Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
ekonomia pozytywna – taka jaka jest, jak wygląda zjawisko ekonomiczne, normatywna – jak wyglądać powinna
zmienna realna – zmienna stała, uśredniona, która uwzględnia poziom inflacji, nominalna – bieżąca, zmieniają się cały czas nie uwzględniając poziomu inflacji
model ekonomiczny – najprostsze pokazanie zagadnienia ekonomicznego w gospodarce
popyt zagregowany – suma popytów na danym obszarze
podaż zagregowana – suma podaży dóbr i usług w gospodarce narodowej
PNB (GNP) – pieniężny wskaźnik bieżącej wartości rynkowej wszystkich dóbr i usług finalnych wytworzonych w gospodarce w danym okresie
PKB (GDP) – to miara produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na terytorium danego kraju bez względu na to kto jest ich właścicielem
wartość dodana – przyrost wartości dóbr w trakcie procesu produkcji
bezrobocie – zjawisko gosp.polegajace na tym ze pewna część ludzi zdolnych do pracy i poszukujących jej nie znajduje zatrudnienia
bezr.frykcyjne – obejmujące osoby czasowo bezrobotne z powodu zmiany miejsca pracy lub kwalifikacji
bezr.cykliczne (koniunkturalne) – powstaje w wyniku zmniejszenia się popytu globalnego w fazie załamania gospodarczego
bezr.strukturalne – związane z ograniczeniem produkcji lub zanikaniem pewnych dziedzin dzialanosci gosp.
bezr.przymusowe – chcemy pracować ale nie ma dla nas pracy
bezr.dobrowolne – za niskie wynagrodzenia, lenistwo
bezr.technologiczne – związane z wprowadzeniem postępu technologicznego, zastępowaniem pracy ludzi praca maszyn i urządzeń
bezr.klasyczne – gdy w wyniku działalności związków zawodowych lub ustawodawstwa pracy poziom plac jest wyższy od poziomu równowagi
bezr.ukryte- występuje wtedy gdy osoby pozostające bez pracy nie sa zarejestrowane w urzędach zatrudnienia
naturalna stopa bezrobocia – osoby które się przekwalifikują i sa w okresie oczekiwania lub nie sa zdolni do pracy (margines bezrobocia)
prawo Okuna – 1-procentowy wzrost popytu doprowadzi do wzrostu produkcji i zatrudnienia ale niestety nie w sposób proporcjonalny do wzrostu popytu tylko zawsze w stopniu mniejszym
pełne zatrudnienie – wszyscy zdolni do pracy pracują i w maksymalnym stopniu przyczyniają się do wzrostu produkcji, istnieje tylko naturalna stopa bezrobocia
inflacja – wzrost ogólnego poziomu cen w pewnym okresie
inflacja ciągniona przez popyt (inf.nabywcow) – całkowita wielkość planowanych wydatków wzrasta szybciej niż całkowita wielkość produkcji
inflacja pchana przez koszty (inf.dostawcow) – gdy cena jednego bądź kilku zasobów ulega zwiększeniu oraz w sytuacji gdy nałożone sa ograniczenia na podaż jednego lub kilku zasobów
inflacja strukturalna – producenci nie sa w stanie nadążyć za zmianami struktury popytu i pojawiają się niedobory najbardziej poszukiwanych produktów
luka inflacyjna – nadwyżka popytu globalnego nad możliwościami jego zaspokojenia czyli podaza globalna
zadłużenie inflacyjne – czyli iluzja pieniadza, ludzie nie potrafią odróżnić wielkości nominalnych od realnych
spirala inflacyjna – skumulowany mechanizm wzajemnego pobudzania wzrostu plac, cen i zysków czyli wszystkie czynniki podazowe
drenaż podatkowy – zwiększenie realnej sumy podatkow które następuje wskutek tego, ze w progresywnym systemie podatku dochodowego inflacja zwiększając wysokość nominalnych dochodow przesuwa podatników do wyższych przedziałów dochodowych
koszt jadłospisu – koszty takich czynności jak zmiana nalepek cenowych, menu itp.
