Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
POBRZEŻE SZCZECIŃSKIE
*klify: Kawcza Góra (61m), Biała Gora(67m), Gosań(93m),morena czołowa-Góra Grzywacz (115m)* Doliny: Odry, Iny,Regi, Parsęty* Jeziora; Świdwie (Ramsar- konwencja o obszarach wodno- błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życia ptactwa blotnego), Dąbie, Miedwie, Resko, Przymorskie* Zatoka Pomorska, Zalew Szczeciński, zalew Kamieński * Delta Wsteczna Świny* Woliński PN: buczyna pomorska, klify, Jezioro Turkusowe,- Międzyzdroje: rezerwat pokazowy żubrów , muzeum Wolińskiego PN, grodzisko na jeziorze Czaj, „Promenada Gwiazd”, Międzynarodowy Festiwal Pieśni chóralnej; Zalesie / Międzyzdroje- poniemieckie wyrzutnie V-1, V-2* PK Doliny Dolnej Odry: Przełomowa Dolina Odry, Karsiborska Kępa* Szczeciński PK: Puszcza Bukowa, Jezioro Szmaragdowe* Cedyński PK: rezerwaty: „Bielinek”, „Olszyna Źródliskowa „ Puszcza Piaskowa”; -Krzymów- „Bliźniaki”- głazy narzutowe* „Królewski Głaz”- głaz narzutowy* Przelewice- pałac z ogrodem dendrologicznym,* Glinna –ogród dendrologiczny , * Gryfino- pomnik przyrody „Krzywy las”, * Kołbacz- grodzisko, romański kościół pocysterski, * Lubiń grodzisko, * Pyrzyce-grodzisko, średniowieczny układ ulic, mury miejskie, studzienka, elektrownia geotermalna, * Wolin- rezerwat archeologiczny , Wzgórze Wisielców, port jachtowy, Festiwal wikingów, -* Szczecin- Port Leśny Zdroje, park Jasne Błonia-aleja platanów, park Kasprowicza, układ urbanistyczny z placem Orła Białego, kamienica Loitzów, pałac „Pod Globusem”, kościoły: św. Jakuba, Jana Ewangelisty, ratusz staromiejski, brama Portowa, zamek (muzeum narodowe), Wały Chrobrego, cmentarz żydowski, cmentarz Centralny, port morski, przystanie jachtowe,* Goleniów- srednioweiczny układ urbanistyczny, mury miejskie, spichlerz nad Iną; * Gryfice- średniowieczny układ urbanistyczny, muzeum kolejki wąskotorowej; * Trzebiatów- średniowieczny ukł. urbanistyczny, domy mieszkalne, kościół Macierzyństwa NMP (sanktuarium Maryjne), mury miejskie, krzyż pokutny;, * Stargard Szczeciński –średniowieczny ukl. Urbanistyczny, kościół NMP, mury miejskie, krzyż pokutny,; * Police- secesyjne kamienice; * Kamień Pomorski-pałac biskupi, katedra NMP i św. Jana Chrzciciela, ratusz z podcieniami, mury miejskie, muzeum sztuki sakralnej, port jachtowy, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej; * Trzęsacz- ruiny kościoła na klifie; * Pęzino- zamek-pierwotnie gotycki, przebudowa renesansowa i neogotycka; * Płoty- zamek z elementami gotyckimi; * Świnoujście- twierdza z XIX w. , latarnia morska, Muzeum Rybołówstwa Morskiego, uzdrowisko, port jachtowy, Festiwal Artystyczny Młodzieży Akademickiej (Fama); * Gryfice-Niechorze- kolejka wąskotorowa; * Dziwnów-latarnia morska , port jachtowy; * Niechorze-latarnia morska;, * Łukęcin-pole golfowe; * Nowe Czarnowo- elektrownia ‘Dolna Odra”
POBRZEŻE KOSZALIŃSKIE
* okolice Jarosławia- klify; - * Rzeki: Parsęta z Padwią, Grabowa, Wieprza, Słupia, Łupawa, Łeba;* Jeziora: Jamno, Bukowo, Kopań, Wieko, Sarbsko, Żarnowieckie* okolice Karwii- Bielawskie Błota; * Słowiński PN-światowy Rezerwat Biosfery , RAMSAR; -Mierzeja Łebska- ruchome wydmy(Góra Łącka); -Czołpino- wydmy zalesione, latarnia morska; -Smołdzino- Rowokół (115m)-morena czołowa, wieża widokowa, świeta góra słowińców, jeziora: Łebsko,Gardno, Dołgie Wielkie i Małe, bagna na południe od jeziora Łebsko, nadmorski bór sosnowy z bażyną czarną, bór bagienny z wrzoscem, muzeum Przyrodniczo –Leśne Słowińskiego PN; - Kluki- cmentarz –nagrobki z napisami w jezyku słowińskim, skansen- Muzeum wsi Słowińskiej; * Tychowo- „Trygław’- głaz narzutowy; * Koszalin- Chełm(137m)-morena czołowa, (sanktuarium pogańskie, sanktuarium Maryjne), Park nad Dzierżęcinką z amfiteatrem, Festiwal Chórów Polonijnych, pomnik Więzi Polonii z Macierzą, gotycka konkatedra NMP, „Ptaki bojow”- dzieło Władysława Hasiora, Muzeum