycynie duży postęp techniczny, wykorzystywanie metod analitycznych w badaniach ciała człowieka
- biomedyczne pojęcie zdrowia
model biologiczny (biomedyczny, medyczny). W biomedycznej interpretacji modelu zdrowie traktowane jest jako brak choroby, a chorobę identyfikowano za pomocą międzynarodowej klasyfikacji chorób a więc wg tej koncepcji zdrowie jest stanem w której nie ujawnia się żadna z jednostek chorobowych uznanych z tym dokumencie. Definicja Kasy Krochickiej zdrowie to prawidłowa budowa ciała i sprawne działanie organizmu wyrażające się w wydolności biologicznej.
Koncepcja socjomedyczna zdrowia 2.4
*Zaczeto dopatrywac sie iz wplyw na zdrowie maja-obok czynnikow biologicznych -rowniez czynniki spoleczne
*W tym momencie zdano sobie sprawe ze zdrowie nie jest wylacznie domena medycyny ale wielu nauk.
*powstala zatem socjomedyczna koncepcja zdrowia oparta na mysli filozofi neopozytywistycznej
*Wedlug tej koncepcji elementow powiazanych wzglednie prostymi relacjami wiedza o kazdym elemencie i kazdej relacji to o czlowieku jako calosci
Koncepcja Socjoekologiczna zdrowia(socjosrodowiskowa) 2.5
*Momentem przelomowym bylo wkroczenie na obszary medycyny takich dziedzin jak nauki spoleczne i ekologie
*O zdrowiu decyduja nie tylko aspekty biomedyczne ale caly psychologiczny,spoleczny i kulturowy konspekt w jakim znajduje sie czlowiek.
*Rownowaga opisuje prawidlowy stan relacji pomiedzy poszczegolnymi sferami funkcjonowania czlowieka
*Zaburzenia rownowagi jednej ze sfer ujawniac sie bedzie rowniez w innych sferach
*Warunkiem utrzymania rownowagi jest potencjal zdrowotny wlasciwy zarowno dla samego czlowieka jak i jego srodowiska
Definicja zdrowia WHO wyroznia 3 plaszczyzny 2.6
*Zdrowie publiczne czyli somatyczne a wiec to ktore odnosi sie do organizmu
*Stanowi ono tlo ,bo umiemy tez swiadomie potegowac pewne jego elementy poprzez cwiczenia i hartowanie
*Dzieki temu zdrowie fizyczne zawdzieczamy nie tylko naturze lecz takie pracy nad wlasnym cialem.
ZDROWIE PSYCHICZNE
*Dotyczy ono zgody i niezgody z samym soba a jego miara ma byc stopien integracji osobowosci
*Za pobierz zdrowia psychicznego przyjac zdolnosc do rozwoju
ZDROWIE SPOŁECZNE
*ktore dotyczy relacji miedzy jednostka i spolecznoscia
*Zdrowym spolecznie mialby byc osobnik ktory dobrze sie czuje w roznorakich rolach spolecznych i w grupie spolecznej a przy tym osiaga wzajemnosc i innymi tez jest z nim dobrze
ZDROWIE JEST
*Wartoscia,dzieki ktorej jednostka lub grupa moze realizowac swoje aspiracje i potrzebe osiagania satysfakcji oraz zmieniac srodowisko i radzic sobie z nimi
*Zasobem dla spoleczenstwa gwarantujacym jego rozwoj spoleczny i ekonomiczny:tylko zdrowe spoleczenstwo moze tworzyc dobra materialne i kulturowe rozwijac sie osiagac odpowiednia jakosc zycia.
*Srodkiem do osiagniecia lepszej jakosci zycia
Pola zdrowia wg Lalondea 2.7
Zdrowie, to nie tylko brak choroby lub niepełnosprawności, lecz stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego. Zdrowie zależy od wielu grup czynników, które określił w 1973 r. Lalond i funkcjonują one od tego czasu jako tzw. pola zdrowotne.
Najwięcej zależy od... ciebie
Styl życia (53 proc.) ma największy wpływ na zdrowie, na który składają się takie elementy: aktywność fizyczna, sposób odżywiania się,suplementacja, umiejętności radzenia sobie ze stresem, stosowanie używek – nikotyna, alkohol, środki psychoaktywne, zachowania seksualne. Środowisko fizyczne (21 proc.). Korzystny wpływ mają przede wszystkim czyste powietrze i woda oraz zdrowa i bezpieczna szkoła, a także zakład pracy.
Negatywne oddziaływania środowiska na zdrowie wynika w znacznym stopniu z degradacji środowiska naturalnego, promieniowania jonizującego, hałasu, szkodliwych substancji chemicznych oraz czynników biologicznych. Czynniki genetyczne stanowią 16 proc. Tylko 10 proc., czyli w najmniejszym stopniu zdrowie zależy od opieki zdrowotnej, jej struktury, organizacji, funkcjonowania, czy też dostępności do świadczeń medycznych i ich jakości.
Czynniki ryzyka zdrowia 2,8
Czynniki środowiskowe
Biotyczne
Abiotyczne
>chemiczne
>fizyczne
Czynniki biologiczne
Uwarunkowania genetyczne
Wiek
Płeć
Styl życia
Aktywność ruchowa
Sposób spędzania wolnego czasu
Odżywianie
Używki
Zachowania seksualne
Czynniki psychospołeczne
Umiejętność radzenia sobie ze stresem
Wykształcenie
Stosunki społeczne
Satysfakcja z wykonywanej pracy
Warunki mieszkaniowe
Dochody
Poczucie bezpieczeństwa
...