Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
Pytanie 1
Wymień czynniki wpływające na działanie oraz opisać zmiany zależne od wieku, środowiska oraz wpływu żywienia
Czynniki wpływające na działanie leku: właściwości fizykochemiczne, wiek, płeć, droga podania, stan fizjologiczny, czynniki środowiskowe, interakcje.
Interakcje leków z żywnością Żywność może zmieniać siłę działania leku, czas wystąpienia i trwania jego działania, a nawet spowodować nasilenie działań niepożądanych i toksycznych. Interakcje leków z żywnością dotyczą głównie wpływu pokarmu na losy leków w organizmie, tzn. zmian dostępności biologicznej leków spowodowanych głównie zmniejszeniem lub zwiększeniem ich wchłaniania z przewodu pokarmowego, a ponadto zmian metabolizm i wydalania.Interakcje leków z żywnością na etapie ich wchłaniania z przewodu pokarmowego Wchłanianie substancji leczniczych z przewodu pokarmowego może być utrudnione przy wypełnieniu treścią pokarmową z powodu rozcieńczenia leku w tej treści. Żywność najczęściej opóźnia lub ogranicza proces wchłaniania leków. Nie jest to jednak regułą, zależy od leku, jego postaci i rodzaju pokarmu.
Ograniczenie lub opóźnienie wchłaniania leku przez pożywienie może być spowodowane:
Adsorbcją leku – tak działają pektyny zawarte w owocach lub używane w przemyśle spożywczym; niektóre składniki pokarmowe jak polisacharydy, białko, a ponadto(uważane za zdrową żywność) produkty i pokarmy zawierające dużo błonnika; błonnik może powodować adsorbcję glikozydów naparstnicy, zwłaszcza digoksyny, oraz trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, co wiąże się ze znacznym zmniejszeniem ich skuteczności w leczeniu niewydolności serca oraz zespołów depresyjnych. Zawarty w sokach cytrusowych, zwłaszcza w soku pomarańczowym, kwas cytrynowy adsorbuje niektóre antybiotyki, np. erytromycynę, benzylopenicylinę, utrudniając ich wchłanianie.
Kompleksowaniem produkty zawierające duże ilości jonów wapnia(mleko, sery, jogurty) lub jonów żelaza (niektóre jarzyny – zielona sałata, szpinak, buraki) tworzą z tetracyklinami i fluorochinolonami trudno rozpuszczalne lub nierozpuszczalne kompleksy, utrudniając wchłanianie tych antybiotyków o 50-90%, co jest przyczyną braku skuteczności leczniczej. Znaczne zmniejszenie (o około 50%) stężenia we krwi leku przeciwpadaczkowego – fenytoiny – może być spowodowane łączeniem jej z takimi składnikami pokarmowymi jak kazeina, skrobia kukurydziana, w wyniku czego powstają trudno wchłaniane kompleksy. Posiłek zawierający dużo węglowodanów złożonych może utrudniać wchłanianie niektórych antybiotyków, takich jak fluorochinolony (pefloksacyna) lub makrolidy (azytromycyna). Leki przeciwwirusowe (zydowudyna, indinawir, zalcytabina) stosowane w leczeniu zakażeń HIV, nie powinny być zażywane tuż przed, w czasie lub tuż po posiłku, gdyż pokarm zmniejsza ich dostępność biologiczną;
Wytrącaniem leku – np. alkaloidów, niektórych neuroleptyków pochodnych fenotiazyny, a zwłaszcza preparatów żelaza przez garbniki (przede wszystkim taninę) zawarte w herbacie i kawie;
Zmianą pH – treści pokarmowej przez składnik pokarmu o oddziaływaniu kwaśnym lub zasadowym
Środki ostrożności pozwalające na uniknięcie ryzyka interakcji między żywnością i lekami:
1. Leki należy popijać czystą wodą (1 szklanką). Inne napoje, takie jak mleko, soki owocowe, zwłaszcza sok grejpfrutowy, kawa, herbata mogą powodować zaburzenia działania leków
2. Leki, których działanie ulega zburzeniu pod wpływem pokarmu, należy zażywać 1-2 godz przed posiłkiem lub 2 godz po posiłku
3. nie należy zażywać suplementów zawierających witaminy i sole mineralne oraz substytutów soli kuchennej, zawierających potas w tym samym czasie co leki ponieważ moga zmienić ich działanie
4. Nie należy zażywać leków jednocześnie z alkoholem.
Pytanie 2
Podaj mechanizm działania niesteroidowych leków przeciwzapalnych; działanie niepożądane w ujęciu ogólnym oraz opisać jednego z nich
Ich działanie polega na hamowaniu prostaglandynowej.
Działanie niepożądane Zahamowanie wytwarzania i , znosi ich działanie ochronne dla błony śluzowej , zmniejsza się wytwarzanie śluzu i uwalnianie , co ułatwia działanie czynników szkodliwych na przewodu pokarmowego. Powoduje to podrażnienia i zwiększa ryzyko powstania wrzodów żołądka. Objawami są łagodne nudności, uczucie ciężaru, dyskomfortu w nadbrzuszu. Poważniejszymi objawami są i następstwa w postaci . W skrajniejszej postaci i wrzodów żołądka. Na takie działania niepożądane narażeni są bardziej chorzy z chorobą wrzodową w wywiadzie, z i w podeszłym wieku.