Okręgowe w tzw. Pałacu Młynarzy z XIX w. ; * Kołobrzeg- Budzistowo- kościół św. Jana na miejscu pierwszej katedry ; * Kołobrzeg- zabudowa np. ul. Dubois (Złota uliczka), gotycka bazylika konkatedralna Niepokalanego Poczęcia NMP, bitwa o Kołobrzeg i cmentarz wojenny z 1945 r. , pomnik zaślubin polski z Morzem, latarnia morska (1945-1946 r.), Muzeum Oręża Polskiego , Okręt Muzeum ORP „Fala”, port jachtowy, uzdrowisko, kąpielisko morskie, port morski, rybacki,; -* Darłowo- średniowieczny ukł. Miasta, , gotycki kościół Mariacki (sarkofagi książąt pomorskich), gotycka kaplica św. Gertrudy( na cmentarzu), barokowy ratusz, gotycki zamek książąt pomorskich (obecnie Muzeum Regionalne), pozostałości fortyfikacji z bramą Kamienną, pomnik- fontanna Rybaka, latarnia morska z 1885r., kąpielisko morskie, port rybacki; * Słupsk- kościół św. Jacka (nagrobki Gryfitów) , zamek książąt pomorskich (obecnie Muzeum Pomorza Środkowego), fragment murów obronnych z Basztą Czarownic, brama Młyńska (obecnie dział etnograficzny Muzeum), młyn zamkowy; * Sławno- kamienice z XVIII –XIX w. , bramy miejskie: Słupia i Koszalińska; * Białogard- gotycki kościół Narodzenia NMP; * Lębork- gotycki kościół św. Jakuba, mury obronne; * Żarnowiec- zespół klasztorny Benedyktynek; * Krąg- zamek Podewilsów ( obecnie hotel i restauracja); * koło Darłowa- pozostałości niemieckich wyrzutni V-1,i V-2, ; * Ustronie Morskie- domy rybaków, kąpielisko morskie; * Łeba- zabudowa willowo – wczasowa kąpieliska morskiego, port jachtowy, port rybacki,; -* Mielno- kąpielisko morskie, park zdrojowy; * Ustka- zabudowa willowo – wczasowa , latarnia morska, uzdrowisko, port rybacki; * Wejherowo- grodzisko na górze zamkowej (102m), układ urbanistyczny miasta z XVII w. , pałac z XIX w. (obecnie Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko – Pomorskiej), Kalwaria Wejherowska, ośrodek haftu kaszubskiego
POBRZEŻE GDAŃSKIE* kępy moreny dennej dochodzące do morza:Swarzewska, Pucka, Oksywska, Redłowska, klify * pradolina Redy* Mechowo- jaskinia; * Karczowiska Dolne koło Elbląga – najgłębsza depresja (-1,8); * Zatoka Gdańska w tym: Zatoka Pucka i Zalew Wiślany; rzeki :delta Wisły, Reda, Nogat, Pregoła , Pasłęka* Końcowy odcinek Kanału Elbląskiego jezioro Drużno, miejsce lęgowe ptactwa wodnego i błotnego* Jezioro Pierzchalskie – zbiornik zaporowy na Pasłęce i elektrownia wodna; * Nadmorski PK – Mierzeja Helska – wydmy; - Rozewie - klify, rezerwat „Przylądek Rozewie”, latarnia morska z 1875 roku , Muzeum Latarnictwa; - Hel – fokarium; fortyfikacje rejonu umocnionego Hel, pomnik Obrońców Helu; latarnia morska z 1942 roku, Muzeum Rybołóstwa (w dawnym kościele św. Piotra i Pawła), drewniane domki rybacki, kąpielisko, port jachtowy, port rybacki, Festiwal Ludów Północy; - Pucki - średniowieczny układ urbanistyczny z rynkiem i zabudową z XVIII – XIX w., kościół parafialny św. Piotra i Pawła (pielgrzymki rybaków na łodziach); pomnik Zaślubin Polski z Morzem przez generała Józefa Hallera; kąpielisko , molo, ośrodek żeglarski; - Rzucewo - port rybacki;- Jastarnia - neogotycki pałac z XIX w. (obecnie hotel), rybacki kościół Nawiedzenia NMP, układ dawnej wsi rybackiej, domki rybackie, kąpielisko, port jachtowy, latarnia morska z 1949 r;; --Swarzewo - imprezy kulturalne „Sobótka”, „Dni Węgorza”, kościół Narodzenia NMP z figurą zwaną Królową Kaszubskich Rybaków i Królową Polskiego Morza; - Władysławowo – miejsce pielgrzymowe, punkt widokowy – Dom Rybaka, pomnik generała Józefa Hallera, Muzeum Nadmorskiego PK i muzeum biograficzne im. Generała Józefa Hallera (w dawnej „Halleróce”), port jachtowy, port rybacki; - Kuźnice- układ dawnej wsi rybackiej, domki rybackie, kąpielisko, impreza kulturalna „Festiwal Rybny”; - Chałupy - warsztat szkutniczy Aleksandra Celarka, kąpielisko, ośrodek windsurfingowy , „Kaszubskie Łodzie Pod Żaglami”; - Cetniewo- Ośrodek Przygotowań Olimpijskich im. Feliksa Stamma; -