koszt zdzieranych zelówek – dodatkowe koszty związane z inflacja, wysoka nominalna stopa % skłania ludzi do trzymania oszczędności w banku zmniejszając tym samym realne zasoby gotówki, w rezultacie koszty transakcji staja się wyższe
cykl koniunkturalny – krótkookresowe wahania ogólnego poziomu produkcji wokół jej trendu
wzrost gospodarczy – wzrost realne produkcji społecznej
polityczny cykl koniunkturalny – hipoteza mówiąca ze cykl koniunkturalny jest rezultatem zmian polityki gosp.prowadzonej przez rządy w okresach przedwyborczych i powyborczych
budżet – roczne zestawienie finansowe, obejmuje dochody i wydatki państwa
dług publiczny – ogólna suma pożyczek zaciągniętych i nie spłaconych przez państwo
deficyt budżetowy – nadwyżka wydatków nad przychodami budżetu państwa
budżet zrównoważony – dochody = wydatki
nadwyżka budżetowa – nadwyżka dochodów państwa nad wydatkami
saldo budżetu – różnica pomiędzy dochodami a wydatkami państwa
podatki bezpośrednie – płacą os.fizyczne i prawne które uzyskały dochód
podatki pośrednie – sa t podatki które obciążają ostatecznych nabywców
efekt wypierania – wypychanie podmiotow prywatnych z rynku pozyczek w wyniku zwiększonej obsługi sektora publicznego przez sektor finansowy
polityka budżetowa – polityka fiskalna, dotyczy całokształtu podatkow i wydatkow państwa
pieniądz – środek umożliwiający wymianę dóbr, a jego funkcje może lnic cokolwiek co tylko jest akceptowane przez ludzi w procesie tej wymiany
popyt na pieniądz – zapotrzebowanie na zasób pieniadza jaki ludzie chcą utrzymać w danym czasie
portfelowy motyw popytu – pieniadz rosnie bądź maleje w zależności od zmieniających się oczekiwan dotyczący kierunku zmian stopy procentowej
podaz pieniadza – jest ustalana przez polityke banku centralnego, to suma gotowki w obiegu powiekszonej o depozyty czekowe osob prywatnych oraz firm trzymane w bankach
baza monetarna – zasob pieniadza o podwyższonej sile, to bilon i banknoty w obiegu poza BC
stopa rezerw obowiązkowych – zależność miedzy zasobem gotowki w banku a wkładów płatnych na kazde zadanie
płynność – szybkość i pewność z jaka dany rodzaj aktywu można zamienic na pieniadz
operacje otwartego rynku – dzialania BC którego celem jest zmiana wielkości bazy monetarnej przez kupno lub sprzedaz papierow wartościowych na otwartym rynku
polityka monetarna – manipulacja przez BC podaza pieniadza
kredyt lombardowy – kredyt udzielany pod zastaw bonow skarbowych, bądź obligacji skarbowych
stopa rezerw obowiązkowych – minimalna relacja rezerw gotówkowych do wkładów w bankach komercyjnych ustalana przez BC
stopa dyskontowa – stopa % pobierana prze BC od pozyczek udzielanych bankom komercyjnym
kredyt redyskontowy – polegający na przyjmowaniu weksli do redyskonta
kredyt refinansowy – sluzacy glownie do finansowania inwestycji centralnych, jest źródłem zasilania bankow w pieniadz
ilosciowa teoria pieniadza – teoria Fishera M*V = P*Q
PKB = C + I + G + NX
(metoda wydatkowa)
C – konsumpcja
I – inwestycje
G – wydatki rzadowe
NX – export i import = export netto
PKB = W + D + V + R + r + Am + Ti
(matoda dochodowa; kosztowa)
W – wynagrodzenia i place
D – dochody z dzial. gosp.
V – zyski firm
R – dochody z lokat i oprocentowan
r – dochody z czynszow, dzierżawy itp
Ti – podatki pośrednie
PKB = suma PiQi – suma PQ
(metoda produktowi; wartości dodanej)
Pi – ceny poszczególnych dobr finalnych
Qi – ilości poszcz. dobr finalnych
P – ceny surowcow do produkcji dobr finalnych
Q – ilość zuzytych surowcow
PNN = PNB – Am
NI (dochod narodowy) = PNN - Ti
PI (dochod osobisty) = NI – zyski nie rozdzielone – transfery rzadowe – podatki od dochodow + wyplaty na Ub. spol.
DI (dochod dyspozycyjny) = PI – podatek dochodowy
deflator PKB = nominalny PKB/realny PKB * 100%
stopa bezrobocia = liczba bezrobotnych/zasob pracy * 100%
luka PKB = -2,5 * (U – U*)
U – rzeczywista stopa bezrobocia
U* - naturalna stopa bezrobocia
potencjalny PKB = realny PKB/1+luka PKB
stopa zatrudnienia = liczba zatrudnionych/zasob pracy * 100%
stopa inflacji = (CPIb – CPIp)/CPIp * 100%
CPIb – wskaźnik cen biezacy
CPIp – poprzedni
stopa zysku netto = dochod netto/wartość pozyczki * 100%