Twoim problemem jest to, że powszechną NICOŚĆ mylisz z osobistą PUSTKĄ
Jak pisać niektóre formy wypowiedzi (streszczenia, rozprawka, charakterystyka, streszczenie, zaproszenie, ogłoszenie, recenzja)
Formy wypowiedzi pisemnejCharakterystykaSą dwa sposoby charakteryzowania bohatera: charakterystaka bezpośrednia oraz charakterystyka pośrednia.Charakterystyka bezpośrednia to taka, w której narrator jasno, konkretnie mówi najważniejsze rzeczy o bohaterze. W charakterystyce pośredniej bohater przedstawiony jest poprzez swoje zachowanie oraz słowa, które wypowiada , albo też przez opinie innych bohaterów utworu, np. Jacek spieszył się, potrącił sąsiadkę wychodzącą z windy i pojechał na górę nie czekając na resztę rodziny - wtedy wnioskujemy, że Jacek jest niekulturalny, źle wychowany, możemy się również domyślać, że pewnie nie jest lubiany przez swoich znajomych.W charakterystyce ważne jest:* wygląd zewnętrzny* usposobienie* charakter* intelekt i uzdolnienie* osobowośćCharakter to nasze wnętrze, nasza "dusza". Usposobienie jest tym, co prezentujemy na zewnątrz, w stosunku doinnych ludzi. Osobowość to indywidualność człowieka: to, czym wyróżnia się z tłumu. O osobowości mówimy wtedy,kiedy opisujemy człowieka wyjątkowego nietypowego, nieprzeciętnego, różniącego się od innych.SprawozdanieNa czym polega sprawozdanie? To wierna i bardzo dokładna relacja ze zdarzeń, w których uczestniczyłaś lub byłaś ich obserwatorem. Co możesz relacjonować? Piłkarski mecz, przedstawienie teatralne, szkolną akademię czy wycieczkę.To nie jest trudna forma wypowiedzi, musisz jednak pamiętać o kilku ważnych zasadach:* sprawozdanie musi obfitować w szczegóły. Zapamiętaj metodę sześciu pytań:co się wydarzyło, gdzie, kiedy, dlaczego, jak przebiegało dane wydarzenie, kto w nim uczestniczył.Jeżeli spełnisz tę zasadą to sprawozdanie będzie pełne.* Pamiętaj o przedstawieniu wydarzeń w porządku chronologicznym.* selekcjonuj wydarzenia - te mniej istotne lub ważne dla niektórych uczestników pomijaj.Dlatego w części informacyjnej sprawozdania bardzo ważny jest obiektywizm!Sprawozdanie z lektury:1. Jaki jest tytuł utworu?2. Kto jest autorem dzieła? Można przytoczyć wybrane informacje o autorze np. o jego innych pracach.3. Jaka jest treść lektury? Można krótko opisać całą treść lektury, streszczając główne jej wątki.4.Ocena przeczytanego tekstu.Sprawozdanie z filmu:1. Tytuł filmu.2. Reżyser.3. Kino w którym odbyła się projekcja.4. Temat filmu.5. Aktorzy, którzy grali w tym filmie. Kto odtwarzał główne role?6. Ocena wartości filmu.StreszczenieStreszczenie to forma wypowiedzi, której celem jest przedstawienie treści utworu - przekształcenie tekstu, polegające   na zmniejszeniu objętości utworu, ale przy zachowaniu najważniejszych elementów treści utworu. W wypadku utworówwielowątkowych (epopei lub powieści) streszczenie może dotyczyć losów tylko jednego wybranego bohatera.Streszczenie musi być:- zwięzłe,- konkretne,- skrótowe,- napisane prostym, jasnym językiem;- obiektywne - ma przekazywać informacje bez komentarzy,- przedstawiać wydarzenia utworu w kolejności chronologicznej,- wiernie oddawać treść utworu.Jeżeli w streszczanym utworze występuje zaburzona chronologia zdarzeń, wtedy przed przystąpieniem do streszczeniamusicie uporządkować treść utworu - poczynając od najdawniejszych wydarzeń, a kończąc na tych, które nastąpiły jakoostatnie, i dopiero wtedy streścić całość utworu. Streszczenie pokazuje wydarzenia ze względu na ich przyczyny iewentualne skutki ( jest to związek przyczynowo-skutkowy).Streszczenie nie powinno zawierać opisów, charakterystyki, dialogów, cytatów. Nie wyrażamy tu własnych sądów iopinii ani o bohaterze, ani o całym utworze.RecenzjaRecenzja to typ sprawozdania, w którym omawiacie konkretny utwór literacki, muzyczny, filmowy, plastyczny, itp.Recenzję można nazwać wypowiedzią sprawozdawczo-oceniającą. Sztukę jej pisania powinni opanować wszyscy,którzy chcą być w przyszłości dziennikarzami, krytykami filmowymi lub teatralnymi. Recenzja może być wyrazemwaszych uczuć, może pokazywać wasz gust artystyczny, wasze poczucie piękna, a także możecie się w niej wykazaćwiedzą na temat literatury, teatru, filmu