Jarzębia Góra - - kąpielisko;- Jurata- kąpielisko, luksusowe wczasowisko (hotel „Bryza”)* Trójmiejski PK (część płn. – wsch.) – wyspy moreny dennej tzw. „kępy”, fragment pradoliny Redy – Łeby* PK Mierzeja Wiślana - Mierzeja Wiślana- wydmy – Wielbłądzi Grzbiet koło Krynicy Morskiej ( 43m), rezerwat „Buki Mierzeji Wiślanej”; - Kąty Rybackie - miejsca lęgowe kormoranów i czapli siwej w rezerwacie „Kąty Rybackie”, kąpielisko; - Krynica Morska - uzdrowisko z XIX w. stylowe wille, pensjonaty, ośrodek turystyczny na Szlaku Bursztynowym, latarnia morska z 1951 r. port rybacki, port jachtowy (regaty); - Sztutowo- obóz zagłady (obecnie Muzeum Stutthof)* PK Wzniesienia Elbląskie – wysoczyzna morenowa – Maślana Góra (197m); - okolice Kadyn koło Tolkmicka – skupisko 200-letnich dębów w rezerwacie „Kadyński Las”, dąb Jana Bażyńskiego; - Kadyny - zespół pałacowo - parkowy, w dawnym folwarku Państwowa Stadnina Koni (obecnie hotel i ośrodek rekreacyjny)* Ostoje bobrów na rzece Pałęce, * Puszcza Darżlubska i Puszcza Wierzchucińska ; * Braniewo – kościół parafialny św. Katarzyny , odpustowy kościół św. Krzyża; * Elbląg – Muzeum Okręgowe (w zespole pozostałości zamku krzyżackiego, słodowni i gimnazjum), Galeria El- sztuka awangardowa; * Frombork - zespół wzgórza katedralnego (muzeum), przystań żeglarska; * Gdańsk - oliwskie ZOO, układ starego miasta , Droga Królewska, Brama Wyżynna, Katownia i Wieża Więzienna, Dwór Artusa, Złota Brama, Dwór Bractwa św. Jerzego , Ratusz Głównego Miasta, Złota Kamieniczka, ul. Mariacka , kościół Mariacki, Fontanna Neptuna, Dom Uphagena, Zielona Brama , Wielka Zbrojownia , opactwo Cystersów w Oliwie, kościoły: św. Mikołaja, św. Brygidy, św. Katarzyny, Twierdza Wisłoujście, Westerplatte, Poczta Gdańska, pomnik Poległych Stoczniowców, 31.08. 1980r.podpisanie porozumienia gdańskiego i utworzenie „Solidarności”. Żuraw, Centralne Muzeum Morskie, Muzeum Narodowe, Muzeum Archeologiczne , Muzeum Poczty i Telekomunikacji, Marina Gdańska – port jachtowy, stocznia, stary port morski, port handlowy, nowy Port Północny, „Jarmark Dominikański”; * Gdynia - układ urbanistyczny miasta z I połowy XX w., kamienice, Skwer Kościuszki – pomnik Josepha Conrada, Muzeum Oceanograficzne i Akwarium Morskie, Muzeum Marynarki Wojennej, Muzeum Okręt „Błyskawica”, żaglowiec „Dar Pomorza”, port jachtowy, stocznie, port morski, port wojenny, Festiwal Filmów Fabularnych * Sopot - klasyczne dworki secesyjne i elektyczne kamieniczki z XIX i XX w. ul. Bohaterów Monte Cassino , Grand hotel, molo, uzdrowisko, kąpielisko, Opera Leśna - Międzynarodowy Festiwal Piosenki; * Pasłęk – zabudowa starego miasta i fragmenty murów obronnych z XIV w. zamek krzyżacki (tajemnica „ Bursztynowa Komnata”) ; * Stogi Malborskie - cmentarz mennonicka – największa nekropolia; * Żuławy Wiślane - kanały i urządzenia melioracyjne; * okolice Tczewa – długie mosty przez Wisłę na szlaku drogowym i kolejowym z Malborka przez Tczew do Gdańska; * Niedźwiedzica, Jezioro, Rozgart - mennonickie budownictwo o konstrukcji szkieletowej; * Górki Zachodnie koło Gdańska - baseny jachtowe - ośrodki żeglarskie;
NIZINA STAROPRUSKA * Górowo Iławeckie - wał morenowy Góry Zamkowej (216m), układ urbanistyczny , zabudowa rynku, ratusz, fragment murów obronnych; , * Dolina rzek : Łyny i Guberu* Rezerwat „Jezioro Siedmiu Wysp” m.in. jezioro Oświn (RAMSAR);* Pieniężno – rezerwat „ Dolina rzeki Wałszy”, klasztor Werbistów - centrum misyjne Polski, w klasztorze muzeum etnograficzne, fragment murów obronnych, ruiny zamku biskupów warmińskich; * Żywkowo koło Górowa Iławeckiego - 40 gniazd bocianów białych; * Drogosze koło Barcian - pałac barokowy; * Orneta - kościół św. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty; * Bartoszyce - kościoły : św. Jana Ewangelisty, św. Jana Chrzciciela, fragment murów obronnych z brama Lidzbarską ; * Barciany - zamek krzyżacki .