Kwas acetylosalicylowy (ASA; nazwy handlowe i potoczne: aspiryna, polopiryna; Acidum acetylsalicylicum, : , ) – , pochodna . Popularny środek o działaniu , i . Przy stosowaniu długotrwałym wykazuje działanie . Składnik wielu leków złożonych.
Pytanie 3
Wymienić grupy działające na OUN (tylko grupy). Scharakteryzuj autonomiczny ukł. nerwowy. podaj następstwa aktywacji przeciwwspółczulnych oraz leki hamujące i pobudzające ukł. współczulny.
Wśród leków działających na OUN wyróżniamy:
1)leki psychotropowe: p/depresyjne, p/lękowe,
2)leki pobudzającym OUN
3)leki uspokajające i nasenne.
4)leki p/padaczkowe
.5)leki stosowane w chor. Parkinsona,.
6)leki p/ból.,p/gorączk.,p/zap.,
7)środki znieczulające ogólnie.
Autonomiczny układ nerwowy – część , którego unerwiają narządy wewnętrzne. Wyodrębniony ze względu na pełnione przez siebie funkcje i budowę. W przeciwieństwie do , działanie układu autonomicznego powoduje reakcje niezależne od naszej woli, czyli np. wydzielanie , itd. Układ autonomiczny dzieli się na , inaczej sympatyczny (pobudzający) i , inaczej parasympatyczny (hamujący). Wszystkie narządy wewnętrzne są unerwione jednocześnie przez oba te układy - ich działanie jest względem siebie antagonistyczne. W sytuacjach działanie układu współczulnego przeważa nad działaniem układu przywspółczulnego. Część sympatyczna i parasympatyczna wzajemnie uzupełniają się w działaniu. Autonomiczny układ nerwowy składa się z: zespołu ośrodków nerwowych, odśrodkowych, dróg nerwowych dośrodkowych.
Leki pobudzające i porażające układ współczulny , , ,Leki hamujące czynność układu współczulnego:α – adrenolityki i β- adrenolityki, leki Sympatykolityczne.
Pytanie 4. Wymień bariery i scharakteryzuj bariery krew-łożysko oraz podaj sposób transportu przez błony biologiczne Proces przenikania do narządu i tkanek regulowane są barierami błonowymi. 1.bariera krew – mózg 2.krew – płyn , mózg – rdzeń 3.płyn – mózg, rdzeń mózg 4.krew – ciecz oka 5.krew łożysko
BARIERA KREW – ŁOŻYSKO Łatwo przepuszczalna . Potwierdza to obecność w organizmie płodu niemal każdego leku podanego kobiecie ciężarnej. Mogą przenikać także elementy morfotyczne krwi, mikrocząsteczki.
TRANSPORT LEKÓW PRZEZ BŁONY BIOLOGICZNE Dyfuzja bierna – sposób transportu leków polegający na przenikaniu przez błonę biologiczną zgodnie z gradientem stężeń, od stężenia wyższego do niższego, proces ten nie zużytkowuje energii. O jego szybkości decyduje wielkość cząsteczki przenikającej substancji, st. jonizacji i rozpuszczalności w lipidach. Dyfuzja ułatwiona – inna forma dyfuzji biernej, odbywa się na zasadzie różnicy gradientów stężeń jednak z wykorzystaniem przenośników błonowych, nie wymaga nakładu energii. Transport czynny – (aktywny) przebiega wbrew gradientowi stężeń (od niższego do niższego) wymaga zużytkowania energii zmagazynowanej w jonobenergetycznych związków fosforanowych (ATP). Pinocytoza – transport przez błony biologiczne, wnikanie kuleczek cieczy w postaci wodniczki do błony.
Pytanie 5 Scharakteryzuj jonoforeze i fonoforeze oraz podaj grupy środków do jonoforezy Jonoforeza (jontoforeza, terapia jonowa)- Zabieg polega na wprowadzeniu do tkanek przez skórę lub śluzówkę leku przy pomocy prądu stałego. Chore tkanki umieszcza się między elektrodami przyłożonymi bezpośrednio do skóry i nakłada na nie lek w postaci maści lub żelu. Wykorzystuje się substancje, które ulegają dysocjacji elektrolitycznej, czyli są elektrolitami, np.: hydrokortyzon, wapń, lidokaina, jod, magnez, histamina, butapirazol. Ilość wprowadzanego leku jest proporcjonalna do natężenia prądu i czasu jego przepływu Fonoforeza- Polega na wprowadzeniu leków przez skórę za pomocą energii ultradźwięków. Lek dodaje się do środka sprzęgającego lub powleka się nim skórę w miejscu, które ma być poddane zabiegowi. Zazwyczaj stosuje się leki w postaci żelu. Do terapii stosuje się fale ciągłe lub impulsowe emitowane w określonym czasie, o odpowiedniej mocy mierzonej w watach, co nazywamy mocą akustyczną.
Leki stosowane w jonoforezie
2% r-r chlorku sodu (-)
Działanie zmiękczające, przeciwbakteryjne, na blizny
2% r-r jodku potasu (-)
Działanie zmiękczające,przeciwbólowe, przeciwbakteryjne, na blizny, zrosty, zaćmę, zapalenie krtani
Hialuronidaza (+)
0,5-1% r-r w 1% r-rze Nowokainy działanie rozluźniające, zmiękczające tk. Łączną, zwiększa dyfuzję w tkance, stos. Na blizny, obrzęki, po skręceniach stawów
...