czy ogólnie sztuki.Recenzja zawiera dwa elementy:- sprawozdawczy, podajecie informacje o autorze, reżyserze, aktorach; przedstawiacie treść utworu, możecie też zasygnalizować, jakie są główne problemy lub wątki utworu;- oceniający, przedstawiacie zalety lub wady utworu, oceniacie jego kompozycję, język, styl, grę aktorską. W tej części recenzji możecie także wyrazić wasze poglądy, zaprezentować się jako stali bywalcy kin lub teatrów.OgloszenieForma bardzo krótka. Czego mogą dotoczyć ogłoszenia? Właściwie wszystkiego! Sprzedaży, kupna, zamiany, informacji o znalezieniu bądź zgubieniu czegoś.Ta forma nie powinna Tobie sprawiać trudności - zapamiętaj tylko kilka podstawowych zasad:* pisz konkretnie i na temat;* zamieść w ogłoszeniu wszystkie potrzebne informacje (szczegóły, sposób kontaktu). ZaproszenieZaproszenie można kierować do różnych osób - przyjaciół i rodziny (wtedy to zaproszenie nieoficjalne) lub do instytucji czy nieznanych osób (wtedy to zaproszenie oficjalne). Bez względu jednak, do kogo będziesz je kierować, musi zawierać pięć stałych elementów:kto zaprasza, kogo, na co, dokąd, kiedy.PlanW jakiej sytuacji spotkasz się z poleceniem napisania planu? Kiedy będziesz musiał zrobić spis najważniejszych wydarzeń - czy to z przytoczonego artykułu, czy z lektury, czy też z jakiegoś zdarzenia. Pamiętaj!Plan musi być napisany zgodnie z kolejnością występowania zdarzeń, czyli chronologicznie!Bądź konsekwentna!To bardzo ważne przy robieniu planu. Dlatego koniecznie zwróć uwagę na to, w jakiej formie piszesz punkty - czy są to zdania pojedyncze, same wyrazy, czy może równoważniki zdań.Niedopuszczalne jest mieszanie form!Popatrz też, w jaki sposób graficznie oznaczasz kolejne punkty planu. Czy są to cyfry (jeśli tak, to rzymskie czy arabskie), czy może litery (małe lub wielkie).Zwróć uwagę! O napisanie jakiego planu zostałaś poproszona - ramowego czy szczególnego? Ramowy przedstawia tylko najważniejsze wydarzenia, szczegółowy jest dużo dokładniejszy (co będzie się przejawiało np. w podpunktach).DedykacjaCzyli króciutka formułka, która napiszesz, chcąc komuś coś ofiarować. Pamiętaj - musi być dostosowana do okazji i obdarowywanej osoby - każda dedykacja jest bardzo osobista, indywidualna. Może zawierać króciutki cytat, informacje, czemu akurat ta książka lub fotografia zostało podarowana w prezencie.NotatkaTo inaczej skrócenie jakiejś dłuższej wypowiedzi.Jak więc powinna wyglądać taka notatka?* ma zawierać tylko najpotrzebniejsze rzeczy - zrezygnuj więc z podawania szczegółów;* dostosuj formę notatki do tematu - inaczej będzie wyglądała notatka do enyklopedii, a inaczej notatka z informacją, co masz kupić w sklepie.RozprawkaRozprawka jak każda wypowiedź pisemna powinna mieć trójdzielną kompozycję:* wstęp;* rozwinięcie;* zakończenie.We wstępie należy postawić tezę. Teza może zawierać twierdzenie jednoznaczne (pewnik) lub przypuszczenie (hipotezę). W pierwszym wypadku redagujemy ją w formie zdania oznajmującego, w drugim - może mieć formę pytania.Rozwinięcie musi zawierać argumenty. Aby uzyskać jak najbardziej obiektywny ton wypowiedzi należy użyć argumentów przemawiających za i przeciwko tezie.Argumentami nie są:- własne sądy;- opinie własne i cudze;- stwierdzenia obiegowe i powszechne sądy.Argumentami są: - konkretne sytuacje życiowe powtarzające się, powszechnie spotykane;- udowodnione naukowo fakty, zjawiska;- ogólnie przyjęte normy moralne i etyczne;- zasady postępowania przyjęte i akceptowane w danej społeczności.Zakończenie musi zawierać wnioski wynikające ze zgromadzonych argumentów. Nie wolno powtarzać ani tezy, ani argumentów. Zapamiętaj typowe dla rozprawki sformułowania!* zastanówmy się, czy; rozważmy, czy; postawmy pytanie; wypada rozważyć...* sądzę, że; uważam, że; myślę, iż; według mnie; moim zdaniem; pewne jest, iż; wydaje się, że * za twierdzeniem przemawia; z jednej strony; z drugiej strony; drugą stroną medalu* zwróćmy uwagę na; mimo iż, jednakże; choć niektórzy sądzą, że ... uważam iż ...* a zatem; więc; podsumowując; w świetle powyższych argumentów nie trudno zgodzić się z twierdzeniem; po przytoczeniu powyższych faktów trudno nadal podtrzymywać tezę ...