POJEZIERZE ZACHODNIOPOMORSKIE
-wzniesienia morenowe Wału Pomorskiego
-Myśliborz –Długogóra-morena czołowa,
-jezioro Lubie, jezioro Wielimie
-rzeki: Wieprz,Słupia
-Cedyński PK-Polder Cedyński rezerwat „Wrzosowiska Cedyńskie”,użytek ekologiczny „Rozlewisko Kostrzyneckie”
-Cedynia-kościół NMP, bitwa pod Cedynią,Góra Czcibora (166m),Muzeum Regionalne
-Barlinecko-Gorzowski PK- skalisty jar Libberta-skały wapienne ,głazy
-Drawski PK-Szwajcaria Połczyńska-Dolina Pięciu Jezior, jezioro Drawsko z wyspą Bielawą
-PK Doliny Słupi-krajobraz polodowcowy, jeziora lobeliowe
-Chojna-olbrzymi platan ,średniowieczny układ urbanistyczny, kościółNMP, ratusz ,mury miejskie
-Święta Góra/Polanów-sanktuarium pogańskie
-Grzybica- kręgi kamienne
-Choszczno- średniowieczny układ urbanistyczny, mury miejskie, skansen taboru kolejowego
-Trzcińsko Zdrój- średniowieczny układ urbanistyczny, kamienny kościół MB Nieustającej Pomocy, mury miejskie
-Myslibórz- układ miasta w kształcie koła, mury miejskie
-Moryń- średniowieczny układ urbanistyczny, kościół św. Ducha, mury miejskie
-Łobez- domy konstrukcji szkieletowej, domy secesyjne
-Czaplinek- kościół św. Trójcy, przystanie żeglarskie, ośrodek turystyki wodnej
-Szczecinek- fortyfikacje Wału Pomorskiego,
-Bytów- gotycki zamek (Muzeum Zachodniej Kaszubszczyzny), most kolejowy z XIXw.
-Świdwin- gotycki zamek
-Stare Drawsko- ruiny zamku piastowskiego
-Barlinek- studzienka z rzeźbą z 1912r.,dom Gutenberga – Muzeum Regionalne
-Drawsko Pomorskie- cmentarz z II wojny światowej
-Połczyn Zdrój- młyn wodny, uzdrowisko
-Żydowo- elektrownia szczytowo- pompowa
-Ińsko- Ińskie Lato Filmowe
POJEZIERZE WSCHODNIPOMORSKIE
-Wzgórza Gdańsko- Wejherowskie w obrębie Trójmiejskiego PK
-dolina rzeki Wierzycy, Przełom Wierzycy koło Starogardu Gdańskiego
-Gowidlino- Jezioro Gowidlińskie
-Kaszubski PK- Szwajcaria Kaszubska, Wzgórza Szymborskie – Wieżyca(329m), wieża widokowa, rezerwat krajobrazowy
„Wieżyca”, 19 jezior w dorzeczu górnej Raduni, szlaki kajakowe „Kółko Raduńskie” i rzeka Radunia, rezerwat „Ostrzycki Las”, rezerwat :Jezioro Kamienne” (jeziora lobeliowe)
-Gołubie- ogród botaniczny
-Sianowo- sanktuarium Maryjne- miejsce pielgrzymkowe
-Chmielno- warsztat garncarski rodziny Neclów,
-Gołubie i inne wioski- wyplatanie talerzy, dzbanów, koszyków itp. Z korzeni sosny
-Wieżyca- Kaszubski Uniwersytet Ludowy
-Gołubie, Ostrzyce, Slęża, Szymbark- ośrodki turystyczne
-Babi Dół koło Żukowa- rezerwat „Jar Raduni”- lesno- krajobrazowy
-Kartuzy- las bukowy na Górze Zamkowej (grodzisko), zespół poklasztorny: kościół, refektarz, jeden erem, studnia i fragmenty, muru zewnętrznego, Muzeum Kaszubskie, ośrodek kultury kaszubskiej, warsztaty garncarskie, hafciarstwo
-Wirty- arboretum- na zachodnim brzegu Jeziora Borzechowskiego Wielkiego
-Gniew- średniowieczny układ urbanistyczny i zabudowa starego miasta, gotyvki ratusz oraz gotycki kościół parafialny św. Mikołaja, gotycki zamek pokrzyżacki otoczony murem obronnym ( obecnie m.in. oddział Muzeum Archeologicznego z Gdańska, Centrum Kultury, „Dormitorium”, Centrum Myśliwskie, sala Bractwa Rycerskiego Zamku Gniewskiego), na przedzamczu pałac Marysieńki(obecnie hotel i restauracja)
-Skarszewy- średniowieczny układ urbanistyczny, fragmenty murów obronnych z basztami, gotycki kościół parafialny św. Michała Archanioła, zamek Joannitów (obecnie ośrodek kultury i ekspozycja poświęcona Józefowi Wybickiemu)
-Starogard Gdański- średniowieczny układ urbanistyczny i fragmenty murów obronnych z basztami, gotycki kościół parafialny św. Mateusza, Muzeum Ziemi Kociewskiej (w ratuszu)
-Tczew- średniowieczny układ urbanistyczny, gotyckie kościoły, utworzenie w 1920r. pierwszej polskiej szkoły morskiej, wiatrak typu holenderskiego, Muzeum Wisły (w dawnej fabryce gazomierzy z XIX w.)
-Pelplin- zespół poklasztorny (gotycka świątynia NMP), Muzeum Diecezjalne ( pierwszy egzemplarz Biblii Gutenberga)
-Żukowo- zespół poklasztorny Norbertanek ze Strzelna (ekspozycja sztuki ludowej), ośrodek haftu kaszubskiego
-Będomin- Muzeum Hymnu Narodowego
-Kościerzyna- skansen kolejowy, prywatny ogród botaniczny
POJ. POŁUDNIOWOPOMORSKIE
rzeki: Wda, Gwda, Brda, jeziora: Charzykowskic, Karsińskie, Ostrowite, Lipie, Dobiegmcwskie, Koronowskie
Drawieński PN rezerwaty: „Radęcin", „Głodne Jeziorka" Dolina Drawy, Dolina Płocicznej, jeziora: Ostrowiec,
Martwe, Sitno
PN Bory Tucholskie bory sosnowe, jeziora lobeliowe
Tucholski" PK" Wierzchlas - Cisy Staropolskie im. l,. Wyczółkowskiego, Dolina Brdy,
Tuchola średniowieczny układ miasta. Muzeum PN Bory Tucholskie.
Kajutowo akwedukt nad Czerska Strugą Kalisz. Pomorski grodzisko wczesnośredniowieczne
Charzykowy grodzisko
Odry rezerwat archeologiczny ,,Kręgi Kamienne"
Osiek rezerwat archeologiczno-etnograficzny
Wisiory cmentarzysko z okresu rzymskiego Chojnice średniowieczny układ urbanistycznv, kościół św. Jana Chrzciciela, mury miejskie
Człuchów średniowieczny układ miasta, ruinv zamku
Mieszkowice średniowieczny układ miasta, gotycki kościół Przemienienia Pańskiego z XIII, mury obronne
Strzelce Krajeńskie średniowieczny układ miasta z murami miejskimi i basztami
Koronowo kościół bazylikowy NMP Wiele Kalwaria Gielewska, Muzeum Ziemi Zaborskiej
Górka Klasztorna sanktuarium Maryjne
Tuczno renesansowy zamek Wedlów
Podgaje fortyfikacje Wału Pomorskiego
Jasyrowie fortyfikacje Wału Pomorskiego
Zdbice fortyfikacje Wału Pomorskiego, skansen bojowy
Borne Sulinowo obóz jeniecki
Dobiegniew dawny oflag IIC Woldenberg (obecnie muzeum)
Zlotów cmentarze wojenne z II wojny światowej
Piła cmentarze wojenne z II wojny światowej, miejsce urodzenia Stanisława Staszica (muzeum biograficzne)
Borowo nad Jeziorem Prostynia elektrownia wodna (jedna z najstarszych w Europie)
Mylof zapora na Brdzie
Mirosławiec - muzeum walk o wał pomorski
Wdzydze Kiszewskie - skansen wsi kaszubskiej
Zalew Koronowski - ośrodek sportów wodnych, przystanie
POJEZIERZE IŁAWSKIE
Święty Gaj na wzgórzu morenowym w pobliżu wioski grodzisko, dawny gród Prusów Cholin, domniemane miejsce śmierci św. Wojciecha
doliny rzek: Osy, Liwy
koło Prabut jezioro Dzierzgoń i Kanał Juranda
na Płd.-zach. od Iławy jezioro Karaś (RAMSAR.) - kolonia kormoranów
PK Pojezierza Iławskiego jezioro Jeziorak z wyspa Wielka Żuława, cenne w skali europejskiej łęgi i grady, szlak wodny jeziora Jeziorak, przystanie: Iława, Szalkowe, Jazdżówki, Siemiany, Matyty
Szymbark aleja sosnowa, ruiny dawnego zamku kapituły biskupstwa pomezańskiego
Ostróda układ urbanistyczny, kościół poewangelicki, częściowo odbudowany zamek krzyżacki, nad Jeziorem Drwęckim: molo, przystań Żeglugi Ostródzko-EIbląskiej), przystanie żeglarskie, stocznia jachtowa
Iława gotycki kościół parafialny Przemienienia Pańskiego z XIV, ośrodek wczasów i turystyki wodnej, Mistrzostwa Świata Modeli Pływających, ,,Złota Tarka" Międzynarodowy Festiwal Jazzu Tradycyjnego
Kwidzyn zespól zamków o-kalcdralny: gotycki kościół św. Jana Ewangelisty dawna katedra pomezańska, w zamku muzeum
Malbork kościół św. Jana, ratusz, fragmenty murów obronnych z. bramami, zamek główna siedziba komturów krzyżackich (lista dziedzictwa UNESCO), Muzeum Zamkowe, inscenizacja ,,Światło i dźwięk"
Sztum w dawnym zamku krzyżackim Muzeum Powiela
Ostróda- Elbląg Kanał hibląski - 4 śluzy i 5 pochylni (łączy drogą wodną jeziora wokół Ostródy i rzekę Drwęcę z Elblągiem), turystyczny szlak wodny
POJ.CHEŁMIŃSKO-DOBRZYŃSKIE
okolice Zbójna i Dobrzycy wzgórza morenowe i kemowe, waty drumlinowe, ozy
Dolina Drwęcy przełom „Lubawski" koło Nowego Miasta, ochrona rezerwatowa rzeki, spływy kajakowe
Lyna kofo Nidzicy rezerwat „Źródła Łyny" na skraju Garbu Lubawskiego
Bachotek Jezioro Bachotek, rezerwat roślinności bagiennej „Bachotek", ośrodek rekreacji
Brodnicki PK ciągi jezior rynno ych, duże kompleksy leśne, rezerwaty: „Jezioro Wielkie Partęczyny" i „Wyspa na Jeziorz Wielkie Parlęczyny" (rezerwat leśny), „Jezioro Mieliwo", „Mieliwo" (rezerwat leśny), Jezioro Zbiczno", ,,Retno" (rezerwat grądowy)
Brudzeński PK jar rzeki Skrwy (zalesiony), rezerwaty leśne: „Brwilno", „Sikórz" Murzynowo Mazowieckie Obserwatorium Geograficzne UW
PK Wzgórz Dylewskich zalesione wzgórza morenowe z Dylewska Góra (312 m), rezerwaty: „Dylewo" „Jezioro Francuskie"
Tatary koło Nidzicy „Tatarski Kamień" glaz narzutow y (obwód l9m)
Dobrzyń nad Wisłą grodzisko średniowieczne na Górze Zamkowej
Górzno dawne grodzisko (na górze Bocienicc, obecnie Ośrodek edukacji ekologicznej „Wilga") układ urbanistyczny (miasto na skraju Górznieńsko-Lidzbarskiego PK), miejscowość letniskowa
Proboszczewice k.Płocka grodzisko „Kosmata Ciora" (lub „Szwedzkie Okopy") na krawędzi doliny rzeki Wierzbicy z VI-VIII, rozbudowane w XI
Radzyń Chełmiński grodzisko pruskie z VI-XI, kościół parafialny św. Andrzeja, ruiny zamku krzyżackiego
Brodnica średniowieczny układ urbanistyczny, fragmenty murów miejskich, pałac Anny Wazówny z, XVI-XVII w. (na przedzamczu) gotycki kościół parafialny św. Katarzyny, wieża (widokowa) z, dawnego zamku krzyżackiego
Chełmno średniowieczny układ urbanistyczny, zabudowa staromiejska, kościół parafialny Wniebowzięcia NMP, ratusz, mury miejskie, Muzeum Ziemi Chełmińskiej
Golub-Dobrzyń układ urbanistyczny i fragmenty murów miejskich, zamek z XIV-XV, (obecnie Muzeum Regionalne; konkursy krasomówcze, turnieje rycerskie, bale kostiumowe)
Płock układ urbanistyczny, zabudowa rynku i miasta, bazylika katedralna Wniebowzięcia NMP, zespoły klasztorne m.in. Jezuitów, Dominikanów, Reformatów, Mariawitów, kościół św. Bartłomieja, dawna bożnica, odwach, zamek książąt mazowieckich (obecnie Muzeum Mazowieckie), Muzeum Diecezjalne, ośrodek kultury i nauki
Jabłonowo Pomorskie neogotycki pałac z parkiem w miejscu grodu wczesnośredniowiecznego, kościół św. Wojciecha
Chełmża gotycki kościół parafialny św. Trójcy
Nowe Miasto Lubawskie gotycki kościół parafialny św. Trójcy kościół parafialny św. Tomasza Apostoła, fragmenty murów miejskich, w bramie Brodnickiej Muzeum Ziemi Lubawskiej
Skępe sanktuarium Maryjne w Wymyślinie sąsiadującym ze Skępem (w ołtarzu z początku XIX cudowna gotycka rzeźba Matki Boskiej Skępskiej z XV)
Nidzica zamek krzyżacki z XIV w. (obecnie muzeum, ośrodek kultury
Grunwald (Stębark koło Olsztynka) pole bitwy z 1410 r. na Garbie Lubawskim, pomnik Zwycięstwa Grunwaldzkiego, Muzeum Bitwy Grunwaldzkiej
POJ.MAZURSKIE
ok Gołdapi wzniesienia morenowe: Szeska Góra (309 m), Tatarska Góra (308 m), zarastające jezioro, safari, Góra Gołdapska (271 m), ośrodek sportów zimowych, wyciąg narciarski
ok Lidzbarka Warmińskiego Krzyżowa Góra (133 in), ośrodek narciarski
system wodny Wielkich Jezior Mazurskich: Śniardwy, Mamry, Niegocin i inne wraz z kanałami i śluzami: Guzianka, Karwik oraz na Kanale Mazurskim
Mrągowo Wzgórze Czterech Wiatrów na półwyspie jeziora Czos, Muzeum Ziemi Mrągowskiej (w dawnym ratuszu), Międzynarodowy Festiwal Muzyki Piknik Country
Festiwal Kultury Kresowej
Mazurski P K Światowy Rezerwat Biosfery Jezioro Łuknajno
Krutyń koło Ruciane-Nidy dolina rzeki Krutyni i jeziorka z pływającymi wyspami, Jezioro Mokre, rezerwaty: „Królewska Sosna", „Zakręt"
Popielno rezerwat „Hodowla Tarpanów”
Kadzidłowo prywatny park dzikich zwierząt, Puszcza Piska
Wojnowo cerkiew staroobrzędowców i żeński klasztor Filipinów
Ukta ośrodek sztuki ludowej i folkloru Filiponów
Pranie leśniczówka - muzeum biograficzne K.I.Gałczyńskiego
Mikołajki wioska żeglarska, ośrodek turystyczno-wypoczynkowy
Ruciane-Nida ośrodek turystyczno-wypoczynkowy
Fuleda rezerwat „Fuledzki Róg”
Bisztynek pomnik przyrody „Diabelski Kamień"
Ryn 4 grody Galindów przy szlaku do Giżycka, Muzeum Regionalne (w dawnym zamku krzyżackim)
ok Jezioran Święta Góra (179 m) - miejsce kultowe Prusów
Barczewo średniowieczny układ miasta, kościół parafialny św. Anny, kościół św. Andrzeja. muzeum biograficzne Feliksa Nowowiejskiego (w domu rodzinnym)
Kętrzyn założenia miasta obronnego, kościół św. Jerzego, zamek krzyżacki (obecnie Muzeum im. W.Kętrzyńskiego)
Gierłoż ruiny kwatery Adolfa Hitlera zwanej „Wilczym Szańcem"
Smolajny k.Dobrego Miasta letnia rezydencja biskupów warmińskich otoczona parkiem
Morąg Pałac Dohnów (obecnie Muzeum im. Johanna Gottfrida von Herdera), gotycki kościół parafialny św.św. Piotra i Pawła, ratusz, fragmenty murów obronnych Dobre Miasto gotycki zespól pokolegiacki, Bociania Baszta pozostałości murów miejskich Głotowo k.Dobrego Miasta kościół i kalwaria zwana „Warmińską Jerozolimą" miejsce pielgrzymkowe
Jeziorany gotycki kościół św. Bartłomieja
Gietrzwałd kościół parafialny-sanktuarium Pani Ziemi Warmińskiej
Olsztyn katedra św. Jakuba Starszego, zamek biskupów warmińskich (obecnie Muzeum Warmii i Mazur), planetarium i obserwatorium astronomiczne, spotkania zamkowe „Śpiewajmy Poezje"
Stoczek klasztorny kościół pobernardyński - sanktuarium Maryjne Matki
Pokoju
Święta Lipka zespól klasztorny- sanktuarium Maryjne
Ełk zamek krzyżacki przebudowany, wąskotorowa Ełcka Kolej Dojazdowa, skansen kolei normalnotorowej w dawnej parowozowni
Giżycko twierdza Boyen, most obrotowy na Kanale Łuczańskim, festiwal piosenki żeglarskiej i morskiej „Shanty"
Lidzbark Warmiński zamek biskupów warmińskich (obecnie Muzeum Warmińskie)
Mamerki zespół bunkrów z II wojny światowej u wylotu Kanału Mazurskiego
Pozezdrze fortyfikacje z 11 wojny światowej (kwatera polowa) Reszel zamek biskupów warmińskich (obecnie galeria sztuki)
Węgorzewo zamek krzyżacki, Muzeum Kultury Ludowej
Rapa grobowiec Fahrenheitów
Bęsia k.Reszla wiatrak typu holender (obecnie m.in. Muzeum Młynarstwa Powietrznego)
Szczytno Muzeum Mazurskie
Olsztynek Muzeum Budownictwa Ludowego
Klon wieś ulicówka, drewniane budownictwo,
*spływy kajakowe: Krutynią, rzeką Ełk do Biebrzy i Narwi, rejsy żeglarskie, rejsy statkami Żeglugi Mazurskiej, regaty żeglarskie
POJ.LITEWSKIE
okolice Jeziora Szelment Jesionowa Góra (252 m)
rynna rzeki Rozpudy z wydłużonymi jeziorami, dolina rzeki Czarnej Hańczy
Augustów jeziora wokół miasta: Nccko, Białe. Studzieniczne, Sajno, Puszcza Augustowska, Kanał Augustowski, Muzeum Historii Kanału Augustowskiego (w dawnym dworku generała Ignacego Pradzyńskiego), uzdrowisko
Wigierski PN jeziora: Wigry, Długie Wigierskie, Okrągłe, rzeka Czarna Hańcza
Wigry zespol klasztorny kamedułów
Krzywe muzeum Wigierskiero PN
Suwalski PK Gulbieniszki Cisowa Góra („Fudzijama") morena czołowa, punkt widokowy, ,,Cisowa Góra" głaz narzutowy Szurpily Góra Zamkowa jeziora szurpilskie w otoczeniu Góry Zamkowej, gród Jaćwingów „Góra Zamkowa" Turtul skarpa z, widokiem na Jezioro Młyńskie i Jezioro Zaporowe na rzece Czarna Hańcza, Muzeum Suwalskiego PK Bachanowo rezerwat „Glazowisko barchanowo Blaskowizna rezerw at,,Jezioro Hańcza W odziłki molenna staroobrzędowców Smolniki kaplica cmentarna
PK Puszczy Rominckiej Królewska Góra (218 m), Źytkiejmy krajobraz tzw. „polskie prerie", Gołdap Jezioro Gołdap, Las Kumiecie pozostałości fortyfikacji z II w. św Stańczyki wiadukty w Puszczy Rominckiej
Szwajcaria rezerwat archeologiczny „Cmentarzysko Jaćwingów”
Suwałki klasycystyczna zabudowa centrum miasta, Muzeum Okręgowe, Muzeum Marii Konopnickiej, Muzeum Historii i Tradycji Żołnierzy Suwalszczyzny
Sejny zespół klasztorny Dominikanów (figura Matki Boskiej z XV) ośrodek ,,Pogranicze Sztuk, Kultur, Narodów”
Studzieniczna drewniany kościół z XIX w. i murowana kaplica z 1872- sanktuarium Maryjne
Puńsk - izba regionalna - zbiory etnograficzne i historyczne, ośrodek kultury litewskiej w Polsce
PRADOLINA TORUŃSKO-EBERSWALDZKA
Międzyrzecze Warty i Noteci - wydmy śródlądowe Puszcza Notecka
Chodzież Gontyniec (192 m) morena
Jezioro Włocławskie
PN Ujście Warty rezerwat ornitologiczny „Słońsk"' (RAMSAR) Słońsk rumy zamku Joannitów, obóz koncentracyjny z 1933 r. (Muzeum Martyrologii)
Ciechocinek rezerwat słonoroślowy „Ciechocinek", dawna cerkiew Archanioła Michała, Muzeum Walców'' Drogowych, Uzdrowisko, Festiwal Folkloru Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej
Toruńogród botaniczny, Zespól Staromiejski (lista dziedzictwa UNESCO), kamienice: „Pod (iwiazda", „Pod Trzema Koronami", pałac Eskenów tzw. „Czerwony Spichlerz", kościoły: sw. Jakuba, sw. Ducha, NMP, katedra
sw.św. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty, klasztor Franciszkanek, ratusz, spichlerze (Muzeum Archeologiczne), ruiny zamku krzyżackiego, mury miejskie, fort VII w twierdzy, Muzeum Okręgowe
Muzeum i Park Etnograficzny, obserwatorium astronomiczne planetarium, Ogólnopolski Festiwal Teatrów Jednego Aktora,
Festiwal Muzyki Kameralnej i Sztuki Krajów Nad bałtyckich, Spotkania Teatrów Ulicznych, Spotkania, Teatrów Lalek, Międzynarodowe Spotkania Kapel Ludowych
Santok grodzisko pierścieniowate w/ widiach Noteci i Warty
Drezdenko średniowieczny układ urbanistyczny, Muzeum Puszczy Drawskiej i Noteckiej
Strzelce Krajeńskie średniowieczny układ miasta z murami miejskimi i basztami
Sieraków kościół NMP Niepokalanie Poczętej, zamek Opalińskich (obecnie muzeum), zabytkowe zabudowania stadniny Państwowego Stada Ogierów
Włocławek katedra Wniebowstąpienia NMP Kostrzyń twierdza z XVI
Bydgoszcz spichlerze nad Brda, pomnik ofiar 1939 r. i terroru stalinowskiego, most Staromiejski,
Myslęcinek/Bydgoszcz Leśny Park Kultury i Wypoczynku
Siekierki cmentarz wojenny z II wojny światowej, Muzeum Pamięci Narodowej
Otłoczyn warzelnia s...